„W związku z napływem do Europy licznych grup migrantów wspólnota międzynarodowa, a w szczególności Unia Europejska, stoi wobec ogromnego wyzwania zapewnienia adekwatnego wsparcia dla osób, które najbardziej potrzebują pomocy. Procesowi temu towarzyszą napięcia konflikty, o różnej genezie i przebiegające na różnych płaszczyznach" – tak swoje wystąpienie do prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta zaczyna nowy rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar.
Zauważa on, iż atmosfera toczącej się w Polsce debaty publicznej na temat emigrantów „nie sprzyja budowaniu kultury szacunku i otwartości wobec migrantów, negatywnie oddziałując na postawy społeczne". W opinii Bodnara, przekaz medialny zdominowały doniesienia wskazujące na ujemne skutki włączenia się państwa i społeczeństwa polskiego w rozwiązanie obecnego kryzysu. Dlatego rzecznik praw obywatelskich uważa, iż konieczne jest wzmożenie wysiłków w celu przeciwstawienia się rosnącej fali nienawiści wobec migrantów. – Szczególna odpowiedzialność spoczywa w tym zakresie na organach ścigania zobowiązanych do zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim osobom przebywającym na terytorium naszego kraju, w tym odpowiedniego reagowania na przestępstwa dyskryminacyjne – pisze Bodnar.
W swoim wystąpieniu, nowy rzecznik praw obywatelskich zwraca uwagę, iż w Polsce problematyka mowy i przestępstw z nienawiści występuje w przestrzeni publicznej od wielu lat. Okresowo przybiera ona na sile, co uwarunkowane jest m.in. stosunkowo niskim poziomem akceptacji dla odmienności – w tym rasowej, etnicznej, wyznaniowej – czy też poczuciem zagrożenia wynikającego np. z obawy przed pogorszeniem się sytuacji w kraju, w szczególności na rynku pracy, czy w zakresie dostępności świadczeń zabezpieczenia społecznego, w związku ze zwiększeniem się liczby migrantów, którzy mieliby się tutaj osiedlić. – Społeczne przyzwolenie oraz brak szybkiej i adekwatnej reakcji ze strony właściwych organów państwowych na zdarzenia motywowane nienawiścią, sprzyjają narastaniu wrogich postaw, utrwalaniu negatywnych stereotypów i uprzedzeń – podkreśla Bodnar.
Ponadto zdaniem rzecznika, powstające przeświadczenie społeczne o rzeczywistej bezkarności tego rodzaju zachowań, w szczególności w odniesieniu do przestępstw popełnionych przy użyciu Internetu, wymaga pilnej reakcji.
Bodnar zwrócił się do Andrzeja Seremeta o przedstawienie oceny skuteczności funkcjonowania systemu wyspecjalizowanych prokuratorów zajmujących się przestępstwami skierowanymi wobec mniejszości etnicznych, narodowych i religijnych.