Zadymiony rozum

Zanieczyszczone powietrze obniża sprawność umysłową - alarmują naukowcy.

Aktualizacja: 05.09.2018 15:09 Publikacja: 05.09.2018 15:05

Zadymiony rozum

Foto: AdobeStock

Od dawna wiadomo, że jeśli powietrze, którym oddychamy, nie jest wystarczająco czyste, wywołuje to choroby płuc, górnych dróg oddechowych, serca. Ale nie tylko, najnowsze badania wskazują, że cierpi z tego powodu także mózg.  Zjawisko to opisuje artykuł w  najnowszym numerze amerykańskiego pisma PNAS - Proceedings of the National Academy of Sciences. Zespołem naukowców z Uniwersytetu w Pekinie kierował  Dr Xin Zhang. 

Dym, kurz, pył

W ramach projektu China Family Panel Studies w testach wzięło udział 20 000 osób z różnych regionów Chin. Program realizowano przez cztery lata. Naukowcy porównywali wyniki uzyskanych rezultatów z zawartością dwutlenku azotu i siarki w powietrzu a także pyłów PM 10, którymi na co dzień oddychali uczestnicy.

Okazało się, że zanieczyszczone powietrze wywołuje "znaczny spadek sprawności umysłowej". Tw takich złych warunkach dochodzi do "stresu tlenowego" - zapalenia różnych rejonów mózgu i zwyrodnienia neuronów. Co więcej, autorzy badania podkreślają, że zanieczyszczenie powietrza jest nie tylko jednym z elementów przyczyniających się do obniżenia poziomu inteligencji, ale wręcz głównym czynnikiem sprawczym tego ewenementu. 

Dr Xin Zhang z Uniwersytetu w Pekinie, wraz z zespołem, odkrył, że wpływ zanieczyszczeń powietrza najbardziej upośledza inteligencję rodzin gorzej  wykształconych. Wdychanie zanieczyszczonego powietrza przez osoby z wykształceniem podstawowym wiąże się ze spadkiem zdolności wysławiania się po 44 roku życia, a u osób z wyższym wykształceniem po 65 roku życia. Autorzy badania twierdzą, że ich wnioski można odnieść  do każdej lokalizacji, w której występuje stały wysoki poziom zanieczyszczeń. 

Inteligencja w dół

Spadek zdolności poznawczych stanowi czynnik ryzyka dla chorób psychicznych, miedzy innymi demencji. Ludzie biedni oraz mniejszości etniczne przez dłuższy czas stykają się z zanieczyszczeniami, z czego badacze wyciągają wniosek, że różnice we wskaźniku IQ (iloraz inteligencji) w większym stopniu wynika z czynników środowiskowych niż genetycznych. Świadczy o tym fakt, że ludzie, którzy przez większa część życia pracowali na zewnątrz, pod gołym niebem, w zanieczyszczonym powietrzu, w smogu, doznają znaczącego osłabienia funkcji poznawczych, na tyle duże, że odpowiada to utracie kilku lat edukacji.  

Podobne wyniki, już wcześniej, uzyskali naukowcy brytyjscy z Uniwersytety w Leicester. Odkryli, że w tkance mózgowej cierpiących na Alzheimera znajduje się dużo drobin występujących w zapylonym powietrzu. Przebadali 37 osób w wieku od 3 do 92 lat, z dwóch miast o dużej emisji spalin (Manchesteru w Wielkiej Brytanii oraz stolica Meksyku). Na tej podstawie ustalili, że w mózgach wszystkich badanych znajdują się cząsteczki magnetytu, bynajmniej nie w śladowych ilościach.Cząsteczki te różnią się pod względem budowy, przybierają okrągłe bądź kanciaste kształty. Kuliste cząsteczki zawdzięczają swój kształt wysokim temperaturom, które mogą towarzyszyć spalaniu. W mózgach badanych osób zaobserwowano również platynę, która niezwykle rzadko znajduje się naturalnie w ciele człowieka, za to bardzo często jest pozostałością spalin samochodowych.

Sprzymierzeńcy alzheimera

 Biorąc pod uwagę te fakty, brytyjscy naukowcy przypuszczają, że spore ilości cząsteczek magnetytu również pochodzą z zanieczyszczonego powietrza. Działanie takich cząsteczek jest toksyczne, prowadzi do zwiększonej produkcji wolnych rodników i do zmian neurodegeneracyjnych mózgu związanych z chorobą Alzheimera.

Już wcześniejsze badania wykazywały obecność podobnych cząsteczek w blaszkach amyloidowych występujących w mózgu pacjentów cierpiących na alzheimera. Zwiększona ilość magnetytu pogarsza ich stan zdrowia.  

Nauka
Sprawdzian z góralskiego. Czy da się jeszcze ocalić mowę Podhala?
Nauka
Szympansom bliżej do zachowań ludzi, niż nam się wydawało. Nowe wyniki badań
Materiał Partnera
Jak postrzegamy UE? Co myślimy w zależności od mediów, z których korzystamy?
Nauka
Tajny rosyjski satelita „nie jest już operacyjny”. Wywoływał spore obawy
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Nauka
Dlaczego superwulkan Yellowstone nie wybucha? Naukowcy odkryli cenną wskazówkę
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne