Praca w samorządzie: osoby bliskie nie mogą pozostawać w bezpośredniej podległości służbowej

Pracodawca samorządowy musi pamiętać o zakazie bezpośredniej podległości służbowej między zatrudnionymi u niego małżonkami. Zakaz ten dotyczy także m.in. krewnych do II stopnia włącznie i powinowatych I stopnia.

Aktualizacja: 18.12.2018 07:16 Publikacja: 18.12.2018 04:50

Praca w samorządzie: osoby bliskie nie mogą pozostawać w bezpośredniej podległości służbowej

Foto: Fotolia.com

- W urzędzie gminy pracuje siostra żony nowego wójta, która zajmuje się obsługą rady gminy. Czy zmiana wójta może spowodować utratę przez nią stanowiska?

Nie.

Zgodnie z art. 33 ust. 3 i 5 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) kierownikiem urzędu gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta), który wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników urzędu oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Od obecnej kadencji rady gminy stosuje się także art. 21a u.s.g., zgodnie z którym przewodniczący rady gminy w związku z realizacją swoich obowiązków może wydawać polecenia służbowe pracownikom urzędu gminy wykonującym zadania organizacyjne, prawne oraz inne zadania związane z funkcjonowaniem rady gminy, komisji i radnych. W tym przypadku przewodniczący wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do wskazanych wyżej pracowników.

Czytaj także: Urzędnicy: podległość służbowa między bliskimi niedozwolona

W art. 26 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej u.p.s.) zawarto zakaz podległości służbowej między osobami bliskimi. Polega on jednak tylko na tym, że małżonkowie oraz osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do II stopnia włącznie lub powinowactwa I stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli nie mogą być zatrudnieni u pracodawcy samorządowego (np. w urzędzie gminy), jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek bezpośredniej podległości służbowej. Zakaz ten odnosi się zarówno do stosunków pracy, które miałyby zostać dopiero zawarte, jak i do już istniejących zatrudnień (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 sierpnia 2001 r., sygn. I PKN 578/00, OSNP 2002/4/91).

Zgodnie z art. 617 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej k.r.o.) krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej. Krewnymi w linii bocznej są osoby, które pochodzą od wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej. Stopień pokrewieństwa określa się według liczby urodzeń, na skutek których powstało pokrewieństwo. Przykładowo matka i córka to I stopień pokrewieństwa, dwie siostry – II, a ciotka i siostrzenica to III stopień pokrewieństwa. W myśl art. 618 k.r.o. z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Trwa ono mimo ustania małżeństwa. Linię i stopień powinowactwa określa się według linii i stopnia pokrewieństwa. Oznacza to np., że matka żony jest dla męża powinowatą I stopnia, a siostra żony to powinowata II stopnia. W przypadku opisanym w pytaniu, gdy między nowym wójtem i pracownicą urzędu (siostrą żony wójta) istnieje powinowactwo II stopnia, nie ma zastosowania ograniczenie z art. 26 u.p.s. Należy także zwrócić uwagę, że zakazana jest tylko bezpośrednia podległość służbowa. Aby miał zastosowanie art. 26 u.s.g., podwładna musiałaby podlegać bezpośrednio wójtowi. W sytuacji, gdy wykonuje ona zadania związane z funkcjonowaniem rady gminy, w związku z czym jej zwierzchnikiem służbowym jest przewodniczący rady gminy również ten warunek nie jest spełniony.

—Anna Puszkarska, radca prawny

podstawa prawna: art. 21a, art. 33 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 994 ze zm.)

podstawa prawna: art. 7, art. 26 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1260 ze zm.)

podstawa prawna: art. 617-618 ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 682 ze zm.)

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara