Radny – rolnik może stracić mandat

Artykuł 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zakazuje radnym prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskali mandat. Zabrania on także zarządzania taką działalnością lub reprezentowania w jej prowadzeniu w charakterze przedstawiciela lub pełnomocnika. Sankcją jest stwierdzenie wygaśnięcia mandatu w razie niezaprzestania tej działalności.

[srodtytul]Działalność gospodarcza[/srodtytul]

Ponieważ omawiany przepis nie definiuje pojęcia „działalność gospodarcza”, konieczne jest odwołanie się do ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

W rozumieniu art. 2 tej ustawy działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Jednocześnie art. 3 tej ustawy wyłącza stosowanie jej przepisów do działalności wytwórczej w rolnictwie oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego. Także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.

Jak podkreślił [b]Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 2 kwietnia 2007 r.[/b], dokonane w art. 3 wyłączenie nie przesądza jednak, że prowadzenie gospodarstwa rolnego nie jest działalnością gospodarczą, świadczy zaś jedynie o tym, że działalność ta nie podlega określonej w art. 1 tej ustawy regulacji w zakresie podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej [b](II OPS 1 /2007)[/b].

[srodtytul]By osiągnąć zysk[/srodtytul]

Prowadzenie gospodarstwa rolnego nie wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców czy do ewidencji działalności gospodarczej. Również jej zakończenie nie podlega wykreśleniu ani innym rygorom wynikającym z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (posługiwanie się określonymi w niej dokumentami, kontrola wykonywania działalności prowadzonej na podstawie jej przepisów itd.). Jednakże uznać należy, że działalność wytwórcza w rolnictwie mieści się w definicji działalności gospodarczej. Jest ona bowiem prowadzona w sposób ciągły i zorganizowany, a co najważniejsze – w celu osiągnięcia zysku (zarobkowym).

Jak podkreślił NSA w przytoczonej już uchwale NSA z 2007 r., nie różni się ona niczym od wykonywania innej indywidualnej działalności zawodowej, która jest wyłączona spod działania przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (np. lekarza, pielęgniarza czy adwokata) i jest objęta inną regulacją prawną, choć co do charakteru działalności tych grup zawodowych nie ma wątpliwości, że jest to działalność gospodarcza.

[srodtytul]Zorganizowana, zarobkowa i ciągła[/srodtytul]

Skoro zarówno wykonywanie zawodu adwokata, jak i prowadzenie gospodarstwa rolnego charakteryzują się tymi samymi cechami (jest to działalność zarobkowa, zorganizowana i ciągła), nie ma uzasadnienia, aby ze względu na wyłączenie zawarte w art. 3 ustawy wnioskować, że nie jest ona działalnością gospodarczą. Przepis ten ma tylko takie znaczenie, że prowadzenie gospodarstwa rolnego nie podlega reżimom ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Oznacza to, że prowadzenie gospodarstwa rolnego przez radnego z wykorzystaniem gruntów wydzierżawionych od gminy, w której sprawuje on mandat, narusza zakaz zawarty w art. 24f ustawy o samorządzie gminnym, a w konsekwencji skutkuje wygaśnięciem jego mandatu.