Niemcy mówią o nowej koalicji, jeżynowej. Z antysystemową partią Sahry Wagenknecht

Jedyny sposób na niedopuszczenie do władzy w trzech wschodnich landach AfD, to utworzenie koalicji tradycyjnych partii - CDU i SPD - z antysystemowym, prorosyjskim Sojuszem Sahry Wagenknecht. Taką, potencjalną na razie, koalicję nazwano w Niemczech jeżynową.

Publikacja: 23.09.2024 12:47

Robert Crumbach i Amira Mohamed Ali, politycy BSW

Robert Crumbach i Amira Mohamed Ali, politycy BSW

Foto: REUTERS/Nadja Wohlleben

W Niemczech istnieje tradycja nadawania nazw koalicjom rządzącym na różnych poziomach władzy od kolorów partii, które w ich skład wchodzą. Na przykład obecny federalny rząd to koalicja sygnalizacji świetlnej (Ampelkoalition), od kolorów czerwonego, jakiego używa socjaldemokratyczna SPD, żółtego (to kolor liberalnej FDP) i zielonego (to oczywiście Zieloni). 

Nazwy nawiązują też do owoców (np. kiwi - czarna barwa chadeckiej CDU i zielona Zielonych) czy do flag państw (np. Jamajka - CDU, Zieloni, FDP).

W kilku landach na wschodzie trudno będzie rządzić bez prorosyjskiego Sojuszu Sahry Wagenknecht, jeżeli ma trwać izolacja AfD

Scena polityczna w Niemczech, zwłaszcza na wschodzie, przeżywa gwałtowne zmiany, w związku z czym potrzeba nowych nazw dla potencjalnych koalicji. Od początku roku istnieje nowa partia, Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW), antysystemowe, prorosyjskie ugrupowanie, łączące program skrajnej lewicy z hasłami skrajnej prawicy.

Czytaj więcej

W niedzielę wybory w Brandenburgii. To dobre miejsce dla radykałów. Na Tik Toku króluje AfD

W trzech landach na terenie dawnej NRD, gdzie we wrześniu odbyły się wybory, czyli w Saksonii, Turyngii i Brandenburgii, nie można utworzyć rządu bez BSW, jeżeli nadal ma obowiązywać izolacja skrajnie prawicowej Alternatywy dla Niemiec (AfD).

Nie jest to łatwa decyzja, zwłaszcza dla CDU, która wcześniej w żadnym wypadku nie godziła się na współrządzenie z postkomunistyczną Die Linke, a to właśnie w wyniku rozłamu w tej partii powstała BSW. Na dodatek partia Sahry Wagenknecht stawia, przynajmniej na razie, niemożliwy do spełnienia dla mainstreamowych ugrupowań warunek z dziedziny polityki zagranicznej – wstrzymania pomocy wojskowej dla Ukrainy i zakazu stacjonowania nowych amerykańskich rakiet na terenie Niemiec.

Najpierw Saksonia i Turyngia, teraz Brandenburgia. Problemy niemieckich partii mainstreamowych

Jednak elity za większe zło uważają AfD. Pierwsze rozmowy o tworzeniu koalicji z BSW oraz SPD chadecka CDU rozpoczyna dzisiaj w Saksonii (tam wybory odbyły się 1 września).  

Taka sama koalicja mogłaby uzyskać większość w parlamencie Brandenburgii, gdzie w ostatnią niedzielę w wyborach zwyciężyła rządząca od ponad trzech dekad SPD (30,9 proc. głosów), tuż przed AfD (29,2 proc.) Do brandenburskiego landtagu weszły jeszcze tylko BSW (13,5 proc.) i CDU (12,1 proc.) - to z nimi zapewne zaczną rozmawiać socjaldemokraci.

Czytaj więcej

Wybory w Turyngii i Saksonii. W Niemczech mur wokół AfD trzeszczy

W Turyngii – gdzie wybory odbyły się 1 września i wygrała je, po raz pierwszy w historii, AfD – także bez BSW nie da się utworzyć rządu anty-AfD. Tam sytuacja jest najbardziej skomplikowana, nawet koalicja jeżynowa nie daje większości w landtagu, rozpatrywany jest wariant jeżynowego rządu mniejszościowego, z poparciem postkomunistycznej Die Linke. 

Koalicja jeżynowa (Brombeer-Koalition) - skąd ta nazwa? Kolory owoców na krzewie 

Koalicja, która z braku innego rozwiązania może w nieodległej przyszłości rządzić we wschodnich landach, jest nazywana jeżynową (Brombeer-Koalition). Bo jeżyny czasem na krzaku występują w trzech barwach - dojrzała część jest czarna (kolory CDU), niedojrzałe są czerwone (SPD) albo liliowe (Sojusz Sahry Wagenknecht). 

Takiej nazwy po raz pierwszy użył politolog specjalizujący się w analizach wyborczych, Karl-Rudolf Korte, profesor Uniwersytetu Duisburg-Essen, w tekście opublikowanym miesiąc temu w tygodniku „Die Zeit”. Przyjęła się.

Kiwi, papaja, Jamajka, Kenia, Zimbabwe – inne nazwy koalicji w Niemczech

Jak się nazywa inne koalicje, które powstawały w Niemczech na poziomie federalnym i landowym? Te tworzone przez główne tradycyjne partie, CDU i SPD, są czarno-czerwone lub, gdy socjaldemokraci są większym partnerem, czerwono-czarne. Taka koalicja ma też inną nazwę, wyjątkowo nienawiązującą do barw partyjnych - GroKo (skrót od Große Koalition - wielka koalicja).

Czytaj więcej

Przed wyborami w Niemczech: Może jamajka w Berlinie

Były koalicje czarno-żółte (CDU i FDP) czy czerwono-zielone (SPD i Zieloni). 

Czasem pojawia się problem – bo zarówno SPD, jak i Die Linke to partie czerwone. Wtedy pojawia się w nazwie R2 (R od rot, czerwony) i ewentualnie inna litera, konkretnie G (od Die Grünen – Zieloni).

Od flag państw pochodzą nazwy następujących koalicji:

  • Kenia (CDU, SPD i Zieloni - taka koalicja kończy kadencję w Brandenburgii).
  • Jamajka (CDU, Zieloni, FDP – taka rządziła przed kilku laty w Szlezwiku-Holsztynie; rozważano taką i na poziomie federalnym, po raz pierwszy przed wyborami do Bundestagu w 2017 roku).
  • Niemiecka (CDU, SPD, FDP - rządzi teraz w Saksonii-Anhalt).
  • Gotowa jest nazwa Zimbabwe - dla koalicji aż czterech partii CDU, SPD, Zielonych i FDP - ale taka jeszcze nie powstała.

Od owoców nazwę wzięły koalicje kiwi (CDU i Zieloni) czy papaja (to obecna koalicja w Bawarii - CSU, czarnej siostry CDU, i posługujących się kolorem pomarańczowym Wolnych Wyborców). 

Teraz najwięcej się mówi o jeżynach. 

A co by było, gdyby padł kordon sanitarny, który roztoczono wokół AfD? Partia posługuje się kolorem błękitnym. Są gotowe nazwy – Bahamy (AfD razem z CDU i FDP) oraz czarno-błękitna zwana też złowieszczo koalicją środka nocy (CDU i AfD).

W Niemczech istnieje tradycja nadawania nazw koalicjom rządzącym na różnych poziomach władzy od kolorów partii, które w ich skład wchodzą. Na przykład obecny federalny rząd to koalicja sygnalizacji świetlnej (Ampelkoalition), od kolorów czerwonego, jakiego używa socjaldemokratyczna SPD, żółtego (to kolor liberalnej FDP) i zielonego (to oczywiście Zieloni). 

Nazwy nawiązują też do owoców (np. kiwi - czarna barwa chadeckiej CDU i zielona Zielonych) czy do flag państw (np. Jamajka - CDU, Zieloni, FDP).

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Polityka
Donald Trump ma gorące łącze z Władimirem Putinem
Polityka
Cena Sahry Wagenknecht. Prorosyjskość niezbędna do rządzenia na wschodzie Niemiec
Polityka
Łukaszenko z „imperialnym” orderem od Putina. Podporządkował Białoruś Rosji
Polityka
Sąd nad Węgrami w Parlamencie Europejskim. Von der Leyen atakuje Orbána