Do najlepszych centrów najemcy stoją w kolejkach

Z szacunków analityków CB Richard Ellis wynika, że od drugiej połowy 2007 r. do dziś nominalne czynsze za najlepsze

powierzchnie handlowe spadły ze 120 do 80 euro za mkw. miesięcznie. – Spadek o jedną trzecią czynszów denominowanych w euro z punktu widzenia handlowców, którzy zwykle rozliczają się w złotych, przy słabnącym złotym przełożył się na 25-proc. obniżkę – oblicza Karina Kreja, analityk z CB Richard Ellis.

[srodtytul]Trudne prognozy[/srodtytul]

– W ciągu ostatniego roku z umów najmu zrezygnowało wiele firm sieciowych, które zatrzymały rozwój terytorialny w 2009 r. Dominują klienci indywidualni – mówi Waldemar Oleksiak z agencji nieruchomości Emmerson.

Pośrednicy z KG Partners wyliczają, że dziś miesięczny czynsz w centrum Warszawy oscyluje na poziomie 50 – 80 euro za mkw., a w innych dzielnicach wynosi 15 – 30 euro za metr.

– Wynajmujący są również skłonni do wielu ustępstw. Najpopularniejszą formą zachęty są okresy zwolnienia z czynszu – mówi Ewelina Gronek, pośrednik z biura nieruchomości K&G Partners. Jej zdaniem w 2010 r. sytuacja na rynku będzie się powoli stabilizować, co jednak nie oznacza, że dalszych spadków czynszów już nie będzie.

Karina Kreja twierdzi jednak, że nie należy się spodziewać dalszych obniżek w najlepszych projektach. – Klienci nadal chętnie kupują i nie widać, by sytuacja makroekonomiczna wpływała na ich decyzje zakupowe. Ponadto sieci handlowe, z których wiele na początku roku wstrzymało swoje plany ekspansji, na nowo wprowadzają swoje strategie rozwoju i zaczynają szukać nowych lokalizacji. Do najlepszych centrów nadal ustawiają się kolejki chętnych na lokale. Oczywiście zupełnie inna sytuacja może być w mniej udanych obiektach, których właściciele będą musieli aktywnie zabiegać o najemców – tłumaczy Kreja.

Tymczasem pośrednicy z agencji Emmerson nie prognozują w ogóle dalszych spadków czynszów. – Wraca ożywienie gospodarcze, więc właściciele lokali będą raczej czekać na reakcję potencjalnych najemców – mówi Waldemar Oleksiak.

[srodtytul]Wstrzymane inwestycje[/srodtytul]

Ograniczony popyt na powierzchnie handlowe zaowocował niewielkim przyrostem podaży. W ciągu ostatnich dwóch lat przybyło w Warszawie zaledwie 31 tys. mkw. Poza rozszerzeniem galerii handlowej w KEN Center na Ursynowie oraz powiększeniem parku handlowego Ikea Targówek otwarto również Pasaż Muranowski w al. Jana Pawła II oraz partery w nowo powstałych inwestycjach mieszkaniowych.

W części dzielnic Warszawy brakuje lokali handlowych. – Inwestycji w powierzchnię handlowo-usługową wymaga Białołęka, a zwłaszcza Tarchomin – twierdzi Waldemar Oleksiak.

– Obrzeża miasta, w tym Wilanów oraz Wawer, to obszary o największym niezaspokojonym potencjale handlowym. Ponadto w innych częściach miasta, np. na Ursynowie, istniejąca oferta handlowa nie jest adekwatna do potrzeb i możliwości mieszkańców – dodaje Karina Kreja.

[ramka]OPINIA

[srodtytul]O powierzchniach handlowych po kryzysie[/srodtytul]

[b]Katarzyna Michnikowska Cushman & Wakefield[/b]

>> W całym kraju w 2009 roku oddano do użytku blisko 850 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, w tym ok. 700 tys. mkw. powierzchni centrów handlowych (27 obiektów plus rozbudowy). Tak dobry wynik zawdzięczamy temu, że decyzje o budowie obecnie otwieranych galerii handlowych podejmowane były dwa – trzy lata temu, w najlepszym okresie koniunktury gospodarczej.

>> Do największych obiektów oddanych do użytku należą: Galeria Malta w Poznaniu, Renoma we Wrocławiu, Olimp w Lublinie, Galeria Jurajska w Częstochowie, Focus w Piotrkowie Trybunalskim, Cuprum Arena w Lubinie i Bonarka w Krakowie. W sumie zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej na koniec u.br. wzrosły do poziomu 9,3 mln mkw., z czego 73 proc. stanowią centra handlowe (352 obiekty).