Sąd będzie pełnił funkcję arbitra, a inicjatywę dowodową przejmą strony postępowania – to jedna z zasadniczych zmian w podpisanej w piątek przez prezydenta RP nowelizacji kodeksu postępowania karnego.
W przepisach o postępowaniu odwoławczym poszerzona zostanie możliwość tzw. orzekania reformatoryjnego. Polega ono na zmianie orzeczenia sądu pierwszej instancji przez sąd drugiej instancji poprzez rozstrzygnięcie istoty sprawy. Dotychczas dominująca w sądach apelacyjnych była funkcja kasacyjna – odsyłanie spraw do ponownego rozpatrzenia sądowi pierwszej instancji.
Nowelizacja wprowadza przepisy mające ograniczyć zbyt długi areszt tymczasowy. Ten kierunek zmian jest zgodny z uwagami zgłaszanymi przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Podwyższona zostanie do 1/4 płacy minimalnej (obecnie do 400 zł) kwota, po przekroczeniu której kradzież będzie traktowana nie jak wykroczenie, ale jak przestępstwo. Ma to przyspieszyć rozpatrywanie tego typu spraw.