Praca w służbie cywilnej, a członkostwo w partii politycznej

Osoba ubiegająca się o zatrudnienie w służbie cywilnej jest członkiem partii politycznej. Czy w razie zawarcia z nią umowy o pracę będzie musiała automatycznie zrezygnować z takiego członkostwa?

Nie.

W art. 78 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej (dalej: u.s.c.) przewidziano, że żadnemu członkowi korpusu (zarówno pracownikowi – zatrudnionemu w służbie cywilnej na stanowisku urzędniczym na podstawie umowy o pracę, jak i urzędnikowi – zatrudnionemu na podstawie mianowania) nie wolno publicznie manifestować poglądów politycznych. Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 listopada 2012 r. (sygn. III APo 14/12) znaczenie wyrażenia „publicznie manifestować poglądy polityczne" jest jednoznaczne i przekłada się na publiczne głoszenie przekonań, poglądów, własnego sposobu myślenia. Aby publicznie manifestować poglądy polityczne, trzeba je publicznie wypowiadać. Zgodnie z § 17 zarządzenia nr 70 prezesa Rady Ministrów w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki korpusu służby cywilnej zasada neutralności politycznej członków korpusu polega m.in. na: niemanifestowaniu publicznym poglądów i sympatii politycznych, a zwłaszcza nieprowadzeniu jakiejkolwiek agitacji o charakterze politycznym w służbie oraz poza nią, niepodejmowaniu żadnych publicznych działań bezpośrednio wspierających działania o charakterze politycznym, a także niestwarzaniu podejrzeń o sprzyjanie partiom politycznym i przestrzeganiu obowiązujących ograniczeń.

W myśl art. 78 ust. 5 i 7 u.s.c. zakaz tworzenia partii politycznych i uczestniczenia w nich dotyczy jednak tylko urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej zajmujących wyższe stanowiska (por. art. 52 u.s.c.). W opinii Departamentu Prawnego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z 12 lutego 2010 r. (znak DP.171-51(2)/10/EŁ) stwierdzono, że pracownik służby cywilnej, który nie zajmuje wyższego stanowiska, może tworzyć oraz uczestniczyć w partiach politycznych, ale nie wolno mu publicznie manifestować poglądów politycznych ani naruszać innych obowiązków wynikających z u.s.c. Ewentualne naruszenie zakazu publicznego manifestowania poglądów politycznych bądź innych obowiązków członka korpusu jest zagrożone karą dyscyplinarną (art. 113 ust. 1 u.s.c.).

Podstawa prawna: art. 3, art. 52, art. 76, art. 78 ust. 2, 5 i 7, art. 113 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1111 ze zm.)

Podstawa prawna: § 17 zarządzenia nr 70 prezesa Rady Ministrów z 6 października 2011 r. w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki korpusu służby cywilnej (MP z 2011 r. nr 93, poz. 953)