Hala sportowa w gminie - jak ją wybudować

Do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego należy tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi sportu. To, jak będzie finansowany sport w gminie, określa w uchwale rada gminy. Trzeba wskazać w takiej uchwale cel publiczny, jaki jednostka samorządu terytorialnego (JST) zamierza osiągnąć, wspierając sport.

Przykład

Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie określenia warunków i trybu finansowania zadania własnego polegającego na tworzeniu warunków (w tym organizacyjnych) sprzyjających rozwojowi sportu na terenie gminy. Rada, ustalając w załączniku do uchwały wydatki, jakie mogą być sfinansowane z dotacji celowej, użyła sformułowania „w szczególności", pozostawiając tym samym katalog otwarty i umożliwiając przeznaczenie tej dotacji na rodzaj wydatku niewymieniony w uchwale. Zdaniem kolegium regionalnej izby obrachunkowej takie postanowienie załącznika do uchwały pozostaje w sprzeczności z art. 28 ust. 2 w związku z art. 27 ust. 2 ustawy o sporcie i w rezultacie mógłby doprowadzić do nieuprawnionej dowolności przeznaczania dotacji przez organ wykonawczy. Ustalając bowiem cel publiczny z zakresu sportu - indywidualny dla danej jednostki samorządu terytorialnego - organ stanowiący powinien określić katalog wydatków ponoszonych z udzielanej dotacji służącej osiągnięciu właśnie tego (a nie innego) celu.

Na podstawie uchwały Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z 3 lutego 2011 r. 4/17/2011

Poza środkami pochodzącymi z własnych budżetów JST w swoich zadaniach związanych ze wspieraniem sportu mogą liczyć na pomoc finansową ze środków, którymi dysponuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Jak wynika z informacji resortu, w najbliższym czasie podstawowym źródłem dofinansowania zadań inwestycyjnych będą środki Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (FRKF). Inwestycje sportowe można jeszcze dofinansować dzięki trzem programom wspieranym przez FRKF (>patrz ramka).

Dotacje dla klubów

Jeśli jednostka samorządu terytorialnego zdecyduje się na przekazanie dotacji celowej dla klubu sportowego (działającego nie dla zysku), to pieniądze te mogą być przeznaczone na takie zadania publiczne, jak:

- realizacja programów szkolenia sportowego,

- zakup sprzętu sportowego,

- pokrycie kosztów organizowania zawodów sportowych lub uczestnictwa w tych zawodach,

- pokrycie kosztów korzystania z obiektów sportowych dla celów szkolenia sportowego,

- sfinansowanie stypendiów sportowych i wynagrodzenia kadry szkoleniowej.

Warunkiem sfinansowania wymienionych zadań publicznych z zakresu sportu jest to, aby poprawiły się warunki uprawiania sportu przez członków klubu sportowego, który otrzyma dotację, lub zwiększyła się dostępność społeczności lokalnej do działalności sportowej prowadzonej przez określony klub.

Przykład

Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie określenia warunków i trybu finansowania zadania własnego w zakresie tworzenia warunków sprzyjających rozwojowi sportu. Postanowiono m.in., że  o wsparcie mogą się ubiegać podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, które prowadzą działalność sportową na terenie gminy. Przyjęto jednocześnie, że wsparcie będzie udzielane w formie dotacji celowej. Regionalna Izba Obrachunkowa zakwestionowała takie postanowienia uchwały. Artykuł 28 ustawy z 25 czerwca 2010 roku o sporcie stanowi, że dotację związaną z rozwojem sportu może otrzymać w omawianym zakresie wyłącznie klub sportowy. Zdaniem RIO uchwała podjęta przez radę gminy na podstawie powołanego przepisu nie może przewidywać, że o wsparcie mogą się ubiegać podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, które prowadzą działalność sportową na terenie gminy.

Na podstawie uchwały Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z 15 grudnia 2011 r., sygn. 39/170/2011

Również stypendia

Samorządy terytorialne mogą ustanawiać i finansować okresowe stypendia sportowe oraz nagrody i wyróżnienia dla osób fizycznych za osiągnięte wyniki sportowe.

Stypendia lub nagrody dla trenerów prowadzących szkolenie zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym mogą być przyznawane przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowane z budżetu tych jednostek.

Aby możliwe było przyznawanie takich stypendiów i nagród, w tej sprawie również musi być podjęta odpowiednia uchwała.

