Zero starsze od zera

Starożytny indyjski tekst cofa historię zera jako liczby o kilka stuleci.

Aktualizacja: 15.02.2018 12:17 Publikacja: 15.02.2018 11:46

Zero starsze od zera

Foto: Shutterstock

Współczesny symbol zero pochodzi z Indii. Liczbę tę wymienia wierszowany podręcznik Brahmasphutasiddhanta napisany w roku 628 przez hinduskiego matematyka i astronoma Brahmaguptę. Pomysł szybko został przyjęty w Kambodży, Chinach, skąd trafił do świata arabskiego. Uczeni z kręgu islamskiego nadali zeru jego nazwę, która pochodzi od arabskiego słowa sifr oznaczającego pusty.

Europejczycy pierwszy raz zetknęli się z zerem w XI wieku, na szerszą skalę podczas krucjat w XII wieku. W roku 1202 we Włoszech Fibonacci wydał podręcznik arytmetyki Liber abaci, w którym posługiwał się słowem zephirum oznaczającym zero. Współczesna nazwa tej liczby stała się powszechna od roku 1491.

Liczba zero pojawia się także w indyjskim tekście nazywanym manuskryptem z Bakhshali. Składa się on z 70 kart zrobionych z kory brzozowej, zapisanych w sanskrycie, zawierających miedzy innymi obliczenia matematyczne. - Manuskrypt sprawia wrażenie podręcznika do nauki dla mnichów buddyjskich - uważa prof. Marcus du Sautoy z University of Oxford.

m Manuskrypt ten odkrył przypadkowo pewien wieśniak w 1881 roku, jego nazwa pochodzi od miejsca znalezienia, wioski Bakhshali, obecnie w Pakistanie. Od 1902 roku manuskrypt znajduje się w bibliotece uniwersyteckiej w Oxford.

Dopiero teraz ustalono w sposób pewny jego wiek, metoda węgla radioaktywnego C14, zo "wywróciło do góry nogami" jego metrykę. Dotychczas przyjmowano, że pochodzi z IX wieku, tymczasem okazało się, że wiek wszystkich kart wcale nie jest jednakowy, najstarsze powstały w latach 224 - 383, czyli w III i IC wieku, liczba zero występuje na nich. Oznacza to, że zero w tym manuskrypcie jest starsze od zapisanego w 628 roku nawet o cztery stulecia.

 

- Różnica wieku między najstarszymi kartami a najmłodszymi, pochodzącymi z IX stulecia, jest znaczna. pozostaje tajemnicą, dlaczego wszystkie te karty zostały scalone razem - podkreśla prof. Marcus du Sautoy.

Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań
Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi