Podatek katastralny jako docelowy system opodatkowania nieruchomości w Polsce w dobie kryzysu finansów publicznych.

Aktualizacja: 30.01.2013 10:32 Publikacja: 29.01.2013 14:57

Dzisiaj, kiedy głośno mówimy o kryzysie finansów publicznych zapomnieliśmy o przychodach z podatku od nieruchomości, który powinien być jednym z ważniejszych źródeł finansowania zadań publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego.

Zagadnienie opodatkowania podatkowego wprowadzanego po okresie transformacji w Polsce, który pomimo kilku zmian legislacyjnych nadal ma kształt wywodzący się z minionego ustroju. Po ponad dwudziestu latach przemian nie zmian brakowało czasu a przede wszystkim woli politycznej do poważnego, kompleksowego zmierzenia się z tym tematem.

Pierwsze prace rozpoczęto już w 1990 roku, jednakże z różnych względów ich zaniechano. Należy podkreślić, że przesłanki którymi kierowano się rozpoczynając prace nad reformą opodatkowania nieruchomości w Polsce , pomimo upływu czasu, nakładu pracy i środków nadal są aktualne. Według znawcy tematu , prof. L. Etela [1998] obwiązujący obecnie system opodatkowania nieruchomości :

Biorąc pod uwagę członkowstwo w Unii Europejskiej, należy wskazać , że polskie podatki od nieruchomości, jako daniny lokalne, nie realizują w dostateczny sposób zasad zawartych w Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego, ratyfikowanej przez Polskę w 1993 r. Należy tutaj wymienić zasadę subsydiarności i adekwatności, zasadę autonomii podatkowej oraz zasady zróżnicowania i elastyczności systemów finansowania samorządów. System opodatkowania nieruchomości w Polsce został uregulowany w trzech ustawach: Ustawie o podatku rolnym z dnia 15 listopada 1984 r., Ustawie o lasach, obowiązującej od 01 stycznia 2003r. oraz w Ustawie o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 12 stycznia 1991 r. Jak pisze L. Etel (2011) „... żałować należy, że tak stabilny jest jeden z najgorszych aktów prawa podatkowego, który miał być jedynie regulacją przejściową, obowiązującą do czasu zreformowania systemu podatków i opłat samorządowych”.

Zasadniczą przeszkodą w realizacji reformy systemu opodatkowania nieruchomości w Polsce jest opóźnienie w wprowadzaniu w katastru nieruchomości, do którego Rząd RP zobowiązał się w dokumencie Partnerstwo dla członkowstwa z Polską z 1998r. W dokumencie tym, podkreślono, że wprowadzenie kryterium gospodarczego członkowstwa Polski w Unii Europejskiej. Według Komisji Europejskiej zmiana systemu informacji o nieruchomościach ma na celu konsolidację rynku nieruchomości. W Narodowym Programie Przygotowania do Członkowstwa w Unii Europejskiej, przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 26 kwietnia 2000 r. wskazano na integrację ewidencji gruntów i budynków, ewidencji podmiotów i przedmiotów opodatkowania oraz ksiąg wieczystych. W raporcie z kontroli opublikowanym w marcu 2006 r. z Nnajwyższa Izba Kontroli ZSIN w obszarze katastru nieruchomości. Prace Nieruchomościach , rozpoczęte w czerwcu 2001 roku mają, nie tylko duże opóźnienia w czasie, ale również napotykają na różnego rodzaju bariery, które uniemożliwiają prawidłowe wdrażanie katastru nieruchomości jest jednym z ważnych elementów do spełnienia negatywnie oceniła budowę nad Zintegrowanym Systemem Informacji o 3 i projektu. Należy tutaj wskazać utrudnienia w sferze legislacyjnej, organizacyjno-technicznej szkoleniowej.

Reforma opodatkowania nieruchomości w Polsce jest przedsięwzięciem wyjątkowo trudnym do przeprowadzenia ze względu na swoją złożoność i gospodarki, sytuacji politycznej a także nastrojów społecznych, dlatego powinna być wprowadzana w sposób ewolucyjny.

Mimo to, że w literaturze przedmiotu znajdujemy mniej lub bardziej szczegółowe postulaty dotyczące przyszłego nowego systemu opodatkowania nieruchomości , należy stwierdzić na podstawie oceny dotychczasowych działań, że w praktyce nie stworzono spójnego, szczegółowo opracowanego, dostosowanego do polskich uwarunkowań metody zarządzania tym projektem i nie wyjaśniono fundamentalnych zagadnień, dotyczących nowego systemu. Idąc za K. Wójtowicz ( 2007) , L. Etel ( 2011) prace nad nowym, optymalnym systemem opodatkowania nieruchomości powinny zostać poprzedzone szczegółowymi badaniami, konsultacjami i wymagają znalezienia odpowiedzi na kilka pytań:

Odpowiedzi na te pytania w fazie wstępnej wprowadzania reformy pomogłyby w opracowaniu optymalnego systemu opodatkowania nieruchomości i ustrzegłyby od błędów, które są widoczne od początku zajmowania się tym zagadnieniem przez kolejne ekipy rządzące.

Wprowadzenia nowego systemu opodatkowania nieruchomości w Polsce , oprócz uporządkowania i pobudzenia rynku nieruchomości powinny być znaczącym elementem reformy finansów lokalnych.

Małgorzata Mikiciuk
Bracia Strzelczyk

 

W artykule wykorzystano prace:

Etel L. : Reforma opodatkowania nieruchomości w Polsce, Wydawnictwo Temida, Białystok 1998.

Etel L. : Rola katastru finansowego w systemie opodatkowania nieruchomości, Wydawnictwo Temida, Białystok, 2001

Litwińczuk H., Dyrektywy podatkowe Wspólnot Europejskich. Podatki Dochodowe- teksty i komentarz, Wyd., KiK, Warszawa, 1995

Rola katastru fiskalnego w systemie opodatkowania nieruchomości, red.nauk. Etel L., Wyd. Temida Wójtowicz K., System opodatkowania nieruchomości w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej, Lublin 2007

Etel L., Reforma systemu opodatkowania nieruchomości, raport nr 155, Biuro Studiów i ekspertyz Sejmu RP, 1999

Europejskie systemy opodatkowania nieruchomości, pod red. Etel.L. , Kancelaria Sejmu Biuro Studiów i Ekspertyz, Warszawa 2003

Dzisiaj, kiedy głośno mówimy o kryzysie finansów publicznych zapomnieliśmy o przychodach z podatku od nieruchomości, który powinien być jednym z ważniejszych źródeł finansowania zadań publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego.

Zagadnienie opodatkowania podatkowego wprowadzanego po okresie transformacji w Polsce, który pomimo kilku zmian legislacyjnych nadal ma kształt wywodzący się z minionego ustroju. Po ponad dwudziestu latach przemian nie zmian brakowało czasu a przede wszystkim woli politycznej do poważnego, kompleksowego zmierzenia się z tym tematem.

Pozostało 89% artykułu
Nieruchomości
Warszawa. Skanska sprzedała biurowiec P180 za 100 mln euro
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nieruchomości
Rynek luksusowych nieruchomości ciągle rośnie. Rezydencja za 50 mln zł
Nieruchomości
Korona Legionowa na półmetku
Nieruchomości
Invesco Real Estate kupuje nowy hotel na Wyspie Spichrzów
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nieruchomości
Trei wybuduje mieszkania w Milanówku. Osiedle na poprzemysłowym terenie