Zasady te dotyczą takich zawodów, jak: hutnik, pilot, pracownik portu, ratownik górski, maszynista trakcyjny. Ilekroć w art. 5 – 10 ustawy wymienione są prace określone we wskazanych w tych przepisach punktach załącznika, tylekroć ustalając liczbę lat pracy w szczególnych warunkach lub charakterze, sumuje się jedynie okresy pracy wymienione w przepisie stanowiącym podstawę do nabycia uprawnień do emerytury pomostowej.
Oznacza to, że w celu ustalenia, czy hutnik ma co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach w myśl art. 7 ustawy o emeryturach pomostowych, ZUS zsumuje tylko okresy pracy wymienione w pkt 4, 6 i 12 załącznika nr 1 do tej ustawy (czyli wymienione tam różne prace hutnicze).
[srodtytul]Okresy składkowe i nieskładkowe[/srodtytul]
Wymagany 20- lub 25-letni staż pracy ZUS zaliczy na ogólnych zasadach. Uwzględnione okresy nieskładkowe nie mogą przekraczać jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.
Z tym że przy pomostówce jako składkowe nie zostaną zaliczone tzw. okresy uzupełniające z art. 10 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (nawet jeśli zgromadzone okresy zatrudnienia okazałyby się niewystarczające do uzyskania emerytury pomostowej). Chodzi tu o:
- okresy ubezpieczenia rolniczego, za które opłacono składki,
- przypadające przed 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16. roku życia,
- przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia.
[srodtytul]Trzeba się rozstać[/srodtytul]
[b]Osoba, która ubiega się o pomostówkę, musi rozwiązać stosunek pracy. Rozstanie z pracodawcą może nastąpić w dowolny sposób.[/b]
[b]Uwaga![/b] Ustawa nie wymaga, aby dana osoba tuż przed złożeniem wniosku była zatrudniona w szczególnych warunkach lub charakterze. Równie dobrze może wcześniej być bezrobotna albo prowadzić własną działalność gospodarczą. W dniu składania wniosku o pomostówkę nie może jednak pozostawać w żadnym stosunku pracy, choćby nie chodziło o zatrudnienie w szczególnych warunkach lub charakterze.
[srodtytul]Zbierz świadectwa[/srodtytul]
Zanim jednak zainteresowany rozstanie się z pracodawcą, warto, aby sprawdził, czy ZUS zaliczy mu wszystkie okresy pracy. Liczy się to, jakie dokumenty jest w stanie przedstawić.
Starsze okresy stwierdza zakład w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub charakterze albo w zwykłym świadectwie pracy. Musi z nich wynikać:
- rodzaj i okres pracy (według wykazu A i B z rozporządzenia z 7 lutego 1983 r.),
- stanowisko zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego, a także
- stwierdzenie, czy praca ta wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na tym stanowisku.
ZUS dopuści kserokopie dokumentów potwierdzających zatrudnienie sporządzone przez archiwa, jeśli zakład nie istnieje.
Inaczej jest w wypadku nowych lat pracy.
Zgodnie z ustawą o emeryturach pomostowych, okresy pracy w szczególnych warunkach lub charakterze wymienione w załącznikach do niej, a także to, czy praca była wykonywana w pełnym wymiarze czasu, pracodawca musi potwierdzić w zaświadczeniu (zgodnie z art. 50 i 51 ustawy o emeryturach pomostowych).
[b]Od 1 stycznia 2010 r. płatnicy składek będą co roku przekazywać do ZUS zgłoszenia danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, z tym że pierwsze takie zgłoszenie będzie dotyczyć 2010 r., a pracodawca będzie je składał do końca marca 2011 r.[/b] ZUS będzie uznawał okresy takiej pracy na podstawie danych zawartych w otrzymywanych zgłoszeniach.
