W obowiązującym w Polsce porządku prawnym wyróżnia się takie kościoły i związki wyznaniowe, których stosunki z państwem mają charakter bilateralny/dwustronny, kształtowany odrębnymi ustawami, inne kościoły i związki wyznaniowe, których pozycję prawną reguluje – w sposób zbiorczy – ustawa z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (jedn. tekst: Dz. z 2005 r. Nr 231, poz. 1965 ze zm.). Wśród kategorii wspólnot/podmiotów konfesyjnych wskazanych pod a) szczególną pozycję instytucjonalną ma Kościół Katolicki ze względu na to, że jego status prawny uregulowała najpierw ustawa z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP (jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 1347), a następnie Konkordat między Stolicą Apostolską a RP z 28 lipca 1993 r. (dalej: Konkordat), którego dokumenty ratyfikacyjne wymienione zostały w Watykanie 25 maja 1998 r. (Dz.U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318). W wyniku tej czynności postanowienia zawarte w przedmiotowym Konkordacie uzyskały wyższy walor normatywny niż przepisy „zwykłej” ustawy (wniosek z przepisów art. 89 ust. 1 pkt 5 i art. 189 pkt 2 Konstytucji RP; podobnie wyrok TK z 2 grudnia 2009 r., U 10/07, OTK-A 2009, Nr 11, poz. 163, pkt V.5).