Europejski Bank Inwestycyjny wspiera rozwój regionów

Ze względu na wiele zadań, które muszą realizować jednostki samorządu terytorialnego, coraz większe są ich potrzeby finansowe. W szczególnej sytuacji są te, które zaplanowały duże inwestycje i ubiegają się lub zamierzają się ubiegać o środki unijne. Taki projekt trzeba wykonać zgodnie z harmonogramem i umową o dofinansowanie. To oznacza, że trzeba zagwarantować środki na realizację projektu oraz utrzymać odpowiednią płynność finansową na wypadek nieprzewidzianych dodatkowych kosztów, które zawsze w trakcie realizacji dużej i długotrwałej inwestycji mogą się pojawić.

Jedną z możliwości pozyskania środków – emisję obligacji komunalnych – opisywaliśmy w artykule [link=http://www.rp.pl/artykul/214387.html]"Jak zdobyć środki na inwestycje"[/link]. To ciekawa alternatywa dla kredytów bankowych. Gama tych ostatnich jest oczywiście bardzo szeroka. Jednak i dla samych kredytów udzielanych przez banki komercyjne jest ciekawa alternatywa.

[srodtytul]Kredyt z Europy[/srodtytul]

Europejski Bank Inwestycyjny został utworzony już w 1958 r. Jego celem było i jest udzielanie kredytów oraz pożyczek na realizację przeróżnych inwestycji. Ich cechą wspólną powinno być jednak to, że przyczyniają się do harmonijnego rozwoju krajów i regionów Unii Europejskiej.

Dlatego EBI udziela pożyczek zarówno sektorowi publicznemu, jak i prywatnemu, ale w określonych dziedzinach (zobacz też w ramce obok), takich jak:

- spójność i konwergencja regionów UE;

- wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw;

- programy ochrony środowiska;

- badania, rozwój i innowacje;

- transport;

- energia.

Ponadto projekty te są starannie wybierane na podstawie następujących kryteriów:

- muszą się przyczyniać do realizacji celów UE;

- muszą być rozsądne z punktu widzenia ekonomicznego, finansowego i technicznego oraz bezpieczne dla środowiska;

- powinny przyciągać fundusze z innych źródeł.

[srodtytul]Dlaczego EBI[/srodtytul]

W przeciwieństwie do banków komercyjnych Europejski Bank Inwestycyjny jest instytucją o charakterze niezarobkowym. Innymi słowy, jego celem nie jest maksymalizacja zysków. Nie udziela zatem kredytów po to, żeby zarabiać na opłatach, prowizjach i odsetkach, w związku z czym ich wysokość w porównaniu z ofertą banków komercyjnych może być konkurencyjna.

Z drugiej strony udziałowcami (właścicielami) banku są państwa członkowskie UE. W praktyce oznacza to, że EBI ma najwyższy tzw. rating kredytowy (AAA) na rynkach pieniężnych, a tym samym może pozyskiwać fundusze na najlepszych warunkach. To z kolei znowu przekłada się na to, że środki te stosunkowo tanio może pożyczać w dalszej kolejności kredytobiorcom. Wszystko to sprawia, że każdy samorząd, który zamierza zaciągnąć kredyt, powinien wziąć pod uwagę ofertę tej unijnej instytucji.

[srodtytul] Beneficjenci kredytu...[/srodtytul]

[b]O kredyt z EBI mogą się ubiegać właściwie dowolne podmioty. W szczególności mogą to być gminy, ich związki, powiaty, a także województwa.[/b] Do tego można dodać wszystkie podmioty zależne od samorządów lub takie, w których te mają swoje udziały. Bank ten oferuje specjalne produkty również firmom (szczególnie małym i średnim). Trzeba jednak pamiętać, że za każdym razem kredytowany projekt powinien służyć rozwojowi regionalnemu i przyczyniać się do realizacji celów UE (harmonijny i zrównoważony rozwój, poszanowanie środowiska, nowoczesne technologie itp.).

[srodtytul]...jego przeznaczenie...[/srodtytul]

Środki uzyskane z EBI można łączyć z funduszami unijnymi. Taki montaż finansowy pozwala na realizację naprawdę potężnych inwestycji. Warto zaznaczyć, że w przypadku projektów wspieranych przez UE kredyt i środki unijne mogą razem finansować 90 proc. kosztów projektu. Natomiast sam kredyt udzielany jest maksymalnie na 50 proc. kosztów inwestycji. Jednak, żeby nie było wątpliwości, o kredyt z EBI mogą się ubiegać również te podmioty, które nie myślą o pozyskiwaniu unijnych funduszy, pod warunkiem że planowany przez nie projekt jest zgodny ze strategią rozwoju regionu.

[srodtytul]...oraz procedura[/srodtytul]

Ubiegając się o kredyt z EBI, należy dokonać rozróżnienia na tzw. duże i małe projekty. Kwotą graniczną jest wartość inwestycji, która wynosi 25 mln euro. Jeżeli przekracza ona taką kwotę, to co do zasady o kredyt należy się starać bezpośrednio w EBI. Natomiast przy mniejszych projektach bank ten współpracuje z krajowymi instytucjami pośredniczącymi. W przypadku Polski jest to Bank Gospodarstwa Krajowego. Jakie zatem warunki trzeba spełnić, żeby móc się ubiegać o kredyt z instytucji pośredniczącej?

Minimalny i maksymalny koszt projektu musi się mieścić w granicach 40 tys. – 25 mln euro. Ponieważ EBI finansuje nie więcej niż 50 proc. kosztów inwestycji, kwota kredytu nie może przekroczyć 12,5 mln euro (należy pamiętać, że kredyt jest w tym wypadku udzielany w złotych). Okres kredytowania to minimum cztery lata, a przy najdłuższym terminie spłaty wynosi 15 lat. Możliwe jest przy tym wynegocjowanie karencji w spłacie kapitału, który może wynieść nawet pięć lat. Oprocentowanie takiego kredytu jest zmienne i obejmuje stawkę bazową ustalaną co trzy miesiące przez EBI oraz stałą marżę pobieraną przez BGK (bank pobiera również prowizję za udzielenie kredytu).

Warunkiem udzielenia kredytu jest:

- złożenie wniosku wraz z odpowiednią dokumentacją;

- wskazanie pozostałych źródeł finansowania projektu;

- posiadanie zdolności kredytowej;

- ustanowienie prawnego zabezpieczenia spłaty kredytu wraz z odsetkami;

- zgodność projektu z wymogami w zakresie ochrony środowiska;

- realizacja projektu zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych (dotyczy JST).