Przypomnijmy, że [b]od 2010 r. pracodawca ma obowiązek prowadzić:
- wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz
- ewidencję pracowników wykonujących te prace, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.[/b]
[b]Składki za pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach, w wysokości 1,5 proc. podstawy wymiaru trzeba będzie odprowadzać od stycznia 2010 r.[/b]
[b]Uwaga! [/b]Stanowiska kwalifikuje pracodawca, kierując się definicjami zawartymi w ustawie o emeryturach pomostowych, ale pominięci pracownicy mogą zaskarżyć wyniki tej kwalifikacji do Państwowej Inspekcji Pracy, do czego prawo daje art. 41 ust. 6 ustawy.
To ważne, bo [b]za kogo nie będą opłacane składki, ten nie ma szansy na pomostówkę. Kto zatem nie znalazł się w ewidencji, może jeszcze zmienić swoją sytuację i kwestionować decyzję szefa.[/b]
W wypadku tych zawodów, w których pomostówkę nabywa się w obniżonym wieku w stosunku do ogólnych zasad, pod warunkiem niezdolności do pracy, trzeba też przedstawić orzeczenie o niezdolności do pracy w szczególnych warunkach lub charakterze wystawione przez lekarza medycyny pracy.
ZUS nie uzna dowodu z zeznań świadków, można je wykorzystać dopiero przed sądem.
[srodtytul]Trzeba złożyć wniosek[/srodtytul]
Występując o emeryturę pomostową, należy złożyć wniosek (specjalny formularz jest dostępny w oddziałach ZUS i na jego stronie internetowej – druk Rp-1Epom), załączając do niego dokumenty poświadczające zatrudnienie. Można go zgłosić samodzielnie lub za pośrednictwem płatnika składek, czyli swojego pracodawcy.
Jeśli dana osoba nie ma jeszcze ustalonego kapitału początkowego, powinna dołączyć wymagane do jego ustalenia zaświadczenia. Od decyzji ZUS w sprawie pomostówki można się odwołać do sądu – w ciągu 30 dni od jej doręczenia.
[srodtytul]Na określony czas[/srodtytul]
Pomostówkę otrzymuje się na wniosek, a prawo do niej powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków do jej uzyskania (nie wcześniej jednak niż od dnia zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego).
[b]Pomostówki mają charakter okresowy, tzn. przysługują do dnia poprzedzającego osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego: w wypadku kobiet 60 lat, a mężczyzn – 65 lat, a jeżeli ubezpieczony przed osiągnięciem tego wieku nabył prawo do emerytury na podstawie przepisów odrębnych, do dnia poprzedzającego nabycie prawa do emerytury na podstawie tych przepisów.[/b]
[srodtytul]Zbieg świadczeń[/srodtytul]
Uprawniony do pomostówki, a jednocześnie do innego świadczenia, może pobierać tylko jedno z nich – wyższe lub wybrane przez siebie.
Tak jest w wypadku renty z tytułu niezdolności do pracy, uposażenia w stanie spoczynku, świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego albo innych świadczeń emerytalno-rentowych. Ta zasada (co jest odstępstwem od ogólnych reguł) dotyczy także renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem lub chorobą zawodową oraz renty inwalidy wojennego lub wojskowego, którego niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową.
Kto przechodzi na pomostówkę, nie dostaje tzw. rekompensaty, czyli dodatku do kapitału początkowego przewidzianego dla osób, które przed 2009 r. pracowały co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale nie nabyły prawa do emerytury wcześniejszej ani pomostowej - czytaj artykuł [link=http://www.rp.pl/artykul/418485.html]"Rekompensata za pracę w szczególnych warunkach lub charakterze"[/link].
[srodtytul]Jaka wysokość[/srodtytul]
[b] Przy ustalaniu wysokości pomostówki, składki i kapitał początkowy (z uwzględnieniem ich waloryzacji) ubezpieczonego ZUS podzieli przez średnie dalsze trwanie życia dla osób 60-letnich.
Uwaga! Nie chodzi tu o faktyczny wiek przechodzącego na świadczenie, jak w wypadku zwykłych emerytur z nowego systemu. [/b]
Liczy się średnie dalsze trwanie życia według tablic obowiązujących w dniu złożenia wniosku o pomostówkę. Tablice średniego dalszego trwania życia obowiązują od 1 kwietnia 2009 r. do 31 marca 2010 r. Jeśli zainteresowany zgłosi wniosek do końca marca 2010 r., to ZUS podzieli składki i kapitał przez 247,3 miesiąca.
ZUS uwzględni te składki, które zostały zewidencjonowane na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury.
Jeżeli przyszły emeryt należy do OFE, to składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w ZUS, będą dodatkowo przemnożone wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22.
Jest to stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w ZUS. Traktuje się więc przechodzącego na pomostówkę tak, jakby nie należał do OFE i cała jego składka emerytalna pozostała w ZUS.
Im więcej ktoś zgromadził składek, tym wyższą wypłatę otrzyma.
Pomostówka nie może być niższa niż minimalna emerytura, która obecnie wynosi 675,10 zł.
Co roku – w marcu – będzie waloryzowana.
[ramka][b]Przykład 1[/b]
Pani Ewa pracuje w szpitalu jako pielęgniarka od 1988 r. do dziś – na oddziale neurologicznym. Według starych przepisów jej praca była kwalifikowana jako o szczególnym charakterze. Zgromadziła 14 lat takiej pracy (bo w międzyczasie korzystała z urlopów macierzyńskich i wychowawczych). W myśl nowych przepisów jej praca nie jest zaliczana do takiej w szczególnym charakterze i jeśli pozostanie na tym stanowisku, to nigdy nie otrzyma emerytury pomostowej.
Pani Ewa obecnie ma 45 lat i planuje przejść na pomostówkę w wieku 55 lat. Z tego względu decyduje się na zatrudnienie jako pielęgniarka na oddziale psychiatrycznym w swoim szpitalu.
Prace personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami (zgodnie z przepisami [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8EF99F77FA979676C41C5078A5DD7B23?id=72548]ustawy z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego[/link]) znajdują się w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Są więc pracami o szczególnym charakterze w myśl nowych przepisów.
Pani Ewa zatrudniła się na oddziale psychiatrycznym od 1 stycznia 2010 r. Jeżeli przepracuje tam pełny rok, to spełni warunki stażowe do otrzymania pomostówki. Potem może wrócić na oddział neurologiczny lub w ogóle zaprzestać wykonywania prac o szczególnym charakterze.
Jej staż będzie jednak dostateczny, aby w wieku 55 lat otrzymać emeryturę pomostową.[/ramka]
[ramka][b]Przykład 2[/b]
Pan Jan w latach 1991 – 2007 pracował w garbarni – przy obróbce mokrych skór. Przepracował ponad 15 lat w szczególnych warunkach według starych przepisów. Nie mógł jednak przejść z tego tytułu na wcześniejszą emeryturę, bo dopiero w 2009 r. zgromadził 25 lat ogólnego stażu (obecnie pracuje jako ochroniarz), a w 2010 r. ukończy 60 lat.
Gdy osiągnie ten wiek będzie mógł skorzystać z pomostówki, choć obecnie nie pracuje ani w szczególnych warunkach ani charakterze. Wynika to z tego, że prace garbarskie bezpośrednio przy obróbce mokrych skór są wymienione w załączniku numer 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Pan Jan może więc przejść na pomostówkę na podstawie art. 49 tej ustawy.[/ramka]
[ramka][b]Przykład 3[/b]
Pan Teodor ma 68 tys. zł zwaloryzowanego kapitału początkowego i 175 tys. zł składek (po uwzględnieniu waloryzacji i składek ostatnio zewidencjonowanych), nie przystąpił do OFE. Otrzymuje emeryturę pomostową od 1 lutego 2010 r. Będzie ona obliczona następująco:
(68 000 zł + 175 000 zł) : 247,3 = 982,61 zł
Miesięcznie pan Teodor będzie więc otrzymywał 982,61 zł (oczywiście jest to kwota brutto).[/ramka]
[ramka] [b][link=http://www.rp.pl/temat/418484.html]Zobacz cały poradnik[/link][/b][/ramka]
