Paweł Wojciechowski: Patologia na życzenie

Mniej kontrowersyjny jest wybór momentu rozpoczęcia debaty na temat ograniczenia możliwości korzystania z prawa do małego ZUS+ do trzech lat. Rzeczywiście program ten ruszył trzy lata temu i dziś przedsiębiorcy znaleźli się w obliczu skokowego wzrostu wysokości składek. Zrozumiałe jest więc, że rzecznik interweniuje w tej sprawie. Na swoim Twitterze publikuje pełne oburzenia wpisy. Jeden z przedsiębiorców przejście na pełne oskładkowanie w wysokości 1778 zł miesięcznie określa tak: „To jest głęboka patologia. Ktoś, kto podejmuje takie decyzje, jest całkowicie odklejony od rzeczywistości”.

Pragnę jednak przypomnieć, że akurat ten zarzut należy kierować do rządu oraz parlamentarzystów, wliczając ówczesnego posła Abramowicza, który mocno te ustawy wspierał. Sceptycyzm wyrażali wyłącznie eksperci, którzy wskazywali, że pakiet preferencji dla małych przedsiębiorców nie tylko nie zachęci firm do rozwoju, ale wprost przeciwnie. Przedsiębiorcy bardzo często ustawiają swoje strategie tak, aby minimalizować wysokość danin. Rząd natomiast ustawił cały system tak, aby zachęcać przedsiębiorców do wychodzenia z systemu ubezpieczeń społecznych. Najpierw przecież korzystają z ulgi na start i nie płacą w ogóle składek na ubezpieczenia społeczne. Potem w ramach małego ZUS mogą uiszczać składki od 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Na końcu jest mały ZUS+, w którym przez trzy lata można odprowadzać opłaty w wysokości połowy swojego dochodu. Powstał system, który nie tylko zniechęca do płacenia składek, ale również do zwiększania skali działalności, bo za tym kryją się większe daniny. Stworzono pułapkę, z której mikroprzedsiębiorcom trudno się wydobyć.

Warto pamiętać, że gdy przedsiębiorcy płacą mniejsze składki, to z dużym prawdopodobieństwem wysokość ich świadczenia w przyszłości nie przekroczy minimalnej emerytury. Naturalnie stają się więc elektoratem zwolenników ucieczki z systemu ubezpieczeń społecznych. I nie tylko dlatego, że uważają, że sobie dadzą sami radę lub kupią dodatkowe ubezpieczenia.

Owszem, przedsiębiorcy mają rację, skarżąc się na patologię. Ale jej źródło tkwi nie w podwyżce składek. Tylko w tym, że stworzono system, który z jednej strony jest całkowicie niedostosowany do ich sytuacji ekonomicznej. A z drugiej, jeszcze bardziej wypycha ich z ubezpieczeń społecznych. To jest patologia na życzenie.