Żyjąc w cieniu groźnego sąsiada – Rosji – stała się jednym z najbardziej zdigitalizowanych krajów świata, mekką startupów, kolebką firm opartych na technologii blockchain. Jak to się stało, że Estonia bez bogatych źródeł surowców i ciężkiego przemysłu została liderem rozwoju w regionie?
1. E-administracja
Estończycy uwierzyli, że chcąc stworzyć klimat dla biznesu, należy rozpocząć od zmiany mentalności administracji. Każdy urzędnik przyjmowany do pracy od pierwszego dnia ma wpajaną filozofię najwyższej jakości świadczonych usług.
Doktryna mówi, że sektor publiczny powinien dostarczać usługi, które mogłyby konkurować z sektorem prywatnym. Urzędnicy nie traktują więc obywateli jak petentów, tylko jak klientów. Standardem jest, że na każdy e-mail wysłany do urzędu otrzymuje się odpowiedź w trzy–pięć dni roboczych. Estońska administracja jest oparta na technologii łańcucha danych rozproszonych (blockchain). To sprawia, że wszystkie usługi są dostępne online. Ma to znaczenie np. w efektywnym zarządzaniu służbą zdrowia: przechodząc na system elektronicznych recept, kraj zmniejszył kolejki do lekarzy o 40 proc.
2. Stabilne prawo i mniej biurokracji
Estonia tworzy środowisko sprzyjające rozwojowi biznesu poprzez stabilny system podatkowy i maksymalne uproszczenie biurokracji. Przedsiębiorca podejmujący kluczowe decyzje o swojej działalności nie musi czekać miesiącami na wiążące stanowisko fiskusa. Zwykle otrzymuje odpowiedź już w trzy–pięć dni. To istotny detal w świecie, który napędzany przez technologię funkcjonuje zdecydowanie szybciej niż jeszcze kilka lat temu.
Przepisy nie zmieniają się z dnia na dzień, reformy przygotowywane są miesiącami i konsultowane. Dają czas na dostosowanie się do nowych wymagań. W 2018 r. przy tworzeniu raportu o konkurencyjności podatkowej eksperci z Tax Foundation ocenili, ile czasu zajmuje przedsiębiorcom dostosowanie się do krajowych zmian prawnopodatkowych wprowadzonych w ostatnim roku. Estonia została niekwestionowanym liderem z wynikiem pięć godzin. Dla porównania w USA to 87, a w Meksyku aż 102 godziny.
