Więcej przeszczepów?

Nowe zasady finansowania transplantacji i ostrzejsze kary za handel narządami – to pomysł resortu zdrowia na zwiększenie liczby przeszczepów

Publikacja: 04.09.2008 02:44

Więcej przeszczepów?

Foto: Rzeczpospolita

Ministerstwo Zdrowia proponuje zmianę przepisów regulujących przeszczepy narządów. Obowiązują one od półtora roku. Resort chce je dostosować do nowej dyrektywy unijnej. – Zmiana prawa powinna uporządkować i ułatwić transplantacje w Polsce. Wciąż jest ich bardzo mało – mówi dr Dorota Safian, prawnik, która współtworzyła pierwszą w naszym kraju ustawę transplantacyjną.

Co się zmieni? Zasady finansowania przeszczepów. Co prawda pieniądze będą nadal przekazywane z budżetu państwa, ale w oddzielnych pulach. Osobno szpital dostanie pieniądze za stwierdzenie śmierci człowieka, który ma być dawcą organów (w skomplikowanej, podzielonej na kilka etapów procedurze orzeka się śmierć mózgu i tylko na tej podstawie się stwierdza, że od zmarłego można pobrać narządy).

Oddzielnie budżet będzie płacić za pobranie, przechowywanie i transport tkanek, wreszcie oddzielnie – za sam przeszczep.

UE bardzo zależy na przepisach zapobiegających handlowi organami - Genowefa Grabowska eurodeputowana

Lekarze tłumaczą, że dzięki temu łatwiej im będzie rozliczać się z resortem. – Zdarzają się sytuacje, gdy pobrane narządy nie służą do przeszczepu, np. z powodów medycznych. Szpital, który je pobierał, nie dostawał wtedy za te czynności pieniędzy. Lekarze zniechęcali się do dodatkowej pracy – tłumaczy prof. Piotr Kaliciński, przewodniczącej Krajowej Rady Transplantacyjnej. Nowy przepis ma tę lukę usunąć.

Ale jest jeszcze jeden powód zmian. – Chcemy wykluczyć posądzenia, że szpital może chcieć specjalnie pozyskać narząd, by potem dostać pieniądze za jego przeszczepienie. Wszystkie procedury muszą być całkowicie transparentne – tłumaczy dr Stefan Pechciński z Ministerstwa Zdrowia.

Takie posądzenia pojawiły się w zeszłym roku, w czasie największego w polskiej medycynie kryzysu transplantologii. Liczba przeszczepów spadła z miesiąca na miesiąc o połowę. W całym ubiegłym roku przeszczepiono 922 narządy od zmarłych dawców. W tym roku, do sierpnia – 725. Zaległości nie udało się nadrobić do dzisiaj – na przeszczep czeka w Polsce 1886 osób.

Z tego samego powodu mają być zaostrzone kary: za sprzedawanie cudzych narządów, czy choćby pośredniczenie w tym, grozić ma teraz pięć lat więzienia (wcześniej trzy), a gdy to jest stałym źródłem dochodu – dziesięć lat.

W nowelizacji ustawy po raz pierwszy regulowana jest sprawa przewożenia narządów przez granicę. Potrzeba na to zgody Poltransplantu – podlegającej resortowi zdrowia instytucji nadzorującej przeszczepy. Inaczej grożą za to trzy lata więzienia. Ma to wykluczyć handel narządami. W Polsce ten proceder jest od zawsze surowo zakazany.

– To jeden z ważniejszych postulatów Unii – mówi eurodeputowana Genowefa Grabowska. Jednak jej zdaniem proponowane zmiany nie są wystarczające. Nadal osoby, które nie chcą, by ich narządy były przeszczepiane po śmierci, mogą zgłosić to w rejestrze sprzeciwów prowadzonym przez Poltransplant. – Parlament Europejski apelował, by wprowadzić odwrotne rozwiązanie: osoby, które chcą, by ich narządy były przeszczepiane, wyrażałyby na to świadomą zgodę – mówi Grabowska.

Lekarze obawiają się jednak, że realizacja tego postulatu Parlamentu Europejskiego spowodowałaby gwałtowny spadek liczby transplantacji. Takie rozwiązania jak w Polsce obowiązują w większości krajów europejskich.

Ministerstwo Zdrowia proponuje zmianę przepisów regulujących przeszczepy narządów. Obowiązują one od półtora roku. Resort chce je dostosować do nowej dyrektywy unijnej. – Zmiana prawa powinna uporządkować i ułatwić transplantacje w Polsce. Wciąż jest ich bardzo mało – mówi dr Dorota Safian, prawnik, która współtworzyła pierwszą w naszym kraju ustawę transplantacyjną.

Co się zmieni? Zasady finansowania przeszczepów. Co prawda pieniądze będą nadal przekazywane z budżetu państwa, ale w oddzielnych pulach. Osobno szpital dostanie pieniądze za stwierdzenie śmierci człowieka, który ma być dawcą organów (w skomplikowanej, podzielonej na kilka etapów procedurze orzeka się śmierć mózgu i tylko na tej podstawie się stwierdza, że od zmarłego można pobrać narządy).

Ochrona zdrowia
Finał polskiej prezydencji z troską o dzieci
Ochrona zdrowia
Unijny kompromis w sprawie pakietu farmaceutycznego
Ochrona zdrowia
Prof. Michał Zembala: Przeszczepiłem 300 serc
Ochrona zdrowia
Światowa federacja zabrała głos w sprawie z Oleśnicy. Broni zastrzyków w serce
Ochrona zdrowia
Prezes NFZ dla „Rz”: Będą zmiany w finansowaniu Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej