NSA: częściowy cel publiczny nie pozbawia gminy preferencji w VAT

W czwartek Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który odmówił gminie prawa do odliczenia VAT. Chodziło o utworzenie lokalnej strefy aktywności gospodarczej.

We wniosku o interpretację z lipca 2020 r. gmina podała, że jest właścicielem terenów budowlanych, które mogą być atrakcyjne dla przedsiębiorców. Z tego powodu podjęła decyzję o przygotowaniu ich do sprzedaży oraz pod dzierżawę dla inwestorów.

Od 2018 r. gmina ponosiła wydatki inwestycyjne na stworzenie strefy, gdzie będzie sukcesywnie sprzedawać grunty i odpłatnie udostępniać je w dzierżawie.

Z wniosku wynikało, że inwestycja była prowadzona ze środków własnych oraz przy udziale zewnętrznego dofinansowania unijnego.

Samorządowcy podkreślali, że skoncentrowali się na stworzeniu jak najbardziej atrakcyjnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej na terenie strefy oraz na zapewnieniu niezbędnej infrastruktury. To miało zapewnić zwiększony popyt na nieruchomości gminne i osiągnięcie jak najwyższej ceny z ich sprzedaży.

Gmina tłumaczyła, że wszystkie wydatki inwestycyjne, m.in. na kanalizację, oświetlenie, drogi czy wodociągi, zostały udokumentowane fakturami. I chciała m.in. potwierdzenia, że będzie mogła odliczyć od nich cały VAT.

Fiskus odpowiedział, że budowa dróg wewnętrznych, chodników, zjazdów, krawężników, ścieżki rowerowej, budowa i przebudowa infrastruktury energetycznej, kanalizacji jest realizowana w ramach władztwa publicznego. Tym samym gmina, wykonując te zadania, działa przede wszystkim jako organ administracji publicznej, a nie jako podatnik VAT. Zdaniem urzędników czynności te nie dają prawa do odliczenia. Administracja skarbowa uznała za to, że samo zbycie nieruchomości będzie podlegać VAT.

Rację gminie przyznał zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, jak i ostatecznie NSA.

Zdaniem sądu kasacyjnego w sprawie gmina miała status podatnika VAT, bo działała jak typowy przedsiębiorca. I nie było podstaw do odmawiania jej odliczenia, zwłaszcza przy jednoczesnym założeniu, że jej aktywność podlega opodatkowaniu.

Jak tłumaczył sąd, cały plan działania miał na celu to, żeby na końcu wykonywać działalności opodatkowane. Sporne wydatki nie były poniesione w celu dobra wspólnego, tylko realizacji projektu o charakterze gospodarczym. Chodziło o stworzenie strefy pod działalność gospodarczą.

Przy czym, jak zauważył sędzia sprawozdawca Dominik Mączyński, nawet gdyby część strefy była wykorzystywana publicznie, to i tak nie można wykluczyć prawa do odliczenia od wydatków na infrastrukturę – co wynika także z orzecznictwa unijnego.