Sądy mają problemy z prowadzeniem egzekucji z nieruchomości rolnych

Panuje bałagan w egzekucji z nieruchomości rolnych. Część sądów stosuje stare zasady, a część nowe.

Aktualizacja: 05.03.2017 16:59 Publikacja: 05.03.2017 16:44

Sądy mają problemy z prowadzeniem egzekucji z nieruchomości rolnych

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Sądy mają problemy z prowadzeniem egzekucji z nieruchomości rolnych. Nie wiadomo bowiem, czy może ją wylicytować osoba, która nie jest rolnikiem indywidualnym. Do Sądu Najwyższego wpłynęło pierwsze pytanie prawne w tej sprawie. Jego autorem jest Sąd Okręgowy w Sieradzu. Ministerstwo Sprawiedliwości twierdzi, że jeśli nabywcą jest nierolnik, to trzeba zapytać Agencję Nieruchomości Rolnych.

Bez przepisów przejściowych

Chodzi o to, że od 30 kwietnia 2016 r. zmieniły się przepisy dotyczące obrotu nieruchomościami rolnymi. Generalnie ich nabywcami mogą być tylko rolnicy. Ustawodawca nie zmienił jednak zasad egzekucji. Zabrakło też uregulowań przejściowych.

– W sądach panuje więc zamieszanie. Część egzekucje rozpoczęte przed 30 kwietnia 2016 r. prowadzi na starych zasadach, a część na nowych – mówi Rafał Fronczek, prezes Krajowej Rady Komorniczej.

Problem wystąpił też w Sądzie Okręgowym w Sieradzu.

Sieradzki SO prowadził egzekucję z 4 ha gruntów rolnych. Komornik przeprowadził licytację. Nikt w jej trakcie nie zgłaszał uwag. Następnie sąd rejonowy wydał postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta. Dłużnik wniósł na to postanowienie zażalenie do SO. A ten nabrał wątpliwości prawnych i zapytał SN, według jakich zasad prowadzić licytację: starych czy nowych. A jeżeli nowych, to kto i kiedy powinien zweryfikować uprawnienia potencjalnych nabywców nieruchomości rolnych. Czy ma to zrobić komornik na etapie licytacji, czy sąd, kiedy przysądza osobie, która wygrała licytację, prawo własności nieruchomości

– O braku jasnych przepisów o prowadzeniu egzekucji z nieruchomości rolnych poinformowaliśmy Ministerstwo Sprawiedliwości – mówi prezes Rafał Fronczek. – Odpowiedź otrzymaliśmy po wielu miesiącach.

Resort za nowymi

Ministerstwo wyjaśniło, że wszystkie egzekucje prowadzi się według nowych zasad. Uprawnienia potencjalnych nabywców weryfikuje przed ogłoszeniem licytacji komornik. Następnie po udzieleniu przybicia i przysądzeniu własności sąd powinien przesłać prawomocne postanowienie w sprawie przysądzenia do Agencji Nieruchomości Rolnych. Gdy ta nie zechce skorzystać z prawa nabycia, wtedy licytant nabędzie ziemię.

– W tej chwili komornicy stosują się do zasad określonych przez MS – mówi Fronczek. – Natomiast z sądami jest różnie. Znam wyroki z Lubelszczyzny, które uważają, że należy stosować stare zasady, a gdy doszło już do przybicia, to właścicielem może zostać też osoba, która nie jest rolnikiem indywidualnym. Są jednak i takie wyroki jak z Białegostoku, Gorzowa Wielkopolskiego, w których sądy uważają, że skoro nie było przepisów przejściowych, to nie można stosować znowelizowanej ustawy o ustroju rolnym obowiązującej od 30 kwietnia 2016 r.

W ocenie sieradzkiego SO należy podzielić pogląd sądów, które uważają, że z braku przepisów przejściowych należy stosować nowe uregulowania. I jego zdaniem uważa tak większość sądów w Polsce.

Opinia dla „Rzeczpospolitej"

Maciej Obrębski, adwokat

Uchwała Sądu Najwyższego powinna rozwiać wątpliwości sądów dotyczące egzekucji z nieruchomości rolnych i ujednolicić orzecznictwo. Nie byłoby ich jednak, gdyby ustawodawca nie zapomniał o przepisach przejściowych. Szkoda, że przy okazji kolejnej nowelizacji ustawy o ustroju rolnym rozwiązującej problem ustanawiania hipoteki na nieruchomościach rolnych nie wprowadzono też zmian w egzekucji. Moim zdaniem do spraw prowadzonych przed 30 kwietnia 2016 r. powinno stosować się stare zasady, a nie nowe. Oznacza to, że nieruchomość rolną może wylicytować osoba, która nie jest rolnikiem indywidualnym w rozumieniu ustawy o ustroju rolnym.

Sądy mają problemy z prowadzeniem egzekucji z nieruchomości rolnych. Nie wiadomo bowiem, czy może ją wylicytować osoba, która nie jest rolnikiem indywidualnym. Do Sądu Najwyższego wpłynęło pierwsze pytanie prawne w tej sprawie. Jego autorem jest Sąd Okręgowy w Sieradzu. Ministerstwo Sprawiedliwości twierdzi, że jeśli nabywcą jest nierolnik, to trzeba zapytać Agencję Nieruchomości Rolnych.

Bez przepisów przejściowych

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego