Genetyka lewej ręki

Biologiczne przyczyny leworęczności zbadał międzynarodowy zespół naukowców.

Publikacja: 13.09.2013 01:04

Genetyka lewej ręki

Foto: AFP

– Leworęczność jest wynikiem połączonego działania genów, środowiska i uwarunkowań kulturowych – mówi William Brandler z Uniwersytetu Oksfordzkiego, który brał udział w tych badaniach. – Te same geny biorą udział w rozwoju organizmu od zarodka do uformowanego organizmu z rozwiniętą prawą i lewą stroną ciała.

Ale dotąd nie udało się rozszyfrować, które dokładnie geny i jaki mechanizm odpowiada za to, że prawe bądź lewe kończyny są znacznie sprawniejsze. Tak wyraźne zróżnicowanie istnieje tylko u człowieka. Ocenia się, że praworęczni stanowią 90 proc. populacji.

Sprawą zajęli się naukowcy z uniwersytetów Oksfordu, Bristolu i St. Andrews oraz Wellcome Trust a także Max Planck Society. Wykorzystano bazę danych genetycznych zebranych od ponad 14 tys. rodzin w ramach programu ALSPAC w latach 90. ubiegłego wieku. Naukowcy poszukiwali genów, których aktywność była statystycznie powiązana z występowaniem leworęczności u dzieci.

Jak informują na łamach „PLOS Genetics", najsilniejszy związek występował między leworęcznością a genem PCSK6. Zakłócenia jego funkcjonowania u zwierząt powodują liczne deformacje budowy ciała. Myszy mogą mieć np. serca po prawej stronie, a wątrobę po lewej stronie ciała.

To nie oznacza jednak, że odpowiedzialny za defekty PCSK6 jest jedynym „genem leworęczności". Do powstania tej cechy niezbędne jest funkcjonowanie całej siatki genów. – Podobnie jak ze wszystkim, co dotyczy zachowania człowieka, również w tym przypadku natura i środowisko idą ręka w rękę – dodaje Brandler.

W 2007 roku inny zespół z Oksfordu ogłosił, że za leworęczność odpowiada gen o nazwie LRRTM1, który wiązany jest również z wzrostem ryzyka zachorowania na schizofrenię.

– Leworęczność jest wynikiem połączonego działania genów, środowiska i uwarunkowań kulturowych – mówi William Brandler z Uniwersytetu Oksfordzkiego, który brał udział w tych badaniach. – Te same geny biorą udział w rozwoju organizmu od zarodka do uformowanego organizmu z rozwiniętą prawą i lewą stroną ciała.

Ale dotąd nie udało się rozszyfrować, które dokładnie geny i jaki mechanizm odpowiada za to, że prawe bądź lewe kończyny są znacznie sprawniejsze. Tak wyraźne zróżnicowanie istnieje tylko u człowieka. Ocenia się, że praworęczni stanowią 90 proc. populacji.

Materiał Partnera
Czy jest pan/pani za…? Oto, jak sposób zadawania pytań wpływa na odpowiedzi
Materiał Partnera
Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka może usprawnić budżet obywatelski?
Nauka
Naukowcy zaobserwowali „piractwo lodowe” na Antarktydzie. Zachodzi szybciej, niż sądzono
Nauka
Przełomowe odkrycie naukowców dotyczące szpaków. Podważa wcześniejsze twierdzenia
Materiał Promocyjny
Budujemy cyfrową tarczę bezpieczeństwa surowcowego