Samorządy zawodowe pośredników potrzebne od zaraz

Według danych publikowanych na stronach Ministerstwa Infrastruktury w Polsce działa ponad 7,5 tys. licencjonowanych pośredników w obrocie nieruchomościami. Jednocześnie dane udostępnione przez GUS wskazują, że na rynku znajduje się 13 827 podmiotów zajmujących się pośrednictwem w tej branży. Wynika z tego, że na jednego pośrednika z licencją przypadają blisko dwa biura. Według oceny Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości (PFRN) sytuacja przedstawia się jeszcze gorzej.

– Pośrednictwem w obrocie nieruchomościami zajmować się może nawet ok. 25 – 30 tys. podmiotów, w tym kilka tysięcy osób parających się tym całkowicie na czarno – ocenia Aleksander Scheller, prezydent PFRN. – Bez wymaganych uprawnień interesy w tej branży robią także firmy prawnicze, projektowe i budowlane.

Na rynku są agencje, które zatrudniają wyłącznie licencjonowanych pośredników, jednak bez problemu można spotkać także te, w których pracują sami tzw. asystenci pośredników, a osoba z licencją figuruje jedynie w dokumentach.

– Z takimi praktykami walczymy od początku swojego istnienia tj. od roku 1995. Jest to jednak walka z wiatrakami, gdyż ustawodawca, nakładając obowiązek posiadania licencji pośrednika w obrocie nieruchomościami, nie ustalił trybu właściwego egzekwowania przepisów. Jedyną instytucją przewidzianą do kontroli działalności firm pośrednictwa w obrocie nieruchomościami jest Państwowa Inspekcja Handlowa (PIH), która wobec ogromu innych zadań zajmuje się tą dziedziną niezmiernie rzadko. Do tego dysponuje jedynie możliwością wymierzenia mandatu do 500 zł. Szara i czarna strefa kwitną więc bez przeszkód – tłumaczy Scheller.

Jak podkreśla Teresa Jakutowicz, zastępca dyrektora Biura Informacji i Promocji Ministerstwa Infrastruktury, zgodnie z art. 180 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami pośrednik wykonuje czynności zawodowe osobiście lub przy pomocy innych osób. Osoby te działają pod bezpośrednim nadzorem pośrednika.

– Pytanie, czy pośrednik w obrocie nieruchomościami, pracując u kilku przedsiębiorców, fizycznie będzie w stanie wykonywać czynności zawodowe osobiście lub sprawować bezpośredni nadzór nad osobami wykonujących czynności pomocnicze. Biorąc pod uwagę zróżnicowany i obszerny zakres obowiązków zawodowych wykonywanych przez pośrednika w celu zawarcia przez inne osoby umów, których przedmiotem są prawa do nieruchomości, wydaje się, że jest to niemożliwe. Należy przy tym podkreślić, że ustawa o gospodarce nieruchomościami wskazuje na bezpośredni nadzór, który nie może być sprawowany przez pośrednika za pomocą telefonu czy też Internetu – informuje Jakutowicz.

Brak właściwego nadzoru może doprowadzić do sytuacji, że czynności pośrednictwa, których wykonanie ustawowo zarezerwowane zostało dla pośredników w obrocie nieruchomościami, będą wykonywały osoby nieposiadające odpowiedniej wiedzy, kwalifikacji i umiejętności potwierdzonych nadaniem stosownej licencji zawodowej. To z kolei może narazić klientów na szkody wynikające z obsługi przez osoby nieuprawnione.

Na rynku były prowadzone próby rozdzielenia pośredników prowadzących legalną działalność od tych, którzy nagminnie wykorzystują luki w prawie.– W 2006 roku wraz z Ministerstwem Infrastruktury podjęliśmy próbę budowy ogólnopolskiego portalu internetowego, wokół którego skupiłaby się legalna branża. Dzięki portalowi, na którym byłyby umieszczane wyłącznie profesjonalne i zgodne z prawem oferty nieruchomości, obrót w szarej i czarnej strefie zostałby ograniczony w ciągu kilku najbliższych lat. Projekt portalu miał być dotowany ze środków unijnych i został zgłoszony przez Ministerstwo Infrastruktury w ramach programu „Innowacyjna gospodarka”. Jednak w czerwcu tego roku projekt nie został zakwalifikowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i dotacji nie będzie – podkreśla Scheller. – Portal jest wciąż tworzony przez nasze środowisko zawodowe, ale znacznie wolniej i skromniej, bo ze środków własnych.

Czy jest jakieś rozwiązanie, które ukróciłoby nielegalne praktyki? Scheller twierdzi, że tak. Podkreśla, że pierwszym sposobem jest znaczne dofinansowanie instytucji kontrolnej, na przykład PIH, i rozszerzenie jej kompetencji. – Drugim sposobem jest utworzenie samorządu zawodowego pośredników i zarządców nieruchomości, który posiadałby kompetencje podobne do kompetencji samorządów zawodów budownictwa lub zawodów prawniczych. Jest to najlepsze rozwiązanie narastającego problemu szarej i czarnej strefy w zawodach związanych z nieruchomościami – uważa Scheller.

Jakutowicz przypomina jednak, że udowodnienie pośrednikowi w obrocie nieruchomościami w postępowaniu z tytułu odpowiedzialności zawodowej braku właściwego nadzoru, o którym mowa w art. 180 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wiąże się z orzeczeniem wobec takiego pośrednika kary dyscyplinarnej. Może on zostać na przykład czasowo pozbawiony prawa wykonywania zawodu.

Egzaminy Zawodowe Firmy Zakładanie Działalności Nieruchomości

Pozostało 84% artykułu