Zasady udostępnienia informacji publicznej określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1A1BAA97F99C370FF76DD7D006D99054?id=162786]ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (DzU z 2001 r. nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej u.d.i.p.)[/link]. Zgodnie z nią dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Wyjątkiem jest sytuacja, w której udostępnienie informacji następuje na wniosek, a wskazany w tymże wniosku sposób udostępnienia lub konieczność przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku generuje dodatkowe koszty.
[srodtytul]Koszty ustala wójt[/srodtytul]
Wysokość opłaty musi być powiązana z rzeczywistymi kosztami, które poniósł podmiot udostępniający. [b]Nie może więc przerzucić na wnioskodawcę np. kosztu zakupu tonera do drukarki, choć skorelowanie jego wydajności i ilości wydrukowanych stron będzie już uzasadnione.[/b] Na poczet łącznych kosztów wydruku zaliczyć będzie więc można zarówno wskazaną kwotę, cenę papieru, jak i chociażby cenę prądu. Pomimo że w świetle art. 11b ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8ECD58B03D8B1E777757A0D05EE16D2E?id=163433]ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2001 nr 142, poz. 1591 ze zm.)[/link] zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut gminy, treść art. 15 u.d.i.p. oraz fakt, iż to wójt jest kierownikiem urzędu, nakazują stwierdzić, że to on jest uprawniony do ustalania wysokości opłaty. Ustawa nie określa przy tym, w jakiej formie powinno to nastąpić. Dopuścić należałoby więc uregulowanie tej kwestii w formie zarządzenia. Nie zwolniłoby to jednak organu od każdorazowego ustalania wysokości opłaty, uzależnionej od konkretnej sytuacji. Opłata określona w zarządzeniu mogłaby bowiem na przykład uwzględniać nieaktualne ceny nośników informacji nabytych przez organ.
[srodtytul]Praca urzędnika [/srodtytul]
Natomiast zgodnie z [b]wyrokiem WSA we Wrocławiu z 20 października 2004 r[/b]. art. 15 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wyklucza możliwość ustalenia stawki (w rozstrzyganej sprawie była to stawka ryczałtowa określona w zarządzeniu) opłaty za godzinę pracy pracownika, który w imieniu podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej wykonuje pracę dodatkową związaną z przygotowaniem informacji publicznej [b](IV SA/Wr 505/04)[/b]. Przyznać jednak należy, że [b]urzędnik, który zajmuje się przekształceniem informacji w formę wskazaną we wniosku, poświęca na tę czynność czas, który w innej sytuacji przeznaczyłby na realizację innych zadań.[/b] Skoro pracodawca płaci mu także za pracę w tym czasie, to stwierdzić można, że podmiot zobowiązany ponosi dodatkowe koszty. Jest to tym bardziej widoczne, gdy urzędnik nie zdąży, w związku z dodatkowymi czynnościami, wykonać powierzonej mu pracy i pracując w godzinach nadliczbowych, otrzymuje za to dodatkowe wynagrodzenie. Z tej też przyczyny należałoby przyjąć, że w uzasadnionych przypadkach podmiot zobowiązany może pobrać opłatę także za pracę urzędnika.