Rekrutacja do przedszkola - brak jasnych zasad

Ustawa o systemie oświaty daje dzieciom z rodzin wielodzietnych pierwszeństwo w rekrutacji do przedszkola. Wielodzietna rodzina to taka, w której wychowuje się troje i więcej dzieci. Ustawa nie definiuje jednak, co to jest rodzina, oraz nie wprowadza odesłania do innego aktu prawnego, który określa te pojęcia.

– Rodzi to istotne problemy interpretacyjne – zauważa Marek Michalak, rzecznik praw dziecka, w wystąpieniu do ministra edukacji.

Do tej pory stosowano definicję z ustawy o pomocy społecznej. Wraz z ustawą o karcie dużej rodziny, która traktuje przecież o wielodzietności, pojawiła się jednak nowa definicja. Teraz nie wiadomo, którą stosować.

Ślub nie zawsze będzie istotny

Zgodnie z ustawą o karcie w skład rodziny wchodzi rodzic, jego małżonek i dziecko. Ważne jest więc, czy dorośli wzięli ślub.

Ustawa o pomocy społecznej zakłada szerszą definicję rodziny. Są nią osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie mieszkające i gospodarujące.

Jeszcze inna definicja znalazła się w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Rodziną są małżonkowie, rodzice dzieci, opiekun faktyczny dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci do ukończenia 25. roku życia. Do członków rodziny nie zalicza się jednak dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego.

Takie zróżnicowanie definicji otwiera drogę do odwołań, gdy dziecko nie zostanie przyjęte do przedszkola.

– Nie jest to na pewno problem powszechny, bo rodzin wielodzietnych jest w Polsce niewiele ponad 10 proc., a nie we wszystkich są dzieci w wieku przedszkolnym. Jeśli jednak przyjrzymy się też innym kryteriom, np. niepełnosprawności i pierwszeństwa osób samotnie wychowujących dzieci, okazuje się, że skala zjawiska jest dużo większa – mówi Monika Ebert, prezes Stowarzyszenia Rodziców TU.

O przyjęciu do placówki może np. zadecydować niepełnosprawność rodzeństwa. Nie jest jednak jasne, kogo można uważać za rodzeństwo. Jednym z kryteriów jest też niepełnosprawność rodzica. Ustawa jednak nie precyzuje, czy chodzi o rodzica biologicznego czy tego, który dziecko rzeczywiście wychowuje.

Problem pojawia się więc znów w tzw. rodzinach patchworkowych, w których wychowują się dzieci z poprzednich związków rodziców.

– Prawo jest nieprecyzyjne. W takim przypadku powinno się stosować wykładnię celowościową i uznać za rodzeństwo także dzieci, których nie łączą więzy krwi – uważa Stefan Płażek, adiunkt w Katedrze Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. I dodaje, że osoby, które stosują przepisy, nie są prawnikami. To np. dyrektorzy przedszkoli. – Dlatego ustawodawca powinien usunąć niedociągnięcia – podkreśla.