Centrum Zdrowia Matki Polki przegrało konkurs ofert na wykonywanie badań genetycznych

Uzasadniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sędzia Zbigniew Rudnicki podkreślił, że to jeden z objawów niepokojącej sytuacji w opiece i organizacji ochrony zdrowia (sygnatura: VI SA/Wa 1117/12).

Inaczej trudno zrozumieć, dlaczego Zakład Genetyki Instytutu CZMP, wiodący w Polsce w badaniach prenatalnych i diagnostyce chorób genetycznych, w konkursie ofert na wykonanie badań genetycznych w Łodzi zajął ostatnie miejsce.

Trzy kryteria

Do konkursu Narodowego Funduszu Zdrowia, połączonego z negocjacjami na wykonanie ok. 63 tys. badań genetycznych w Łodzi w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2014 r. zgłosiło się, łącznie z Instytutem CZMP, czterech oferentów. W rankingu otwarcia Centrum z proponowaną ceną 12 zł za jednostkę rozliczeniową, uzyskało 10,090 pkt i zajęło ostatnie, czwarte miejsce. Zdobyło 0,9 pkt za ofertę cenową, 10 pkt za ciągłość świadczenia usług i zero punktów za jakość. Nie miało bowiem certyfikatu ISO z zarządzania, który zdaniem NFZ ma istotne znaczenie. Wskazuje bowiem na zabezpieczenia kadrowe, materiałowe i dotyczące całej procedury. Najlepsza oferta zdobyła 27,045 pkt.

Odwołanie do prezesa NFZ, w którym CZMP wskazywało na wieloletnie doświadczenia w badaniach genetycznych, posiadanie wysoko specjalistycznej kadry, nowoczesnej aparatury i na powiązania z wojewódzkim i krajowym konsultantem ds. genetyki klinicznej, okazało się bezskuteczne. Konkurs wygrał Uniwersytet Medyczny w Łodzi wraz ze spółką cywilną specjalisty z tej uczelni.W skardze do WSA Instytut CZMP zarzucił pozorność negocjacji oraz to, że z pięciu kryteriów konkursowych NFZ wziął pod uwagę tylko trzy: cenę, ciągłość świadczeń i jakość w postaci certyfikatu ISO z zarządzania.

– Nie mogliśmy tego zrozumieć – mówi Ewa Smulewicz, zastępca dyrektora ds. ekonomiczno-finansowych w Instytucie CZMP. – Przecież większość procedur prowadzimy według założeń ISO, a system zarządzania nie może być ważniejszy od jakości badań. Każdego roku zdobywaliśmy takie kontrakty, a kadra i sprzęt są te same.

Na ratunek

– Konkursy NFZ są często prowadzone nieprawidłowo, liczy się siła polityczna oraz znajomości – mówi Krzysztof Landa, prezes Fundacji Watch Health Care, która monitoruje sytuację w ochronie zdrowia. – Ale i szpitalom molochom, które z reguły obiektywnie ponoszą wyższe koszty, coraz trudniej konkurować o kontrakt. Coraz częściej również poziomem usług z innymi podmiotami, w tym z prywatnymi. Kryje się za tym nieprawidłowe zarządzanie koszykiem gwarantowanym i składką zdrowotną, nadmiernie rozbudowana baza szpitalna odziedziczona po czasach socjalizmu. Wiele szpitali generuje straty, ale bardzo trudno je zamknąć. Wreszcie błędne wyceny procedur, czasem poniżej kosztów wykonania, czasem nie uwzględniające wyższych kosztów leczenia w wysoko specjalistycznych szpitalach – dodaje prezes Landa.

W opinii Najwyższej Izby Kontroli CZMP, które rocznie przyjmuje 40 tys. pacjentów, a w poradniach przyszpitalnych udziela 200 tys. porad, ma 220 mln zł zadłużenia i znalazło się w sytuacji krytycznej.

Nie przekonało też sądu, że to właśnie ono powinno wygrać konkurs. – Ponieważ CZMP uzyskało najmniej punktów, decyzje łódzkiego Oddziału NFZ i prezesa NFZ były prawidłowe i zgodne z prawem stwierdził WSA (wyrok jest nieprawomocny). Zgodnie z zarządzeniem prezesa NFZ w konkursie na badania genetyczne bierze się pod uwagę tylko trzy kryteria: cenę, jakość i ciągłość usług. Za chybione uznał zarzuty pozorności negocjacji i braku dostępu do akt innych oferentów.Wyraził zdziwienie, że mając takie zaplecze kadrowe, CZMP nie postarało się o certyfikat ISO. No i że wystąpiło do sądu o przyznanie prawa pomocy, tłumacząc to swoją trudną sytuacją.

Koło ratunkowe rzucił zadłużonej placówce NFZ, ogłaszając dodatkowy konkurs na wykonanie badań genetycznych w II półroczu 2012 r. Tym razem Instytut CZMP uzyskał kontrakt. Na razie nie ma dalszych ogłoszeń o konkursach.

– Będziemy startować wszędzie gdzie tylko można — obiecuje dyr. Ewa Smulewicz.

Tylko czy to wystarczy, czy też dla ratowania CZMP niezbędne są inne sposoby?