Więcej w pasie, mniej w głowie

Otyłość i nadwagę widać... w mózgu. Dochodzi tam do kurczenia się regionów odpowiedzialnych za pamięć i planowanie — dowodzą nowe badania neurologów

Publikacja: 24.08.2009 23:00

Osoby z nadmiarem kilogramów mają mniejsze mózgi niż ludzie szczupli. Dotyczy to zwłaszcza ludzi starszych, narażonych na pojawienia się demencji. Nadwaga może te problemy przyspieszyć — ostrzegają badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles. Analizę budowy i aktywności mózgu blisko 100 osób w wieku ponad 70. lat przeprowadził zespół Paula Thompsona.

[srodtytul]Mózg szybciej się starzeje [/srodtytul]

Amerykanie wykorzystali wykonane kilka lat temu i na potrzeby innych badań skany mózgu tomografem komputerowym. Trzeba było poczekać — przez ten czas miały się ujawnić potencjalne inne choroby mogące wpłynąć na pamięć kojarzenie, czy — ogólniej — na mózg. Z grupy zdrowych ludzi, których badaniami głowy dysponowali naukowcy wybrano 94 osoby.

Najkrócej rzecz ujmując — im wyższy był wskaźnik masy ciała (tzw. BMI) pacjenta, tym mniejszy był jego mózg. U 51 osób z nadwagą różnicą sięgała 6 proc. U 14 otyłych — aż 8 proc. Największe zmiany zaobserwowano w regionach kory odpowiedzialnych za planowanie i pamięć. „Mózgi osób z nadwagą wyglądały na starsze o osiem lat niż u osób szczupłych, a mózgi osób otyłych na starsze aż o 16 lat” powiedział Thompson magazynowi „New Scientist”.

Nie wiadomo jaki jest mechanizm powstawania tych zmian. Thompson przypuszcza, że u otyłych dochodzi do częściowego blokowania tętnic. Krew nie dopływa w wystarczającej ilości i dochodzi do uszkodzeń tkanki mózgu. Naukowcy podkreślają również, że często towarzysząca otyłości cukrzyca również prowadzi do uszkodzenia mózgu i demencji. Wcześniejsze badania wskazały, że otyłość w wieku średnim podnosi ryzyko pojawienia się demencji wiele lat później, w starszym wieku. Jak podkreślają naukowcy, demencja również łączy się ze zmniejszaniem objętości mózgu.

„New Scientist” cytuje również Deborah Gustafson z Uniwersytetu Gothenburg w Szwecji. Przeprowadzone przez nią wcześniejsze badania dowiodły, że zmniejszający się mózg towarzyszy otyłości kobiet. Jednak Gustafson wcale nie jest pewna, co jest tu skutkiem, a co przyczyną. Zwraca uwagę, że to uszkodzenia mózgu w miejscach kontrolujących apetyt i metabolizm mogą objawiać się przyrostem wagi. „Nie mamy wystarczających danych, aby wiedzieć, co w tym przypadku jest jajkiem, a co kurą” powiedziała Gustafson magazynowi „New Scientist”.

[srodtytul] Ćwiczyć dla ciała i dla umysłu [/srodtytul]

Podobne alarmujące wyniki badań przynosi dzisiejsze wydanie „Neurology”. Dr Georgios Tsivgoulis z Uniwersytetu Alabamy ustalił, iż podwyższone ciśnienie może powodować kłopoty z pamięcią już u osób w wieku 45 lat. Na każde dziesięć „punktów” (na aparacie do pomiaru oznaczanych jako mmHG) ciśnienia rozkurczowego ponad poprawne, ryzyko pojawienia się problemów rośnie o 7 proc. Za granicę podwyższonego ciśnienia krwi naukowcy uznali 140/90. Ciśnienie rozkurczowe określa niższa z tych dwóch wartości.

- Możliwe, że zapobiegając lub lecząc nadciśnienie będziemy mogli zapobiegać również rozwojowi demencji — uważa dr Tsivgoulis. Jego zdaniem podwyższone ciśnienie prowadzi do osłabienia ścianek drobnych naczyń krwionośnych w mózgu i w efekcie — do miejscowych mikrouszkodzeń.

Jak się przed tym bronić. Najlepszą metodą walki z nadciśnieniem jest zmiana niezdrowego stylu życia: modyfikacja diety i wprowadzenie umiarkowanego wysiłku fizycznego. W ten sam sposób można też walczyć z nadwagą. Podobną radę daje Paul Thompson: — Najcięższe ćwiczenia fizyczne pomogą nam ocalić tyle samo tkanki w mózgu, ile odbiera otyłość. Piotr Kościelniak

Osoby z nadmiarem kilogramów mają mniejsze mózgi niż ludzie szczupli. Dotyczy to zwłaszcza ludzi starszych, narażonych na pojawienia się demencji. Nadwaga może te problemy przyspieszyć — ostrzegają badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles. Analizę budowy i aktywności mózgu blisko 100 osób w wieku ponad 70. lat przeprowadził zespół Paula Thompsona.

[srodtytul]Mózg szybciej się starzeje [/srodtytul]

Pozostało 89% artykułu
Nauka
Ewolucja na oczach naukowców. Niezwykłe wyniki 30-letniego eksperymentu
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Nauka
Kontrowersje wokół zmiany czasu. Co mówią badania naukowe?
Nauka
Trudna droga od projektu do rynku
Nauka
Ważne odkrycie dotyczące m.in. Ozempicu. Naukowcy opublikowali wyniki badań
Materiał Promocyjny
Najszybszy internet domowy, ale także mobilny
Nauka
Nadchodzi La Niña? Naukowcy o prognozach pogody na zimę 2024/2025
Materiał Promocyjny
Polscy przedsiębiorcy coraz częściej ubezpieczeni