Minister Zdrowia udzielił Rzecznikowi Praw Obywatelskich odpowiedzi na wystąpienie dotyczące wykreślenia z ustawy o działalności leczniczej upoważnienia ustawowego do określania standardów postępowania medycznego. Minister będzie mógł wydać jedynie standardy organizacyjne opieki zdrowotnej. Dotychczas wydane rozporządzenia w sprawie standardów postępowania medycznego (m.in. z zakresu opieki okołoporodowej) zostały jedynie tymczasowo utrzymane w mocy.
Zmiana wzbudziła obawy pacjentów i lekarzy. Ich zadaniem likwidacja standardów obowiązujących na dotychczasowych zasadach spowoduje pogorszenie, i tak nie zawsze dobrej, sytuacji kobiet na oddziałach położniczych.Także zdaniem RPO uchylenie dotychczas obowiązującego modelu standardów jest trudne do zaakceptowania, bo powoduje, że realizacja wypracowanych już uprawnień kobiet będzie zależała wyłącznie od decyzji konkretnego lekarza w szpitalu.
W odpowiedzi Minister Zdrowia wyjaśnił, że zmiana przepisów dotyczących standardów postępowania medycznego jest konsekwencją propozycji zgłoszonej przez Naczelną Radę Lekarską w ramach uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw. NRL postulowała wykreślenie upoważnienia ustawowego do określania jakichkolwiek standardów, podnosząc że stanowi ono „jaskrawe i nieuprawnione wkroczenie władzy ustawodawczej i administracyjnej w autonomiczny obszar nauki i wiedzy". Uwaga ta, co do zasady, została uwzględniona.
- Standardy medyczne, jako zbiory rekomendacji (zaleceń), odnoszących się do określonych działań w obszarze medycyny, co do zasady nie powinny mieć charakteru prawnego, a co za tym idzie, nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązującego prawa - podkreślił minister.
Wyjaśnił, że standardy są zbiorami rekomendacji, odnoszących się w szczególności do działań diagnostyczno-terapeutycznych, zapobiegawczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. Najczęściej opracowywane są, w formie zaleceń, wytycznych lub rekomendacji, przez towarzystwa naukowe oraz zespoły ekspertów w poszczególnych dziedzinach medycyny i nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.
