Reklama

COVID-19: Czy płeć pacjenta może wpływać na skuteczność leczenia

Część pacjentów z poważnymi infekcjami płuc wynikającymi z COVID-19 jest leczona deksametazonem. Tymczasem badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Calgary dowiodło, że to leczenie jest naprawdę skuteczne tylko u pacjentów płci męskiej. U kobiet jego działanie jest słabe lub nawet zerowe. To odkrycie może mieć wielkie znaczenie dla postępowania w ciężkich przypadkach COVID-19.

Publikacja: 30.12.2021 16:26

COVID-19: Czy płeć pacjenta może wpływać na skuteczność leczenia

Foto: Adobe stock

mk

Deksametazon, syntetyczny hormon o działaniu przeciwzapalnym i immunosupresyjnym, jest od lat stosowany w leczeniu różnych chorób zapalnych i autoimmunologicznych (choroby krwi i szpiku kostnego, problemy z nerkami, stwardnienie rozsiane i ciężkie alergie). Ten hormon steroidowy jest również stosowany w celu zmniejszenia ryzyka obrzęku mózgu i płuc. Znajduje się takźe w kroplach do oczu, aerozolach do nosa czy kroplach do uszu.

Sterydy były pierwszymi lekami, które na początku pandemii COVID-19 uznano za skuteczne, pomogły bowiem w pewnym stopniu ograniczyć liczbę zgonów, choć naukowcy nie do końca wiedzieli, dlaczego tak się stało. Aby opracować skuteczną terapię, konieczne było pełne zrozumienie reakcji układu odpornościowego na zakażenie SARS-CoV-2. Chodziło zwłaszcza o ustalenie, dlaczego niektóre osoby chorują bardzo ciężko, podczas gdy inne mają skąpe objawy oraz dlaczego niektóre leki, zwłaszcza sterydy, działają bardzo dobrze, ale nie u każdego pacjenta.

Kwestią tą zajęli się dr Jeff Biernaskie i dr Bryan Yipp, a wyniki ich badań zostały  niedawno opublikowane w czasopiśmie Nature Medicine. Naukowcy, wraz z zespołem współpracowników starali się wyjaśnić, z czego wynika korzystne działanie sterydów w przypadku COVID-19. I podczas prób klinicznych odkryli, że sterydy u pacjentów z COVID-19 były skuteczne u niektórych mężczyzn, ale nie działały na żadną kobietę.

Czytaj więcej

Znaleziono lek, który pomaga na COVID-19. "To wielki przełom"

Po przeanalizowaniu medycznej bazy danych eCRITICAL, gdzie znajdowały się między innymi wszystkie przypadki przyjęć na OIOM podczas pandemii, okazało się, że leczenie deksametazonem chorych z prowincji Alberta zmniejszyło liczbę zgonów wśród mężczyzn, ale nie miało żadnego wpływu na populację kobiet.

Reklama
Reklama

Zespół dr Biernaskiego zbadał próbki krwi pobranej od pacjentów z COVID-19 i od pacjentów niecovidowych, którzy zostali przyjęci na oddziały intensywnej terapii w szpitalach w Calgary z ciężkimi zaburzeniami oddychania. Naukowcy wykorzystali próbki do zbadania, za pomocą sekwencjonowania jednokomórkowego RNA, stanu funkcjonalnego tysięcy komórek układu odpornościowego u każdego z pacjentów. W ten sposób stworzyli katalog zachowań komórkowych na różnych etapach infekcji, aby następnie móc ocenić efekty leczenia.

Wiele infekcji wirusowych i bakteryjnych może powodować uszkodzenie płuc, a nawet zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). Naukowcy zauważyli, że w większości infekcji wirusowych interferony wytwarzane przez komórki układu odpornościowego działają szybko, zabijając wirusa. Ale w przypadku COVID-19 odpowiedź interferonu jest opóźniona, następuje podsycenie stanu zapalnego i dochodzi do coraz większego uszkodzenia narządów. Badacze zauważyli, że u pacjentów płci męskiej występowała nadmierna reakcja neutrofili na interferon i że ta odpowiedź była znacznie zmniejszona, gdy pacjent otrzymywał deksametazon.

Tymczasem u kobiet odpowiedź immunologiczna na interferon okazała się znacznie bardziej umiarkowana, więc deksametazon miał nieznaczne tylko efekty terapeutyczne w porównaniu z wynikami obserwowanymi u mężczyzn. „Leki, które mają pomagać na ciężką postać COVID-19, jakie podajemy wszystkim, mogą przynieść korzyści tylko połowie populacji. To ogromny problem" – podsumował dr Yipp.

Naukowcy, udowodniwszy, że działanie deksametazonu zależy od płci pacjenta, skupiają się obecnie na poszukiwaniu terapii zindywidualizowanych, zamiast podejścia uogólnionego.

Ochrona zdrowia
Zdrowie żołnierza fundamentem bezpieczeństwa państwa
Ochrona zdrowia
Złoty biznes na pilotażu w psychiatrii. Śledztwo „Rzeczpospolitej” o nadużyciach w CZP
Materiał Promocyjny
Wielka diagnoza polskiego POZ. Badanie Centrum Medycznego CMP wskazuje luki między świadomością a potrzebami pacjentów
Ochrona zdrowia
Oddolna prywatyzacja i zamykanie szpitali to realny scenariusz na kolejne lata
Ochrona zdrowia
Miliardy złotych luki w budżecie NFZ. Demografia wykończy system?
Materiał Promocyjny
Działamy zgodnie z duchem zrównoważonego rozwoju
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama