#RZECZoPRAWIE - Aneta Łazarska: jak sędziowie liniowi odbierają wojnę na szczytach Temidy

O tym, jak sędziowie liniowi odbierają wojnę na szczytach Temidy Marek Domagalski  rozmawiał Anetą Łazarską, sędzią Sądu Okręgowego w Warszawie.

Jej zdaniem w sądach nie ma ani rewolucji, ani ewolucji.

- Nic się nie zmieniło w pracy sędziego liniowego, nawet po wymianie kadry prezesowskiej. Raczej obowiązuje zasada kontynuacji pracy poprzedników. I to jest bardzo pozytywne - uważa sędzia Łazarska.

Natomiast zmiany ustrojowe mogą w jej ocenie wywrzeć negatywny wpływ   na pracę sędziów funkcyjnych, prezesów sądów.

- Zmiany mogą także wywołać efekt mrożący: sędzia w sprawie, która może mieć istotne znaczenie społeczne, może zechcieć kalkulować, jaki wyrok byłoby lepiej wydać wyrok. To jest sprawa sumienia sędziego, niezawisłości wewnętrznej  - powiedziała sędzia.

Dopytywana, czy chodzi o kalkulację pod kątem wpływu wydanego  rozstrzygnięcia na karierę zawodową, odpowiedziała:

- Myślę, że pod każdym kątem. Bo bardzo dużym  problemem polskiego sądownictwa jest brak transparentności jeśli chodzi o proces awansu sędziego, przebieg kariery, czy proces obejmowania stanowisk funkcyjnych.  Jestem zwolennikiem absolutnej transparentności, równości sędziów. Awans powinien być oparty na czytelnych zasadach konkursu. Tak samo uważam, że jeżeli pan prezydent odmówił powołania na sędziów, to powinien to uzasadnić. Bo sędzia nie wie czy jego praca jest źle oceniana, czy można go zgłaszać ponownie. I to wprowadza niepewność, jeśli chodzi o karierę sędziego - tłumaczyła Aneta Łazarska.

W jej opinii środowisko sędziowskie jest podzielone, o czym świadczy choćby surowa krytyka środowiska Małgorzaty Gersdorf, gdy przedstawiła swój projekt ustawy o SN.

- Środowisko nie jest monolitem, jest podzielone. I to jest jego słabością. Nie ma solidarności - twierdzi sędzia.

Aneta Łazarska powtórzyła, że jest zwolennikiem równości sędziów, likwidacji stanowisk funkcyjnych i wzmocnienia samorządu sędziowskiego od dołu, czyli wzmocnienia siły głosu sędziów liniowych, którzy najciężej pracują w sądach.

- Niestety, zawsze w sądownictwie była struktura hierarchiczna z ogromna władzą prezesa sądu.

Sędzia Łazarska nie czuje, by jej interesy reprezentowało stowarzyszenie "Iustitia"

- Nie czułam, by mój głos w tym stowarzyszeniu był brany pod uwagę, więc po wielu latach zrezygnowałam z członkostwa. Nie uważam, by "Iustitia" była reprezentacją wszystkich 10 tys. sędziów w Polsce.

Marek Domagalski zapytał o pomysły na usprawnienie procedury cywilnej m.in. pomysł jednej rozprawy. Czy sędziowie dadzą radę zmienić styl orzekania?

- Pod warunkiem, że będzie mniej spraw.  Sądy są nierównomiernie obciążone w skali kraju. W sądach warszawskich sędziowie mają jednocześnie po 1000 spraw. Przy takim obciążeniu jedna rozprawa jest nierealna. Chyba, że tym sprawom nie będzie nadawany bieg, tylko będą czekać w kolejce. Taki model pozwoliłby oszczędzić pracę zarówno sędziom, jak i profesjonalnym pełnomocnikom. Bo po pół roku oni też muszą sobie sprawę przypominać - powiedziała Aneta Łazarska w studiu #RZECZoPRAWIE.

Jej zdaniem samymi zmianami procedury i zmianami kadrowymi w sądach nie naprawi się sądownictwa, bo do sądów po prostu trafia zbyt wiele spraw.

- Należałoby się raczej zastanowić, jak zachęcić Polaków do sięgania po drogę sądową jako ostateczność, gdy nie uda się rozwiązać problemu polubownie czy w drodze mediacji - uważa sędzia.