Recykling neandertalczyka

Wnioski z badań na ten temat przedstawili naukowcy podczas konferencji w Jerozolimie. Czterodniowa, zakończona wczoraj konferencja "Początki recyklingu" na uniwersytecie w Tel Awiwie zebrała ponad pięćdziesięciu uczonych z dziesięciu krajów, którzy dzielili się odkryciami.

- Po raz pierwszy jesteśmy w stanie pokazać to zjawisko, zarówno pod względem jego zasięgu, jak i metod - powiedział Ran Barkai, archeolog i jeden z organizatorów spotkania.

Tak jak dziś papier, szkło czy plastik podlegają recyklingowi, tak nasi starożytni przodkowie wykorzystywali połamane czy uszkodzone narzędzia wykonane z kości czy krzemienia do tworzenia nowych.

- Zachowanie to pojawiło się w różnych okresach, na różnych terenach, przeprowadzano je różnymi metodami w zależności od dostępności surowców i potrzeb - powiedział Barkai.

Homo erectus: recykling jako strategia przetrwania

Od jaskiń w Hiszpanii i Afryce Północnej, po Włochy i Izrael, archeolodzy znaleźli narzędzia wytworzone metodą recyklingu.

- Okazuje się, że zjawisko to dotyczyło nie tylko pierwszych ludzi, ale też naszych ewolucyjnych poprzedników, takich jak Homo erectus, neandertalczyk czy inne gatunki hominidów, które nawet jeszcze nie zostały nazwane - twierdzi Ran Barkai.

Archeolog z uniwersytetu w Tel Awiwie, Gopher Avi, powiedział, że prastary recykling wydaje się być jedną ze strategii przetrwania, mimo że nie był na pewno spowodowany obawami o zanieczyszczenie środowiska.

- Dlaczego przeznaczamy plastik do recyklingu? Żeby oszczędzić energię i surowiec - mówił Avi. - W ten sam sposób nasz przodek oszczędzał na przykład  krzemień, który w celu utworzenia narzędzia z nowego kawałka musiałby przebyć całą drogę - od wydobycia do obróbki.

Za pierwsze przykłady recyklingu naukowcy uznają  ślady sprzed trzystu tysięcy lat, znalezione w Castel di Guido niedaleko Rzymu, gdzie neandertalczycy polowali na mamuty, obrabiali ich zwłoki, a kości używali jako narzędzi.

- Neandertalczyk rozbijał kości, by wydobyć szpik, a ich fragmenty wykorzystywał jako narzędzia lub naczynia - twierdzi Giovanni Boschian, geolog z Uniwersytetu w Pizie.

W innych miejscach znaleziono na przykład odłamki pozostałe po wytworzeniu kamiennych toporów, które wykorzystywane były do produkcji mniejszych narzędzi, takich jak ostrza czy skrobaczki.