Muzealne skarby sztuki

Wielotomowa seria „Skarby sztuki" wydawnictwa Arkady prezentuje arcydzieła w polskich muzeach narodowych. Najnowszy tom poświęcony został Muzeum Narodowemu w Poznaniu - pisze Monika Kuc.

Publikacja: 29.12.2014 09:52

Muzealne skarby sztuki

Foto: materiały prasowe

Należy ono do najstarszych i największych w Polsce. Jego początki sięgają 1857 roku, kiedy powołano Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich w Wielkim Księstwie Poznańskim. Po odzyskaniu niepodległości w 1919 roku powstało Muzeum Wielkopolskie. W czasie wojny Niemcy zmienili je na Kaiser Friedrich Museum Posen i wiele dzieł wówczas wywieźli.

„Jeszcze w 1945 roku poznańscy historycy sztuki rozpoczęli odbudowę zbiorów Muzeum Wielkopolskiego. – pisze we wstępie obecny dyrektor Wojciech Suchocki. – Wraz z zabiegami rekonstrukcyjnymi do zasobów muzeum, działającego od roku 1950 jako Muzeum Narodowe, włączone zostały kolejne znakomite kolekcje prywatne zbiory gołuchowskie Izabeli Czartoryskich i Jana Działyńskiego, a następnie rogalińska kolekcja Edwarda Aleksandra Raczyńskiego."

Dziś Muzeum Narodowe w Poznaniu ma dziewięć oddziałów, w których zgromadzono ponad 300 tysięcy dzieł sztuki i zabytkowych obiektów.

Album pokazuje najcenniejsze z nich według klucza chronologicznego. W zbiorach sztuki starożytnej podziwiamy zabytki z Bliskiego Wschodu, Egiptu, Grecji, Etrurii, Rzymu i Bizancjum. Wśród nich są takie unikaty jak egipska stella grobowa XVI-XV w. p.n.e., odkryta w Abydos, głównym sanktuarium Ozyrysa czy marmurowe popiersia rzymskich cesarzy.

W części poświęconej średniowieczu znajdują się bardzo różnorodne zabytki, m.in. ołtarzowy XIV-wieczny tryptyk z kościoła w Szydłowie koło Gubina, jeden z najstarszych na ziemi lubuskiej, piękne XVI-wieczne drewniane figury św. Małgorzaty i św. Urszuli – rzadkie w polskich zbiorach zabytki niderlandzkie, wyjątkowy muzyczny instrument – pochodzący z Niemiec - róg zwany lituusem, jak i denar Bolesława Chrobrego, świadek początków polskiej państwowości w XI wieku.

Renesans i manieryzm, barok i klasycyzm, wiek XIX i XX reprezentują także malarstwo, grafika, rzeźba, rzemiosło artystyczne, instrumenty muzyczne. Muzeum Narodowe w Poznaniu ma w swych zbiorach dzieła wielkich europejskich artystów. Można więc tu podziwiać tak znane obrazy, jak „Madonnę z Dzieciątkiem i fundatorem" Giovanniego Belliniego, „Madonna z Dzieciątkiem i barankiem" Quentina Massysa, „Gra w szachy" Sofonisby Anguissola, „Porwanie Europy" Bernardo Strozziego, „Polowanie na dzika" Fransa Snydersa, „Pielgrzymów w Rzymie" Paula Delaroche, „Zaślubiny Marii Panny" Johanna Friedricha von Overbecka, czy „Plażę w Pourville" Claude' a Moneta .

A jednocześnie poznańskie muzeum chlubi się niezwykle bogatą kolekcją sztuki polskiej z dziełami Piotra Michałowskiego ( jego „Kirasjerów" podziwiamy na okładce albumu), Maksymiliana i Aleksandra Gierymskich, Jana Matejki, Józefa Brandta, Jacka Malczewskiego („Melancholia" i „Błędne Koło"), Wojciecha Weissa, Zygmunta Waliszewskiego oraz znakomitą galerią współczesną z pracami Romana Opałki,, Magdaleny Abakanowicz, Jana Berdyszaka, Izabelli Gustowskiej i wielu innych.

Dwa ostatnie rozdziały mają charakter tematyczny. „Dawna sztuka prawosławia, judaika i sztuka orientalna" odzwierciedla wielokulturowość dawnej Rzeczypospolitej. A „Zbiory etnograficzne" poświęcone są zarówno polskiej kulturze ludowej , jak i kulturom z całego świata, często bardzo odległym. Piękny album uzupełnia kilkaset barwnych zdjęć, a przewodnikami czytelników są pracownicy naukowi i kustosze poznańskich zbiorów.

Monika Kuc

„Skarby sztuki. Muzeum Narodowe w Poznaniu", Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2014

Należy ono do najstarszych i największych w Polsce. Jego początki sięgają 1857 roku, kiedy powołano Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich w Wielkim Księstwie Poznańskim. Po odzyskaniu niepodległości w 1919 roku powstało Muzeum Wielkopolskie. W czasie wojny Niemcy zmienili je na Kaiser Friedrich Museum Posen i wiele dzieł wówczas wywieźli.

„Jeszcze w 1945 roku poznańscy historycy sztuki rozpoczęli odbudowę zbiorów Muzeum Wielkopolskiego. – pisze we wstępie obecny dyrektor Wojciech Suchocki. – Wraz z zabiegami rekonstrukcyjnymi do zasobów muzeum, działającego od roku 1950 jako Muzeum Narodowe, włączone zostały kolejne znakomite kolekcje prywatne zbiory gołuchowskie Izabeli Czartoryskich i Jana Działyńskiego, a następnie rogalińska kolekcja Edwarda Aleksandra Raczyńskiego."

Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu