Wędrowny mistrz negocjacji

W Namibii na jego cześć dawano chłopcom na imię Martti. Są jednak i tacy, którzy uważają, że nowy noblista jedynie łagodził konflikty na krótką metę, by zdobywać poklask

Publikacja: 11.10.2008 03:43

Martti Ahtisaari, urodzony w Wyborgu (obecnie na terenie Rosji), pochodzi z rodziny o korzeniach norweskich. Dopiero w 1929 roku jego ojciec Oiva przyjął fińskie obywatelstwo, zmieniając później nazwisko z Adolfsen na Ahtisaari – pochodzące od imienia jednego z misjonarzy ludów Północy. W 1937 roku urodził mu się syn, któremu dał na imię Martti.

Podczas II wojny światowej, w której Finlandia walczyła przeciw ZSRR, Oiva służył w wojsku jako mechanik, a jego żona Tyyne musiała uciekać wraz z małym Marttim w głąb kraju w obawie przed rychłą ofensywą wroga. Po wojnie osiedli w Oulu, gdzie Martti uczył się i działał w organizacji młodzieży chrześcijańskiej YMCA. Tam też ukończył korespondencyjnie kursy pedagogiczne, po których w 1959 r. mógł rozpocząć pracę jako nauczyciel w szkole podstawowej.

Kariera nauczycielska mu jednak nie odpowiadała. Po kilku latach dostał pracę w Departamencie Pomocy Międzynarodowej MSZ. Ustatkował się, biorąc w 1968 roku ślub z Eevą Irmeli Hyvärinen, z którą ma jednego syna o imieniu Marko. 20 kolejnych lat to dla Ahtisaariego pasmo nieustannych zagranicznych podróży i misji dyplomatycznych, głównie w Afryce. Dzięki doświadczeniom na tym kontynencie został wyznaczony przez ONZ do kierowania misją monitorującą proces uzyskiwania niepodległości przez Namibię. W tym kraju można dziś spotkać mężczyzn noszących imię Martti – w owym czasie niektóre matki nadawały je chłopcom na cześć wysłannika ONZ.

W 1993 r. cieszący się już w Finlandii sporą estymą Ahtisaari wygrał wybory prezydenckie jako kandydat socjaldemokratów. Wkrótce zyskał przydomek Matka-Mara, co oznacza w wolnym tłumaczeniu Podróżnik. Nieustannie wyjeżdżał za granicę, jeździł też sporo po fińskiej prowincji, spotykając się chętnie ze zwykłymi obywatelami. Popularność prezydenta, gorącego zwolennika UE, przyczyniła się w 1994 r. do zwycięstwa „tak” w referendum w sprawie przystąpienia kraju do Unii. Pod koniec kadencji zaangażował się w rozwiązywanie konfliktu w Kosowie, gdzie został wysłany jako unijny mediator.

O reelekcję nie chciał się ubiegać. Poświęcił się całkowicie pracy mediatora, osiągając największy sukces w 2005 roku w Indonezji. Zawarty tam traktat pomiędzy rządem w Dżakarcie a rebeliantami z prowincji Aceh zakończył konflikt, który pochłonął 15 tys. ofiar.

Nie wszyscy jednak uważają go za mistrza negocjacji pokojowych. – Ahtisaari nie rozwiązuje konfliktów, tylko doprowadza do ustaleń na krótką metę, które podobają się państwom zachodnim – stwierdził wybitny norweski socjolog Johan Galtung, twórca nowej dyscypliny naukowej: studiów nad konfliktami i pokojem.

Martti Ahtisaari, urodzony w Wyborgu (obecnie na terenie Rosji), pochodzi z rodziny o korzeniach norweskich. Dopiero w 1929 roku jego ojciec Oiva przyjął fińskie obywatelstwo, zmieniając później nazwisko z Adolfsen na Ahtisaari – pochodzące od imienia jednego z misjonarzy ludów Północy. W 1937 roku urodził mu się syn, któremu dał na imię Martti.

Podczas II wojny światowej, w której Finlandia walczyła przeciw ZSRR, Oiva służył w wojsku jako mechanik, a jego żona Tyyne musiała uciekać wraz z małym Marttim w głąb kraju w obawie przed rychłą ofensywą wroga. Po wojnie osiedli w Oulu, gdzie Martti uczył się i działał w organizacji młodzieży chrześcijańskiej YMCA. Tam też ukończył korespondencyjnie kursy pedagogiczne, po których w 1959 r. mógł rozpocząć pracę jako nauczyciel w szkole podstawowej.

Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań