Jaremianka na krakowskim blokowisku

Z muzealnej sali dzieło awangardowej artystki trafiło na ścianę osiedlowego wieżowca.

Publikacja: 22.11.2008 01:29

Szary krakowski wieżowiec ozdobił barwny mural z fragmentem obrazu Marii Jaremy „Penetracje”

Szary krakowski wieżowiec ozdobił barwny mural z fragmentem obrazu Marii Jaremy „Penetracje”

Foto: Rzeczpospolita, Bartosz Siedlik

Wielkoformatową reprodukcję obrazu Marii Jaremy, jednej z najwybitniejszych polskich artystek XX wieku, podziwiać można w Krakowie na ścianie wieżowca przy ulicy Marii Jaremy. To oryginalny hołd złożony artystce przez krakowskie Muzeum Narodowe z okazji przypadającej 24 listopada 100. rocznicy urodzin Jaremianki.

Efektowny mural – z daleka widoczny w szarej zazwyczaj dzielnicy Azory – jest fragmentem obrazu „Penetracje” z 1956 roku – dynamicznej, pełnej energetycznych zestawień barwnych, abstrakcyjnej kompozycji.

– Jaremianka jest artystką o niekwestionowanej pozycji w historii sztuki – podkreśla inicjatorka akcji Agata Małodobry z krakowskiego muzeum. – Zależało nam, by w niebanalny sposób spopularyzować jej twórczość i wprowadzić ją do przestrzeni publicznej.

Zofia Gołubiew, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, ma nadzieję, że akcja związana ze sztuką Jaremianki stanie się początkiem większego projektu w przestrzeni miejskiej – „Ulicami do sztuki”. Mógłby objąć całe miasto, a dokładniej – ulice i place noszące imiona wybitnych artystów.

Jaremianka to jedna z największych osobowości krakowskiej awangardy. Siostra założyciela Teatru Groteski Władysława Jaremy i założyciela przedwojennego, eksperymentalnego Teatru Cricot Józefa Jaremy. Od lat 30. związana była z Grupą Krakowską, po wojnie stała się autorytetem dla Tadeusza Kantora. Była fantastycznie utalentowaną rzeźbiarką, ulubioną uczennicą Dunikowskiego. Malowała, była wybitnym scenografem.

– Miała świadomość, że tutaj, w Krakowie, można zbudować środowisko partnerskie w stosunku do sztuki światowej – podkreśla dziś prezes Grupy Krakowskiej, rzeźbiarz Jerzy Bereś.

Kolorowy mural na osiedlu Azory to kolejne krakowskie miejsce, gdzie żyje dziś sztuka Jaremianki. Kilka lat temu na Plantach stanęła rzeźba--fontanna jej projektu poświęcona Chopinowi. Do najciekawszych realizacji należy pomnik robotników z przedwojennej fabryki Semperit na Cmentarzu Rakowieckim, zaprojektowany w 1936 roku.

– W okresie socrealizmu jej twórczość, jak i innych „nowoczesnych”, została potępiona – przypomina Agata Małodobry. – Jarema próbowała bronić awangardy przed władzami, bezskutecznie. W 1953 roku, rozczarowana, podarła i wyrzuciła przez okno swoją partyjną legitymację. Zmarła na białaczkę w 1958 roku. W tym samym roku jej prace zostały nagrodzone na Biennale Sztuki w Wenecji.

Obchodom rocznicy urodzin artystki towarzyszy poświęcona jej publikacja wydawnictwa BoSz w serii „Kolekcja Muzeum Narodowego w Krakowie”. To największy zbiór jej prac w Polsce. Zapoczątkowany za życia artystki w 1959 roku – dziś liczy ponad 50 prac: rzeźby, malarstwo, grafikę, rysunki i tkaniny. W przeddzień 100. rocznicy urodzin artystki w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku odbędzie się prezentacja książki.

Wielkoformatową reprodukcję obrazu Marii Jaremy, jednej z najwybitniejszych polskich artystek XX wieku, podziwiać można w Krakowie na ścianie wieżowca przy ulicy Marii Jaremy. To oryginalny hołd złożony artystce przez krakowskie Muzeum Narodowe z okazji przypadającej 24 listopada 100. rocznicy urodzin Jaremianki.

Efektowny mural – z daleka widoczny w szarej zazwyczaj dzielnicy Azory – jest fragmentem obrazu „Penetracje” z 1956 roku – dynamicznej, pełnej energetycznych zestawień barwnych, abstrakcyjnej kompozycji.

Pozostało 84% artykułu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl