Projekt ustawy ograniczającej handel mieszkaniami, a właściwie nakładającej 6 proc. podatek na każde mieszkanie powyżej piątego, resort rozwoju wysłał w ubiegłym tygodniu do KPRM. Informowaliśmy o tym w tekście "Kupujesz szóste mieszkanie? Zapłacisz więcej fiskusowi". Pomysł komentowali zarówno szef resortu Waldemar Buda, jak i sam premier Mateusz Morawiecki, opowiadając o jego założeniach.
Ustawy pisane pod publiczkę
Nie jest tajemnicą, że pomysł wyszedł od szefa PiS Jarosława Kaczyńskiego. Przepisy były przygotowywane w pilnym trybie. Główne założenia projektu ogłoszono przed trzema dniami, rozesłano do ministrów. Najwyraźniej nie spodobał się jednemu z nich, ponieważ wyciekł do mediów. Z naszych informacji wynika, że stało się to za sprawą resortu zupełnie niezwiązanego z mieszkalnictwem.
W piątek szefowie resortu finansów i rozwoju dostali od premiera polecenie podzielnia ustawy na dwie części i dalszego procedowania tylko części blokującej skup mieszkań przez fundusze inwestycyjne. Część konsumencką kazano odłożyć ad acta. I zapewne nigdy nie ujrzy już światła dziennego.
- To mocne ograniczenie i zastraszanie inwestorów – mówi ekspertka rynku nieruchomości Dorota Dymyt-Holko. - Oznaczmy jeszcze dopuszczalny metraż żeby spekulanci nie wykupili czasem za dużo metrów kwadratowych. Nie mamy spektakularnych zakupów, często lokale są kredytowane i jeden lokal spłaca drugi, karanie za przedsiębiorczość staje się normą – mówi prawniczka.
A jak mówi dr Łukasz Bernatowicz, Prezes Związku BCC jeżeli wychodzi Premier i mówi, że fundusze inwestują spekulacyjnie w nieruchomości mieszkaniowe, a potem one stoją puste, to nie wie, że 90 proc. tych mieszkań jest wynajętych.
- Proponując takie regulacje, zabije się rynek najmu, który jako tako ratuje ludzi, których nie stać na mieszkanie. Poza tym w proponowanych regulacjach różnicuje się niezgodnie z ustawami podatkowymi, czy kupowane będzie mieszkanie czy dom. Można będzie kupić 30 willi i nie zapłacić podatku, a tylko 6 mieszkań i zapłacić za ostatnie? - pyta dr Bernatowicz.
Co podkreśla ekspert, fundusze kupując mieszkania są opodatkowane VAT a nie PCC. Jeżeli dodamy do transakcji podatek od czynności cywilno-prawnych to będzie to niezgodne z ordynacją podatkową i prawem unijnym, które harmonizuje kwestie związane z VAT. I wyjdzie z tego kolejna awantura.
- Na razie jest to pomysł chybiony, a założenia tej ustawy w ogóle są fałszywe. Fundusze kupują nieruchomości żeby je wynajmować a nie trzymać spekulacyjnie, wiec nie psują rynku tylko go ratują - mówi ekspert BCC.
Czytaj więcej
Rząd zapowiada ograniczenie kupowania nowych mieszkań dla osób, które posiadają już pięć lokali. Może się jednak okazać, że zakazowi będą podlegali właścicieli nawet dwóch nieruchomości.
Podłe procedury stanowienia prawa
- Okres zbliżającej się, a zwłaszcza toczącej się kampanii wyborczej nie sprzyja procedurom stanowienia prawa, co niestety często przekłada się na jakość przyjmowanych przepisów – mówi prof. Krzysztof Koźmiński, radca prawny, kierownik Centrum Oceny Skutków Regulacji oraz kierownik Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
- Mam świadomość, że również w roku wyborczym organy państwa muszą działać, w tym uchwalać nowe ustawy i wydawać rozporządzenia, choć dobrą praktyką byłoby przyjęcie postawy wstrzemięźliwości, a zwłaszcza powstrzymanie się od „aktywnością na pokaz”, czyli dążenia do zgłaszania przełomowych koncepcji legislacyjnych pod koniec kadencji parlamentu. Efektem jest skrajny chaos, nie tylko z naszej perspektywy, czyli przyszłych adresatów regulacji i opinii publicznej, ale prawdopodobnie w percepcji samych polityków, którzy również gubią się w kolejnych propozycjach nowelizacji, a w końcu niespójnych i nieprzemyślanych regulacjach - komentuje naukowiec.
