Dariusz Lasocki: Państwowa Komisja Wyborcza na wzór europejski

Ustawą z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych („ustawa") dokonano w Polsce istotnych i głębokich zmian w systemie wyborczym, jak również (na co wskazuje sam tytuł ustawy) zwiększono udział obywateli w procesie wyborczym.

Grupa posłów będących wnioskodawcami projektu ustawy dosyć ekstensywnie uzasadniła zmiany w polskim prawie wyborczym. Co ciekawe, a co będzie zapewne zaskoczeniem dla opinii publicznej, zmiany dotyczące składu Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) zostały uzasadnione wytycznymi Komisji Weneckiej. Europejska Komisja na rzecz Demokracji przez Prawo (European Commission for Democracy Through Law), bo taka jest pełna nazwa tego ciała, jest organem doradczym Rady Europy do spraw prawa konstytucyjnego. Polska jest członkiem Komisji od 1992 roku. Obok Komisji Weneckiej działa w Radzie Europy specjalna grupa zagadnieniowa tzw. Rada na rzecz Demokratycznych Wyborów (Council for Democratic Elections). Oba te ciała przyjęły w 2002 roku kodeks dobrych praktyk w sprawach wyborczych (Code of Good Practice in Electoral Matters) (dalej kodeks).