Pracownicy samorządowi są zatrudnieni na podstawie wyboru (wójt, marszałek starosta), powołania (skarbnik, zastępca wójta) oraz na podstawie umowy o pracę (sekretarz, urzędnicy, asystenci, osoby na stanowiskach pomocniczych i obsługi). Ustawa z 21 listopada 2008 r. określa również, do jakich pracowników jej przepisy się stosuje, przez wskazanie miejsca ich zatrudnienia (urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski, jednostki organizacyjne gmin, powiatów i województw czy biura związków jednostek samorządu terytorialnego). Wszystkie wymienione w art. 2 podmioty określa jednocześnie mianem „pracodawcy samorządowi”. Ustawa w art. 7 – 10 określa również podmioty uprawnione do wykonywania w stosunku do poszczególnych grup pracowników czynności z zakresu prawa pracy.
[srodtytul]Rada, jej przewodniczący, sekretarz[/srodtytul]
Art. 4 ust. 1 ustawy z 22 marca 1990 r. przyznawał kompetencję do dokonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy organom stanowiącym jednostki samorządu terytorialnego lub w zakresie ustalonym przez ten organ w odrębnej uchwale jego przewodniczący – wobec przewodniczącemu zarządu tej jednostki. Pamiętajmy jednak, że uchwała ta nie może obejmować prawa do ustalania przez przewodniczącego organu stanowiącego wynagrodzenia wójta, starosty czy marszałka. Pod rządami nowej ustawy z 21 listopada 2008 r. w stosunku do wójta, starosty i marszałka czynności z zakresu prawa pracy wykonują aż trzy podmioty. Po pierwsze – w sprawach wynagrodzenia właściwa jest odpowiednia rada albo sejmik. Po drugie – czynności związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy zostały powierzone przewodniczącemu organu stanowiącego gminy, powiatu albo województwa. Po trzecie, pozostałe czynności (np. podpisywanie wniosków urlopowych, delegacji i inne) wykonuje w stosunku do wójta, starosty lub marszałka odpowiednio sekretarz gminy (powiatu albo województwa).
Może je również wykonywać „osoba zastępująca”, którą wyznaczy wójt, starosta lub marszałek.
[srodtytul]Kierownik urzędu lub jednostki[/srodtytul]