Siła nabywcza płac rośnie coraz wolniej

W tym ro­ku prze­cięt­ne wy­na­gro­dze­nie wzro­śnie re­al­nie tyl­ko o ok. 1 proc. – wy­ni­ka z pro­gnoz re­sor­tu fi­nan­sów.

To jesz­cze mniej niż w sła­bych pod tym wzglę­dem la­tach 2009 i 2010. A w po­rów­na­niu z re­kor­do­wy­m wzro­stem re­al­ne­go wy­na­gro­dze­nia w la­tach 2007 i 2008 je­go dy­na­mi­ka po pro­stu się za­ła­ma­ła.

Na mniej nas stać

– Z jed­nej stro­ny ma­my wy­so­ką in­fla­cję, któ­ra „prze­ja­da" pod­wy­żki wy­na­gro­dzeń – mó­wi Da­riusz Wi­nek, głów­ny eko­no­mi­sta BGŻ. – Z dru­giej, sa­me pła­ce już nie ro­sną tak moc­no jak kie­dyś. Jed­nym z dzia­łań an­ty­kry­zy­so­wych w przed­się­bior­stwach jest „za­mro­że­nie" płac lub pod­no­sze­nie ich w ni­kłym stop­niu. Do te­go pre­sja na zwyżki jest ma­ła, bo dziś wa­run­ki na ryn­ku dyk­tu­ją pra­co­daw­cy.

Choć ogól­na si­ła na­byw­cza pol­skie­go kon­su­men­ta jesz­cze po­wo­li ro­śnie, to w od­nie­sie­niu do wy­bra­nych pro­duk­tów i usług dra­ma­tycz­nie spa­da. Na­wet do po­zio­mu z 2004 r. – wy­ni­ka z ana­li­zy „Rz".

Przy­kła­do­wo za śred­nie wy­na­gro­dze­nie w 2004 r. mo­gli­śmy ku­pić 145 kg mię­sa wo­ło­we­go, w 2008 r. – 159 kg, a w 2011 r. cof­nę­li­śmy się do 144 kg. Po­dob­nie w przy­pad­ku ener­gii elek­trycz­nej. Prze­cięt­na pen­sja wy­star­cza­ła sie­dem lat te­mu na za­kup ok. 5,6 tys. kWh, trzy la­ta te­mu – na 6,6 tys., dziś – na 5,3 tys.

Jesz­cze gor­szym przy­pad­kiem są pie­czy­wo i gaz ziem­ny. Ich ce­ny od lat ro­sną tak szyb­ko, że pła­ce zu­peł­nie za ni­mi nie na­dą­ża­ją. W 2004 r. mo­gli­śmy na­być za prze­cięt­ną pła­cę 1659 bo­chen­ków chle­ba lub 1635 m sześc. ga­zu. W ko­lej­nych la­tach ta­ki prze­licz­nik był co­raz mniej­szy i dziś wy­no­si tyl­ko od­po­wied­nio 1507 i 1251 jed­no­stek.

Po­wa­żny re­gres, choć już nie tak głę­bo­ki na­stą­pił w od­nie­sie­niu do ma­sła, kur­cza­ków, cu­kru, ben­zy­ny czy ta­kich usług jak wi­zy­ta u le­ka­rza spe­cja­li­sty.

– Żyw­ność i su­row­ce rze­czy­wi­ście dro­że­ją szyb­ciej niż in­ne to­wa­ry – ko­men­tu­je To­masz Ka­czor, głów­ny eko­no­mi­sta BGK. – Ale trze­ba pod­kre­ślić, że w sto­sun­ku do sze­re­gu in­nych to­wa­rów i usług na­sza si­ła na­byw­cza jed­nak ro­śnie. A że wol­no... Prze­cież ma­my naj­po­wa­żniej­szy od II woj­ny świa­to­wej kry­zys. Trud­no w tej sy­tu­acji ocze­ki­wać, że bę­dzie­my się szyb­ko bo­ga­cić.

Nie lepiej w 2012 roku

Prof. Sta­ni­sław Go­muł­ka, by­ły wi­ce­mi­ni­ster fi­nan­sów, za­uwa­ża, że na tym tle bar­dzo istot­ny jest cał­kiem spo­ry wzrost po­py­tu kon­sump­cyj­ne­go. W tym ro­ku ma wy­nieść na­wet 3 proc.

– Ozna­cza to po pierw­sze, że część do­cho­dów za­miast na oszczęd­no­ści prze­zna­cza­my na kon­sump­cję. Po dru­gie wa­żną ro­lę w go­spo­dar­ce od­gry­wa­ją też in­ne niż wy­na­gro­dze­nia do­cho­dy go­spo­darstw do­mo­wych – uwa­ża Go­muł­ka. Są to ró­żne­go ro­dza­ju świad­cze­nia, np. eme­ry­tu­ry, a także zy­ski osób pro­wa­dzą­cych dzia­łal­ność go­spo­dar­czą.

Przy­szły rok ra­czej nie przy­nie­sie po­pra­wy. – Po­nie­waż w pierw­szych mie­sią­cach ro­ku in­fla­cja wciąż bę­dzie wy­so­ka, si­ła na­byw­cza na­szych wy­na­gro­dzeń nie wzro­śnie isto­to­nie – uwa­ża Wi­nek. W je­go opi­nii pła­ce wzro­sną re­al­nie o