Semka: Lustracja w Niemczech

Bundestag zleci Urzędowi do Spraw Akt Stasi przejrzenie życiorysów wszystkich żyjących jeszcze członków niemieckiego parlamentu pod kątem współpracy z enerdowską bezpieką. Chodzi o ustalenie, jaki był wpływ Stasi na deputowanych i w jakim stopniu tajne służby NRD wpływały na życie polityczne w RFN. Za uchwałą głosowali przedstawiciele wszystkich partii, oprócz postkomunistów z "Die Linke".

Publikacja: 11.10.2010 20:42

Po upadku reżimu Honeckera byli obywatele NRD, aby uzyskać pracę (np. wykładowcy akademickiego), z urzędu musieli zostać zlustrowani. Nigdy jednak nie doszło do lustracji zachodnioniemieckich członków Bundestagu, choć bywali oni nieporównanie bardziej szkodliwi niż wielu agentów Stasi donoszących na kolegów z pracy w świecie enerdowskiej szarzyzny.

Choć zlecenie dla instytutu Gaucka formalnie nie jest lustracją, lecz kwerendą archiwalną, na jaw mogą wyjść różne grzeszki polityków RFN. Trzeba było na to czekać 20 lat. Aż tyle czasu "koalicja wstydu" skutecznie wymuszała milczenie w tej sprawie. Żadna z liczących się partii nie chciała się kompromitować przypadkami współpracy ze Stasi swoich zasłużonych polityków.

W końcu zwyciężyła chęć wiedzy o tym, jak było naprawdę. Niemieccy politycy wierzą, że można ustalić, czy ktoś współpracował z tajnymi służbami NRD czy nie. Nie padają – tak rozpowszechnione w Polsce – argumenty, że nie warto dawać wiary "ubeckim" teczkom albo że "prawdy nie poznamy nigdy". Przeciwnie, autorzy niemieckiej ustawy uważają, że lustracja jest naturalnym elementem ładu prawnego w państwie demokratycznym. I wreszcie – że niemieccy wyborcy mają prawo wiedzieć, czy ich posłowie (byli i obecni) nie nadużyli ich zaufania, kolaborując z enerdowską bezpieką.

Bo chodzi o jawność życia publicznego i o zwykłą, historyczną prawdę, kto był kim.

W Polsce taki sposób stawiania sprawy często wciąż jest uważany za absurd. To zwolennicy lustracji są atakowani i muszą się bronić, a nie byli agenci. I – rzecz najświeższa – już niedługo nigdy do końca niezlustrowane środowisko akademickie będzie wybierać nowe władze IPN.

Tym bardziej warto pokazywać, jak podobne problemy rozwiązują nasi sąsiedzi za Odrą.

Publicystyka
Frekwencyjna ściema. Młotkowanie niegłosujących ma charakter klasistowski
Publicystyka
Zuzanna Dąbrowska: Mieszkanie Nawrockiego, czyli zemsta sztabowców
Publicystyka
Marius Dragomir: Wszyscy wrogowie Viktora Orbána
Publicystyka
Kazimierz Groblewski: Sztaby wyborcze przed dylematem, czy już spuszczać bomby na rywali
Publicystyka
Jędrzej Bielecki: Karol Nawrocki w Białym Domu. Niedźwiedzia przysługa Donalda Trumpa
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku