Wygaśnięcie mandatu stwierdza rada w uchwale

Wygaśnięcie mandatu radnego następuje wskutek niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach, oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Tak wynika z treści art. 190 ust. 1 pkt 1b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=09685926726357C09418B9F12A23F8A6?id=170645]ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw[/link] (dalej: ordynacja wyborcza).

Tej samej treści przyczynę wygaśnięcia mandatu wójta wymienia art. 16 ust. 1 pkt 1b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=EE20B1AD944F18C5DC14C6132C9CD4BB?id=166432]ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta miasta[/link] (dalej: ustawa o bezpośrednim wyborze). Obydwie ustawy stanowią, że [b]wygaśnięcie mandatu stwierdza rada gminy w drodze uchwały[/b].

Odmiennie uregulowane zostały natomiast terminy, w których uchwała taka powinna zapaść. Ordynacja wyborcza stanowi bowiem, że rada ma na to trzy miesiące od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu (art. 190 ust. 2). Ustawa o bezpośrednim wyborze stanowi natomiast, że uchwała taka powinna zapaść najpóźniej po upływie miesiąca od dnia wystąpienia przesłanek wygaśnięcia mandatu.

Obie regulacje nakazują radzie, aby przed podjęciem uchwały umożliwiła radnemu (wójtowi) wyjaśnienie przyczyn niezłożenia oświadczenia majątkowego w terminie. Obie też dają zainteresowanym możliwość zaskarżenia takich uchwał rady do sądu administracyjnego.

Prawo wniesienia skargi do sądu na uchwałę w sprawie wygaśnięcia mandatu przyznała radnemu (wójtowi) [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=85D0A552EB004D9024D56BE43F178B96?id=286277]uchwalona 5 września 2008 r. nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym[/link]. Pomimo że jej przepisy stały się obowiązującym prawem już 25 października 2008 r., to z tego uprawnienia skorzystać będą mogli dopiero samorządowcy wyłonieni w tegorocznych wyborach. Nowe brzmienie art. 191 ordynacji wyborczej oraz art. 27 ustawy o bezpośrednim wyborze ma pełne zastosowanie od kadencji, która rozpoczęła się 21 listopada 2010 r.

Skargę należy wnieść do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego w terminie siedmiu dni od dnia, w którym uchwała rady została zainteresowanemu doręczona. Radny (wójt) może z nią wystąpić tylko w określonych przypadkach. Jeżeli przyczyną stwierdzenia wygaśnięcia mandatu była:

- odmowa złożenia ślubowania;

- niezłożenie w terminie oświadczenia majątkowego;

- naruszenie ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności;

- utrata prawa wybieralności lub brak tego prawa w dniu wyborów.

[b]Sąd administracyjny rozpatruje ją w terminie 14 dni od dnia wniesienia, a na wydane w sprawie orzeczenie można wnieść skargę kasacyjną do NSA w terminie 14 dni.[/b]