Józef Szaniawski – wierzył, że patriotyzm przezwycięży każdą trudność

Tragiczną śmierć profesora Józefa Szaniawskiego w Tatrach

skomentował Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski na Twitterze:

Nie mogę uwieżyć w śmierć Józka Szaniawskiego. Jeździliśmy na rowerach w Chobielinie.

Gdy internauci zwrócili mu uwagę na ortografię zaznaczył:

Naturalnie, uwierzyć. Mea Culpa. Z Józkiem jeszcze miesiąc temu jeździliśmy na rowerach. Był gorącym patriotą, kustoszem pamięci.

Profesor Szaniawski w rozmowie z piszącym te słowa dziennikarzem „Rzeczpospolitej” podkreślał wsparcie jakie udzielił Sikorski w batalii, którą historyk toczył z prezydent Warszawy Hanną Gronkiewicz-Waltz. Chodziło o utrzymanie Izby Pamięci płk Ryszarda Kuklińskiego na warszawskim Starym Mieście. Historyk, który był przyjacielem i rzecznikiem prasowym „pierwszego polskiego oficera w NATO” stworzył ją dzięki wsparciu ówczesnego prezydenta Warszawy, Lecha Kaczyńskiego. Dziś Sikorski zaznaczył:

Mam nadzieję, że Izba Pamięci płk. Kuklińskiego, którą stworzył, znajdzie kontynuację i będzie miejscem pamięci także o nim.

Podobnie niepokoi się Olga Johann, radna miasta Warszawy:

To był wspaniały człowiek, jedyny, który walczył o pamięć Kuklińskiego. Stworzył muzeum poświęcone pułkownikowi, z którym nie wiadomo, co teraz się stanie. Profesor był dobrym, twardym facetem, człowiekiem o jednoznacznych poglądach, nie do zastąpienia. Już martwię się o muzeum płk. Kuklińskiego. Uczestniczyłam we wszystkich problemach związanych z jego prowadzeniem. W ostatnim czasie znów pojawiły się kłopoty z czynszem za lokal. Miałam jutro dzwonić do prof. Szaniawskiego w tej sprawie.

Józefa Szaniawskiego łączyła z pułkownikiem Kuklińskim (skazanym na śmierć w RPL) nie tylko wspólnota poglądów, ale i losów.

Krzysztof Skowroński w Poranku Radio Wnet zwracał uwagę, że:

Profesor Józef Szaniawski był ostatnim więźniem politycznym w PRL-u. Wyszedł z więzienia 22 grudnia 1989 r., a więc kilka miesięcy po tym, jak swoje słynne expose wygłosił premier Tadeusz Mazowiecki.

Szaniawski w latach 70. był dziennikarzem PAP. Równolegle działał w organizacjach  niepodległościowych (w tym braci Andrzeja i Stefana Melaków). Od 1973 r. współpracował z Radiem Wolna Europa, któremu konspiracyjnie przekazał tysiące depesz o sytuacji w Polsce. Aresztowany w 1985 przez bezpiekę, został skazany pod zarzutem współpracy z CIA (prokurator żądał kary śmierci). Drakoński wyrok dekady więzienia odbywał w owianym złą sławą więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie i w najcięższym zakładzie karnym w Barczewie.

Przywołując biografię swego stałego felietonisty „Nasz Dziennik” zauważa:

Urodził się 4 października 1944 r. we Lwowie. Jak większość mieszkańców „miasta zawsze wiernego” został po wojnie wraz z rodziną ekspatriowany przez Sowietów. Mimo oddalenia zawsze pamiętał o swoich lwowskich korzeniach, wielką miłością darzył Kresy, ich wspaniałą historię, postacie wielkich Polaków. Przemierzył wiele krajów świata, ale największą radość sprawiały mu wędrówki zaułkami Wilna, spacer Wałami Hetmańskimi we Lwowie, podróże do Zułowa – miejsca urodzenia Marszałka Józefa Piłsudskiego, który był dla niego mistrzem myśli geopolitycznej, ojcem niepodległości II Rzeczpospolitej (…)Starał się pokazywać aktualny wymiar idei prometeizmu, koncepcji federacyjnej Piłsudskiego, wskazując na niezmienne wektory imperialnej polityki Rosji i płynące z niej zagrożenia dla suwerenności państw Europy Środkowo-Wschodniej.

Skowroński mówi, że Józef Szaniawski:

Był przejęty Polską i tym co się w Polsce dzieje. Oczywiście należał do drugiego nurtu politycznego i intelektualnego w Polsce. Był człowiekiem opozycji przez prawie całą III Rzeczpospolitą.

Szaniawski dał temu wyraz także w swoim, jak się okazało, ostatnim felietonie „Bezkarność władzy”:

Zeszłotygodniowa debata w Sejmie nad aferą Amber Gold po raz kolejny ukazała społeczeństwu prawdziwe oblicze premiera Tuska oraz ministrów jego rządu. To arogancja władzy. Jest to pierwszy krok w kierunku władzy represyjnej, totalitarnej, dyktatorskiej.

W rozmowie z Krzysztofem Feussetem, którą przypomniało Radio Wnet podkreślał:

Dokładnie od czasów rewolucji bolszewickiej w Rosji, Lenin, Stalin i minister edukacji Anatolij Wasiljewicz Łunaczarski nie ukrywali tego, że trzeba stworzyć absolutnie nowy model człowieka, który będzie inaczej myślał – tak jak chce władza, jak to będzie wygodne dla ideologii. Bardzo się boje, że to może się stać w Polsce. Aczkolwiek biorąc pod uwagę, że próbowano Polaków modelować już za komuny, gdzie indoktrynacja była straszna  – gdzie na temat  Katynia – kłamano, na temat 15 sierpnia 1920 – kłamano, Piłsudski był faszystą, tak mnie uczono, gdy chodziłem do liceum – ale młodzież potrafi być odporna.

Na to zwraca uwagę prof. Andrzej Nowak, historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego i naczelny „Arkan”:

Wierzył, że polski patriotyzm przezwycięży każdą trudność. Własną służbą dawał świadectwo służby Ojczyźnie, jak pozostać wiernym tradycji, polskiej wolności. Będzie mi go bardzo brakowało - jego uśmiechu, żartu

Z kolei dyrektor Radia Maryja o. Tadeusz Rydzyk zauważa:

Odszedł wielki człowiek, któremu bardzo zależało na Ojczyźnie, prawdzie, młodzieży. Bardzo odważnie pisał, w ten sposób narażał się wielu siłom (…) Uczył ludzi życia.

W obliczu śmierci Józefa Szaniawskiego pojawiają się także zdecydowanie odmienne komentarze, jak blogera pseud. Azrael w serwisie twitter.com:

Dzień Dobry. Już jest "dziwny wypadek" Szaniawskiego. Teraz czas na "zamach"…