Wyczyścić pamięć

Naukowcy nauczyli się kasować i przywracać wspomnienia. Wiedza ta przyda się w leczeniu alzheimera. Może też pomóc ofiarom przestępstw - pisze Piotr Kościelniak.

Publikacja: 04.06.2014 09:46

Impulsy lasera mogą wytłumić działanie neuronów

Impulsy lasera mogą wytłumić działanie neuronów

Foto: Fotolia

Niektórych rzeczy wolelibyśmy nie pamiętać. O innych znowu nie chcielibyśmy zapomnieć. Pierwszy krok na drodze do wybiórczego manipulowania konkretnymi wspomnieniami zrobili naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego. Dzięki odpowiednio przygotowanemu laserowi skasowali część pamięci, a następnie ją odtworzyli.

Przypomina neuralizer z „Facetów w czerni" – kasowanie pamięci błyskiem światła? Spokojnie – na razie eksperymenty prowadzone są na zwierzętach.

Zespół neurologów pracujący pod kierunkiem prof. Roberto Malinowa najpierw nauczył zwierzęta łączenia stymulacji światłem z bólem. Łapki szczurów rażono wtedy słabym prądem. Po krótkim czasie szczury zrozumiały, że świetlny bodziec związany jest z nieprzyjemnym doznaniem, i reagowały strachem na samo drażnienie światłem – opisują badacze na stronie internetowej magazynu „Nature".

Badacze sprawdzili wtedy, co się dzieje z komórkami nerwowymi szczurów, starając się znaleźć miejsca odpowiedzialne za formowanie wspomnień.

Gdy to się udało, odpowiednio dobranymi impulsami światła lasera niskiej częstotliwości wytłumili działanie tych obwodów w zwierzęcych mózgach. Szczury, którym ponownie zaprezentowano bodziec, nie reagowały już na niego strachem. Zapomniały, co zwiastował.

Te same obwody naukowcy potrafią również ponownie uruchamiać. Tym razem impulsami o wysokiej częstotliwości pobudzili synapsy szczurów, a te przypomniały sobie o bólu. Strach przed sygnałami poprzedzającymi rażenie prądem łapek powrócił.

– Możemy formować wspomnienia, kasować je i ponownie reaktywować wedle własnej woli – mówi prof. Malinow.

A jego współpracownik Sadegh Nabavi dodaje: – Stymulacja neuronów odpowiednimi częstotliwościami pozwala nam powodować, by zwierzęta bały się, przestawały się bać i ponownie bały się bodźców.

Choć podobne badania sprawiają wrażenie nieludzkich, ich rzeczywistym celem jest pomoc potrzebującym pacjentom. Malinow, który na co dzień zajmuje się badaniami nad chorobą Alzheimera, widzi w nowej metodzie szansę na terapię. Gromadzenie się złogów beta ameloidu charakterystyczne dla alzheimera przypomina efektami „kasowanie" pamięci za pomocą impulsów laserowych niskiej częstotliwości. – Ponieważ nasze doświadczenia wskazują, że możemy odwrócić proces osłabiania pamięci, być może uda nam się przeciwdziałać skutkom choroby ?Alzheimera – mówi Malinow.

Manipulacja pamięcią może również przydać się w terapii osób z zespołem stresu pourazowego. Trwają badania nad wykorzystaniem popularnego leku obniżającego ciśnienie krwi (beta-blokera), propranololu, do wyciszania nieprzyjemnych wspomnień. Podany w odpowiednim momencie lek nie tyle kasuje pamięć, ile osłabia emocje związane z wcześniejszymi doświadczeniami. Podczas eksperymentu w Holandii 60 ochotników potraktowano trochę jak laboratoryjne zwierzęta – pokazywano im obrazy pająków, a jednocześnie sprawiano ból, rażąc słabym prądem. Badanych uwarunkowano w ten sposób – bali się pająków. Po podaniu propranololu strach jednak osłabł.

– Następnym krokiem będzie sprawdzenie, jak długo utrzymują się efekty podania leku, i przetestowanie tej metody z udziałem pacjentów cierpiących na przykład na fobie – mówi dr Merel Kindt, która prowadziła te eksperymenty.

Niektórych rzeczy wolelibyśmy nie pamiętać. O innych znowu nie chcielibyśmy zapomnieć. Pierwszy krok na drodze do wybiórczego manipulowania konkretnymi wspomnieniami zrobili naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego. Dzięki odpowiednio przygotowanemu laserowi skasowali część pamięci, a następnie ją odtworzyli.

Przypomina neuralizer z „Facetów w czerni" – kasowanie pamięci błyskiem światła? Spokojnie – na razie eksperymenty prowadzone są na zwierzętach.

Pozostało 87% artykułu
Nauka
Wyjątkowa pełnia już niedługo. Kiedy na niebie pojawi się Księżyc Bobrów?
Nauka
Skąd wzięły się dziwne kratery na Syberii? Badacze mają nową hipotezę
Nauka
Kiedy wybuchnie superwulkan Yellowstone? Najnowsze obliczenia amerykańskich badaczy
Nauka
Ewolucja na oczach naukowców. Niezwykłe wyniki 30-letniego eksperymentu
Materiał Promocyjny
Fotowoltaika naturalnym partnerem auta elektrycznego
Nauka
Kontrowersje wokół zmiany czasu. Co mówią badania naukowe?
Materiał Promocyjny
Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje