Władimir Putin rozpoczyna polowanie na „agentów zagranicznych” w Rosji

Prezydent Rosji, Władimir Putin, podpisał ustawę, która znacząco zaostrza prawo wobec osób lub organizacji uznawanych za tzw. agentów zagranicznych. W świetle nowych przepisów już nawet jednokrotne pociągnięcie do odpowiedzialności administracyjnej może skończyć się w ich przypadku sprawą karną, a co za tym idzie – pozbawieniem wolności. Dotychczas „agent zagraniczny” mógł dwukrotnie nie wywiązać się z nałożonych na niego przez państwo rosyjskie licznych obowiązków i wymogów.

Gospodarz Kremla najwyraźniej postanowił jeszcze bardziej dokręcić śrubę.

Represje w Rosji. Kto widnieje na liście „zagranicznych agentów”?

Po raz pierwszy kontrowersyjna ustawa pojawiła się w rosyjskim parlamencie (Dumie) jeszcze w 2012 r. Wówczas władze w Moskwie tłumaczyły to potrzebą wprowadzenia kontroli działalności osób lub organizacji, które jakoby reprezentują interesy obcych państw. Padała też argumentacja, że podobne prawo od dawna obowiązuje np. w USA. Ale Rosjanie, a zwłaszcza ci krytykujący Kreml, nie mieli wątpliwości co do rzeczywistych celów Władimira Putina.

Czytaj więcej

rozmowa

Borys Akunin: Tak, jesteśmy winni, że Rosja stała się potworem

Jeżeli Zachód nie zmieni swojej retoryki wobec Rosjan, rządy Putina potrwają długo. Tylko naród r...

Lista agentów zagranicznych szybko zaczęła się wydłużać, zwłaszcza po rozpoczęciu rosyjskiej agresji na Ukrainę. Dzisiaj widnieje na niej ponad tysiąc osób, niezależnych NGO i mediów. Książki znanego rosyjskiego pisarza (mieszkającego obecnie w Londynie), Borysa Akunina, wycofano ze wszystkich księgarni po tym, jak trafił na listę „agentów” (podobnie jak Dmitrij Bykow, Aleksander Genis czy Jelena Prokaszewa). Nie oszczędzono też celebrytów i piosenkarzy, którzy za rządów Putina raczej nie wystąpią w Rosji. Wśród nich są Igor Bortnik (z legendarnego zespołu Bi-2), raper Oxxxymiron, Zemfira czy Monetoczka. Za śpiewanie piosenek tej ostatniej w Petersburgu niedawno zatrzymana została inna młoda piosenkarka – Diana Loginowa.

Rosyjskie Ministerstwo Sprawiedliwości nie oszczędziło nawet znanego artysty kabaretowego, Maksima Gałkina – męża królowej rosyjskiej estrady, Ałły Pugaczowej (która również zdecydowała się na opuszczenie Rosji, otrzymała obywatelstwo Izraela i przeprowadziła się na Łotwę). Trudno dzisiaj znaleźć niezależnego rosyjskiego dziennikarza, który nie widniałby na liście zagranicznych agentów. To samo dotyczy czołowych obrońców praw człowieka. Na liście agentów od dawna znajduje się np. badające zbrodnie stalinowskie stowarzyszenie Memoriał.

Czytaj więcej

Świat

„Jestem w połowie Polką”. Ałła Pugaczowa na emigracji uderza w Kreml

Rosja żachnęła się i próbuje dojść do siebie po wywiadzie Ałły Pugaczowej. Gwiazda estrady po raz...

Osoby które widnieją na liście „agentów”, muszą co roku (organizacje – co kwartał) składać szczegółowe sprawozdanie ze swojej działalności, dochodów i wydatków do resortu sprawiedliwości. Pod każdym wpisem w sieci muszą zaznaczać, że są „agentami zagranicznymi”. Zamykają się przed nimi drzwi organów władzy państwowej, a ich działalność na terenie kraju jest mocno ograniczana. Wiele zostało doprowadzonych do bankructwa lub zmuszonych do ucieczki z Rosji.

Lew Ponomariow: za kratkami w Rosji przebywa około 5–6 tys. ofiar reżimu Putina

– Znam kobietę, którą uznano za „zagraniczną agentkę” i zmuszano do rozliczania się z zakupu tamponów w sklepie. Reżimowi chodziło o upokorzenie przeciwników. Osobiście całkowicie ignorowałem te wymogi i nie składałem żadnych sprawozdań, a później wyjechałem – mówi „Rzeczpospolitej” Lew Ponomariow, znany rosyjski dysydent i obrońca praw człowieka, mieszkający obecnie w Paryżu. Ma 84 lata i był wśród pierwszych w Rosji działaczy społecznych, których uznano za „agentów zagranicznych” i prześladowano z tego powodu. Trafiał do aresztu w wieku 77 lat i był karany grzywną. Dzisiaj już zdalnie broni praw człowieka w Rosji i jest związany z Memoriałem.