- Podczas dyskusji na sesji rady gminy, radny oświadczył, że rezygnuje z mandatu. Później nadal był obecny na sesji rady, ale nie brał udziału w głosowaniach. Bez tego radnego na sesji nie byłoby wymaganego kworum (co najmniej połowy ustawowego składu rady). Czy podejmowanie przez radę kolejnych uchwał, po złożeniu przez radnego ustnego oświadczenia o rezygnacji z mandatu, było naruszeniem przepisów? – pyta czytelnik.
Nie.
W art. 14 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) ustanowiono zasadę, zgodnie z którą podejmowanie uchwał przez radę gminy wymaga obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady. Podkreśla się jednak, że wymagane kworum to liczba radnych, których obecność umożliwia podjęcie uchwały. Nie jest to natomiast liczba radnych, którzy muszą uczestniczyć w akcie głosowania (tzn. głosować). Oddanie głosu jest bowiem uprawnieniem, a nie obowiązkiem radnego. Liczba radnych obecnych w trakcie głosowania i liczba oddanych głosów nie muszą się pokrywać (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 listopada 2006 r., sygn. II GSK 194/06, LEX nr 290143).
Czytaj także: Działalność gospodarcza radnego - co jest zakazane, kiedy wygasa mandat
Należy także zwrócić uwagę, że przesłanki wygaśnięcia mandatu radnego określa art. 383 kodeksu wyborczego (dalej k.w.). Taką przesłanką jest m.in. pisemne zrzeczenie się mandatu (art. 383 § 1 pkt 4 k.w.). W takim przypadku wygaśnięcie mandatu, z dniem wystąpienia przyczyny wygaśnięcia (czyli pisemnego zrzeczenia się mandatu), stwierdza komisarz wyborczy – w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia. Postanowienie komisarza wyborczego ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje się do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 383 § 2a k.w.). Postanowienie o wygaśnięciu mandatu doręcza się także niezwłocznie zainteresowanemu (radnemu) oraz przesyła wojewodzie i przewodniczącemu rady gminy (art. 383 § 4a k.w.). Zgodnie z art. 384 k.w. od postanowienia komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu zainteresowanemu radnemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego, w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który stwierdził wygaśnięcie mandatu. Sąd administracyjny rozpatruje tę skargę w terminie 14 dni od dnia jej wniesienia. Skargę kasacyjną wnosi się w terminie 14 dni.
Wygaśnięcie mandatu radnego następuje z dniem uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę. Skutku w postaci wygaśnięcia mandatu radnego nie powoduje natomiast ustna rezygnacja. Radny, który ustnie zrzekł się mandatu, nadal jest radnym, w związku z czym trzeba np. informować go o terminie i miejscu sesji oraz przedstawiać mu materiały będące przedmiotem obrad (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 23 maja 2017 r., sygn. I SA/Ol 292/17, LEX nr 2306775). Przy ustalaniu czy na sesji była obecna liczba radnych potrzebna do podejmowania uchwał, należało uwzględnić także radnego, który ustnie zrzekł się mandatu. Taki radny mógł również, choć nie musiał, uczestniczyć w głosowaniach.
