Pigułka zatka uszy

Lekkie dzwonienie po głośnym koncercie? To nie uszkodzenie, ale reakcja obronna organizmu na hałas.

Aktualizacja: 04.07.2013 02:20 Publikacja: 04.07.2013 02:20

Młodzi ludzie słyszą teraz o ok. 19 proc. gorzej niż kiedyś – uważają lekarze

Młodzi ludzie słyszą teraz o ok. 19 proc. gorzej niż kiedyś – uważają lekarze

Foto: 123RF

Przed zbyt wysokim poziomem dźwięku można się bronić, a uszkodzony nadmiernym hałasem słuch można naprawić – twierdzą naukowcy. Możliwe jest nawet opracowanie terapii, która będzie zmniejszać podatność narządu słuchu na zniszczenie.

Odkrycie, które pozwoli udoskonalić metody ochrony słuchu, jest dziełem naukowców z zespołu Uniwersytetu Nowej Południowej Walii w Australii, nowozelandzkiego Uniwersytetu Auckland i amerykańskiego Uniwersytetu Kalifornijskiego. Zbadali oni mechanizm osłabienia słuchu (lub uczucia dzwonienia w uszach) po narażeniu na silny hałas – na przykład podczas koncertu rockowego. Okazało się, że ta krótkotrwała utrata słuchu nie jest wynikiem uszkodzenia, zabezpiecza natomiast ślimak (część ucha wewnętrznego) przed zniszczeniem.

– To wyjaśnia, dlaczego tracimy słuch na kilka godzin po głośnym koncercie rockowym. Po prostu uruchamia się mechanizm adaptacyjny – tłumaczy prof. Gary Housley, który przewodził grupie badaczy.

Na łamach magazynu „PNAS” naukowcy opisują działanie komórek ślimaka ucha narażonych na hałas. Wydzielają one wtedy hormon ATP, który łączy się z receptorem, powodując czasowe osłabienie słuchu. Jego działanie przetestowano na myszach. Zwierzęta pozbawione tego receptora nie traciły zdolności słyszenia nawet w bardzo głośnym środowisku. Ale nic za darmo – myszy były też narażone na trwałą utratę słuchu. Ten sam mechanizm dostrzeżono również u ludzi należących do dwóch rodzin w Chinach obciążonych mutacją genetyczną wyłączającą ten receptor.

Naukowcy sądzą, że możliwe jest opracowanie substancji działającej podobnie jak naturalny hormon. Ludzie pracujący w głośnym otoczeniu – dotyczy np. robotników obsługujących ciężki sprzęt, pracowników lotnisk czy żołnierzy – mogliby użyć takiej „pigułki” zmniejszającej czułość słyszenia.

– Ponieważ ta czułość się zmienia, może adaptować się do wysokiego natężenia dźwięku i wytrzymać spory hałas. Ale kiedy przekroczymy bezpieczny limit, uszkodzimy uszy nawet mimo istnienia odkrytego przez nas mechanizmu – tłumaczy prof. Housley. – Tak jest na przykład w przypadku przenośnych odtwarzaczy muzyki, które dostarczają przez słuchawki znacznie mocniejszego dźwięku, niż mogą znieść nasze uszy.

Teza, że za osłabienie słuchu młodych odpowiadają wkładane do uszu słuchawki i głośna muzyka z odtwarzaczy MP3, nie jest nowa. Przeprowadzone w latach 2005–2006 badania wykazały, że co piąty amerykański nastolatek ma w pewnym stopniu uszkodzony słuch. Wyniki porównano z identycznymi badaniami wykonanymi na początku lat 90. Okazało się, że młodzi słyszą teraz o ok. 19 proc. gorzej niż kiedyś.

– Dziś młodzi ludzie słuchają dłużej i głośniej, niż poprzednie generacje – mówi audiolog Brian Fligor z Children’s Hospital Boston.

– Długotrwałe narażenie na hałas szkodzi uszom, co oczywiście nie oznacza, że dzieciaki nie powinny używać empetrójek – przekonuje dr Gary Curhan z Brigham and Women’s Hospital.

Nadzieję daje jednak odkrycie prof. Johna Oghalai z Uniwersytetu Stanforda. Jego zespół ustalił, że utrata słuchu po gwałtownym uderzeniu dźwięku – np. podczas wybuchu czy strzału z broni palnej wynika nie z fizycznego uszkodzenia ślimaka, lecz ze zniszczenia komórek rzęsatych (komórek słuchowych) w znajdującym się w ślimaku narządzie Cortiego.

Po uszkodzeniu powstaje blizna – i to ona odpowiada za głuchotę lub dzwonienie. – Gdyby udało nam się zatrzymać ten naturalny proces, bylibyśmy w stanie odwrócić uszkodzenia – przekonuje prof. Oghalai.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora p.koscielniak@rp.pl

Nauka
Nowy gatunek ptasznika australijskiego. Naukowcy radzą: nie dotykać
Nauka
Badacze odbyli „podróż” do wnętrza Ziemi. Natknęli się na coś nieznanego
Nauka
Tajemniczy wulkan, który ochłodził klimat Ziemi. Naukowcy wreszcie go zlokalizowali
Nauka
Superwulkan Yellowstone: Gdzie może dojść do wybuchu? Najnowsze ustalenia naukowców
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Nauka
Naukowcy o możliwym wybuchu potężnego wulkanu. Świat nie jest przygotowany
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego