Kiedy ciężar rosnących długów staje się tak duży, że samorząd powiatowy i wojewódzki, będące organami założycielskimi Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej (SPZOZ), nie mogą już ich udźwignąć, zaczyna się szukanie sposobów ratunku. Jednym z pomysłów jest wydzierżawienie majątku szpitala podmiotowi prywatnemu pod warunkiem kontynuacji świadczenia usług medycznych.
Za takim sposobem opowiedziały się np. Zarząd i Rada Powiatu w Myślenicach w województwie małopolskim. Jeżeli dojdzie do wydzierżawienia majątku szpitala, jego właścicielem pozostanie powiat, a nowy podmiot przejmie cały kontrakt z NFZ. Świadczenia zdrowotne pozostaną więc bezpłatne. Podobny sposób zastosowano w szpitalu powiatowym w Kluczborku, którego majątek wydzierżawiła spółka od starostwa powiatowego. Jak również w Gorzowie, gdzie szpital dzierżawi spółka Nowy Szpital. Wydzierżawiane bywają też szpitalne obiekty, np. stacje dializ. Zasady, na jakich można zbywać, wydzierżawiać i wynajmować majątek trwały szpitali, określają przepisy ustawy z 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. O wynajęciu części majątku trwałego szpitala może decydować sam SPZOZ na zasadach określonych przez organ założycielski. Natomiast o wydzierżawieniu całego szpitalnego majątku, z czym wiąże się likwidacja dotychczasowego publicznego szpitala, może rozstrzygać tylko organ założycielski.
Obok ustawy o ZOZ podstawą stają się wówczas przepisy ustaw o samorządzie powiatu oraz o samorządzie województwa. Zgodnie z nimi o likwidacji publicznego szpitala i wydzierżawieniu jego majątku innemu podmiotowi decyduje rada powiatu bądź sejmik wojewódzki. Wymaga to podjęcia uchwały.
Powinna ona określać sposób i formę zapewnienia nieprzerwanego udzielania świadczeń przez wskazany podmiot. A także postanowienia dotyczące pracowników likwidowanego ZOZ, którzy w trybie art. 231 kodeksu pracy stają się pracownikowi niepublicznego ZOZ. Musi też postanawiać o przeznaczeniu szpitalnego mienia.
Wydzierżawienie nieruchomości ma się odbywać zgodnie z ustawą z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
