Szczególne okoliczności uzasadniają rentę - ma to sprawdzić sąd. Wyrok NSA

Opiekun małoletnich dzieci zwrócił się do prezesa ZUS o przyznanie w drodze wyjątku renty rodzinnej po zmarłej matce dzieci, która była jego żoną. Prezes odmówił, bowiem kobieta nie pracowała zarobkowo, a nie istniały – zdaniem ZUS - przeszkody do podejmowania przez nią zatrudnienia i tym samym wypracowania ubezpieczenia.

Na nic się zdało odwołanie mężczyzny i jego argumenty, że niepodejmowanie pracy przez żonę wynikało z przyczyn od niej niezależnych, czyli z konieczności opiekowania się dziewięciorgiem własnych dzieci i dużym bezrobociem w miejscu zamieszkania. Zdaniem ZUS opiekowanie się małoletnimi dziećmi, chociaż bardzo pożądane ze względów społecznych, nie może być uznane za szczególną okoliczność, uniemożliwiającą nabycie uprawnień emerytalno - rentowych.

Czy opiekowanie się dziećmi może być uznane za szczególną okoliczność uzasadniającą rentę rodzinną ?

Wdowiec złożył skargę do WSA w Warszawie, ale sąd utrzymał decyzję ZUS.

Zdaniem sądu nie można przyjąć, iż matka małoletnich dzieci nie mogła z przyczyn od niej niezależnych kształtować przebiegu własnego ubezpieczenia. Mężczyzna nie wskazywał, że jego żona była osobą niepełnosprawną, czy też z innych przyczyn zdrowotnych nie była w stanie podjąć zatrudnienia.

Natomiast - w opinii sądu - podjęcie decyzji o prowadzeniu gospodarstwa domowego jedenastoosobowej rodziny i wychowywanie dziewięciorga dzieci należy do życiowego wyboru członków rodziny i nie może być rozpatrywane w kategoriach przyczyn niezależnych od ubezpieczonego.

Mężczyzna złożył skargę kasacyjną do NSA (Sygnatura akt: I OSK 239/12).

Sąd w pierwszej kolejności zwrócił uwagę, że szczególne okoliczności, w myśl ustawy emerytalnej, to nie tylko zdarzenia o charakterze siły wyższej, ale wszelkiego rodzaju sytuacje, które czynią daną osobę nieatrakcyjną na rynku pracy, bezrobotną.

Tymczasem stwierdzenie WSA, że kobieta miała możliwość kształtowania przebiegu własnego ubezpieczenia, a niepodejmowanie pracy zarobkowej na rzecz wychowania dzieci było jej świadomym wyborem, winno być poparte ustaleniami faktycznymi.

Wobec tego, że weryfikacja tych okoliczności mogła mieć wpływ na rozstrzygnięcie w sprawie, a WSA nie poczynił w tym zakresie koniecznych ustaleń – NSA postanowił uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez sąd.

Czytaj także w serwisie: