Wynagrodzenie agenta to nie zawsze prowizja od zakupu

[b]Tak orzekł NSA 25 sierpnia 2010 r. (I FSK 1210/09).[/b]

Spółka dokonywała zgłoszeń celnych w procedurze dopuszczenia do obrotu importowanych towarów, uiszczając cło i podatek. W wyniku przeprowadzonej kontroli naczelnik urzędu celnego wydał decyzję, orzekając, że podstawa opodatkowania deklarowana przez spółkę powinna być wyższa, niż wynika to ze zgłoszeń celnych.

Zdaniem organu spółka błędnie zakwalifikowała prowizję przyznaną agentowi w zawartej umowie o pośrednictwo handlowe. Organ I instancji uznał ją za prowizję od zakupu, która powinna być wliczona do podstawy opodatkowania. Organ odwoławczy utrzymał tę decyzję w mocy, jednak zmienił kwalifikację prowizji, uznając, że mamy do czynienia z prowizją od pośrednictwa, co nie zmieniło tego, że zwiększała ona podstawę opodatkowania.

WSA oddalił skargę spółki. Stwierdził, że aby można było mówić o prowizji od zakupu, agent musi być umocowany do zawierania czynności prawnych w imieniu mocodawcy. NSA rozpoznając skargę kasacyjną spółki, zauważył, że podstawa opodatkowania w imporcie towarów obejmuje m.in. wartość celną. Podkreślił, że wypłacone prowizje nie mogły być zakwalifikowane jako prowizje od zakupu, które zgodnie ze wspólnotowym [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AF505EA02F8B03217EC02F6E1F5258E6?id=162069]kodeksem celnym[/link] (w.k.c.) zostałyby wyłączone z wartości celnej.

Zgodnie z definicją zawartą w w.k.c. prowizje od zakupu to opłaty poniesione przez importera na rzecz agenta za usługę polegającą na reprezentowaniu go przy zakupie towarów, których wartość celna jest ustalana.

Przez reprezentowanie należy rozumieć sytuację, w której agent uzyskujący prowizje jest umocowany do wykonywania czynności prawnych w imieniu kontrahenta, który go do tego upoważnił. NSA wskazał również, że sytuacja w której prawodawca przewiduje, że pewne kategorie prowizji są doliczane do wartości celnej, a inne nie, nie stanowi dyskryminacji, a tym samym nie narusza przepisów konstytucji.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Tomasz Tochowicz menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Wspólnotowy kodeks celny stanowi, że wartość celna towaru powinna m.in. uwzględniać prowizje i koszty pośrednictwa, chyba że chodzi o prowizję od zakupu. Jeśli zatem w sprawie zaistniały prowizje lub inne podobne koszty, to niezbędne jest ustalenie charakteru tych opłat. W obrocie międzynarodowym często mamy do czynienia z transakcjami realizowanymi z udziałem agentów lub pośredników. Mogą oni działać zarówno na zlecenie sprzedającego, jak i kupującego.

W pierwszym przypadku praca pośrednika generuje opłaty dla sprzedającego (wyszukanie nabywców) i możemy powiedzieć, że jest to prowizja od sprzedaży. Jeśli natomiast agent działa na zlecenie kupującego (wyszukanie producentów, sprzedawców lub oferowanych towarów), to mamy do czynienia z prowizją od zakupu. W sprawie rozpatrywanej przez NSA importer zatrudnił pośrednika, którego zadaniem było wyszukiwanie firm oferujących lub produkujących towary określonych kategorii.

Za świadczone w tym zakresie usługi importer ponosił określone koszty, które w trakcie postępowań administracyjnych i sądowych nie zostały ostatecznie uznane za prowizję od zakupu. W.k.c. w następujący sposób definiuje prowizję od zakupu: są to opłaty poniesione przez importera na rzecz jego agenta za usługę polegającą na reprezentowaniu go przy zakupie towarów, których wartość celna jest ustalana. Sąd przychylił się do opinii organów celnych, że prowizja tego typu jest wyjątkowa, bo jej jako jedynej nie wlicza się do wartości celnej.