Przykład

Rada miejska podjęła uchwałę w sprawie szczegółowych zasad, trybu przyznawania i pozbawiania oraz rodzajów i wysokości stypendiów sportowych, nagród i wyróżnień.  Z treści uchwały wynikało, że mogą na nie liczyć zawodnicy klubów sportowych działających na terenie gminy. Rada pozbawiła tym samym prawa do stypendiów sportowych zawodników niezrzeszonych w żadnym klubie sportowym na terenie gminy. Wojewoda uznał takie postanowienia uchwały za nieprawidłowe, gdyż ustawa o sporcie nie upoważnia organów samorządu do samodzielnego określenia kręgu podmiotów uprawnionych do otrzymywania stypendiów sportowych. Rada uprawniona jest jedynie do określenia szczegółowych zasad przyznawania m.in. stypendiów sportowych, biorąc pod uwagę znaczenie danego sportu dla tej jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy.

Na podstawie rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody dolnośląskiego z 15 kwietnia 2011 r. NK- N.4131.167.2011.DC

Wsparcie z funduszu

Minister sportu dysponuje Funduszem Rozwoju Kultury Fizycznej, finansowanym z dopłat związanych z prowadzeniem gier liczbowych i loterii pieniężnych (art. 86 ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych). Pieniądze z funduszu można otrzymać na przebudowę, remonty i budowę obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych.

Minister sportu ogłasza program inwestycji o szczególnym znaczeniu dla sportu, program rozwoju regionalnej infrastruktury sportowej oraz inne programy inwestycyjne.

Minister sportu zamieszcza również ogłoszenia o możliwości dofinansowania zadań z zakresu rozwijania sportu. W tym przypadku chodzi o finansowe wspieranie m.in. upowszechniania sportu  wśród dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych oraz szkolenia sportowego i współzawodnictwa dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych.

Nawet 50 proc. wydatków

Dofinansowanie zadania inwestycyjnego realizowanego przez jednostki samorządu terytorialnego może wynieść do 50 proc. wydatków kwalifikowanych. Może być też wyższe, nawet do 70 proc. wydatków w przypadku: budowy pełnowymiarowej sali gimnastycznej w gminie, która nie ma na swoim terenie tego typu obiektu, oraz obiektów sportowych niezbędnych do prowadzonego szkolenia sportowego przez szkoły mistrzostwa sportowego.

Na wyższe, do 70 proc., dofinansowanie z FRKF mogą liczyć również biedniejsze gminy otrzymujące część wyrównawczą subwencji ogólnej (art. 20 ust. 6 pkt 1 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego).

Dofinansowanie przebudowy, remontu lub budowy obiektu sportowego może być przeznaczone na pokrycie takich wydatków kwalifikowanych, jak:

- wykonywanie robót budowlanych,

- zakup, transport i montaż lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych, z wyjątkiem tych, których wartość początkowa nie przekracza kwoty uprawniającej do dokonania jednorazowo odpisu amortyzacyjnego,

- przygotowanie inwestycji, w tym opracowanie dokumentacji projektowej, przygotowanie gruntu pod budowę oraz ekspertyz itp.,

- ulepszenie środków trwałych,

- zakup wartości niematerialnych i prawnych.

Wsparcie dla województw

W ramach programu rozwoju regionalnej infrastruktury sportowej realizowane są zadania inwestycyjne ujęte w wojewódzkich wieloletnich programach rozwoju bazy sportowej, uchwalanych przez sejmiki województw. Na realizację tych programów przeznacza się co najmniej 30 proc. środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej.

Przy podziale między poszczególne województwa środków funduszu bierze się pod uwagę: liczbę ludności w województwie, podstawowy dochód na jednego mieszkańca województwa, wielkość nakładów wydatkowanych przez samorząd województwa na sport dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych oraz stopień wykorzystania przyznanego dofinansowania w roku poprzedzającym, a także inne wskaźniki istotne z punktu widzenia racjonalnego rozwoju regionalnej infrastruktury sportowej.

Konieczny wniosek i umowa

Aby otrzymać dofinansowanie na przebudowę, remont lub budowę obiektu sportowego oraz zadań dotyczących rozwoju sportu, jednostka samorządu terytorialnego musi złożyć odpowiedni wniosek w tej sprawie.