Im więcej składek, tym wyższa wypłata

Należy się na podstawie art. 24 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=45145DA139EDBC4594274DA37A728344?id=172511]ustawy o emeryturach i rentach z FUS[/link].

Nową emeryturą jest zarówno ta liczona na podstawie art. 26 (czyli w całości liczona tylko według nowych zasad), jak i mieszana, liczona na podstawie art. 183 tej ustawy (czyli liczona w części po staremu i w części po nowemu).

Bez znaczenia dla ustalenia prawa do nowej emerytury (na podstawie art. 24 ustawy) pozostaje okres pozostawania w ubezpieczeniu. [b]Można mieć więc na przykład jeden rok, jak i 30 lat pracy. W obu wypadkach wraz z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego ubezpieczony nabędzie prawo do emerytury.[/b]

Inną kwestią pozostaje jej wysokość, bo ta w dużej mierze zależy od tego, ile danej osobie udało się zgromadzić zwaloryzowanych składek i kapitału początkowego.

Przy nowych emeryturach nie ma gwarancji świadczenia minimalnego z jednym wyjątkiem. Jeżeli zgromadzony kapitał początkowy oraz składki na koncie w ZUS uzasadniają przyznanie świadczenia w wysokości niższej niż kwota minimalnej emerytury, podwyższenie świadczenia nastąpi pod warunkiem że zainteresowany ma co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych (kobiety) lub 25 lat takich okresów (mężczyźni).

Dla przechodzenia na nową emeryturę po osiągnięciu wieku 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę nie ma znaczenia tytuł ubezpieczenia, czyli to, czy dana osoba miała odprowadzane składki jako pracownik, zleceniobiorca czy prowadzący pozarolniczą działalność.

[srodtytul]W OFE lub poza nim[/srodtytul]

Nową emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym dostaną zarówno te osoby, które przystąpiły dobrowolnie do OFE, jak i te, które tego nie zrobiły. Te ostatnie otrzymają tylko emerytury z I filara – ze środków zgromadzonych na koncie w ZUS.

Osobom będącym członkami OFE – z tytułu zgromadzonych tam środków – przysługują dodatkowo okresowe emerytury kapitałowe (piszemy o nich w dalszej części poradnika).

[srodtytul]Dla kogo nowa emerytura[/srodtytul]

[b]1.[/b] Nową emeryturę otrzymają osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które będą przechodzić na emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym. Do 2013 r. na nową emeryturę mają szansę kobiety urodzone w latach 1949 –1953, które zdecydują się przejść na nią po osiągnięciu 60 lat.

[b]Uwaga![/b] Kobiety urodzone w tych latach mogą jednak zdecydować, czy wezmą emeryturę liczoną w całości po nowemu, czy w wysokości mieszanej (o której piszemy w dalszej części poradnika).

Wybrać tę drugą mogą te panie, które nie skorzystały z wcześniejszej emerytury na podstawie art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (czyli wcześniejszej) i nie są członkami OFE lub z tego członkostwa zrezygnują. Gdyby okazało się, że emerytura liczona w całości według nowych zasad jest wyższa niż mieszana, to przysługuje nowa.

[b]2.[/b] Nową emeryturę dostaną także niektórzy przechodzący na wcześniejsze emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W całości obliczoną według nowych zasad otrzymają ci, którzy obniżony wiek wymagany do otrzymania wcześniejszej emerytury osiągną w roku 2014 r. i później. Ci, którzy osiągną go wcześniej, mogą dostać tzw. emeryturę mieszaną – jeśli okaże się korzystniejsza niż wyliczona po nowemu.

[b]3.[/b] Nową emeryturę mogą także otrzymać – na swój wniosek – urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. na podstawie art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Chodzi o osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny i po jego ukończeniu dalej pracowały, a dotychczas nie występowały o emeryturę.

Jeśli teraz złożą wniosek, to mogą otrzymać emeryturę liczoną w całości według nowych zasad, jeśli okaże się, że jest ona wyższa niż liczona według starych zasad. Tak może postąpić np. 67-letni nauczyciel akademicki, który dotychczas nie korzystał z emerytury.

[b]4.[/b] Renciści, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, otrzymują emeryturę z urzędu na podstawie art. 24a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (z pewnymi wyjątkami).

[srodtytul]Jak obliczana[/srodtytul]

Przy ustalaniu wysokości nowej emerytury liczą się zgromadzone składki i wysokość kapitału początkowego oraz to, w jakim wieku dana osoba na nią przechodzi (wynika to z art. 26 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

[b]Emerytury z I filara (czyli z konta w ZUS) przyznawane według nowych zasad są obliczane następująco:

emerytura = kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne podzielona przez średnie dalsze trwanie życia[/b]

Bierze się pod uwagę zwaloryzowane składki emerytalne zewidencjonowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury.

Średnie dalsze trwanie życia (wspólne dla kobiet i mężczyzn) przyjmuje się dla wieku osoby, która przechodzi na emeryturę.

Jest ono wyrażone w miesiącach. Wynika zaś z tablic, które co roku w marcu ogłasza prezes GUS (można je znaleźć na stronie [link=http://www.stat.gov.pl]www.stat.gov.pl[/link]). Obowiązują od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku.

[b] Zobacz [link=http://grafik.rp.pl/grafika2/429484]tablicę średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn[/link][/b]

[ramka][b]Przykład[/b]

W lutym 2010 r. pani Mariola kończy 60 lat i występuje o emeryturę. Jest członkiem OFE. Zgromadziła tam jednak tylko 2500 zł, co jest kwotą zbyt niską, aby mogła otrzymać świadczenie z II filara.

Środki te wrócą więc do ZUS. Jej zwaloryzowany kapitał początkowy i zwaloryzowane składki wynoszą odpowiednio 160 tys. zł i 60 tys. zł, czyli razem 220 tys. zł. Średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat to obecnie 247,3 miesiąca.

Emerytura z I filara wyniesie zatem 889,61 zł (220 tys. zł / 247,3).

[b]Uwaga![/b] Pani Mariola ma możliwość skorzystania z emerytury mieszanej – jeśli przy składaniu wniosku o emeryturę zaznaczy, że wycofuje się z OFE.[/ramka]

Może się zdarzyć tak, że nowa emerytura będzie wyliczona tylko na podstawie kapitału początkowego, gdy wszystkie lata ubezpieczenia przypadają przed 1999 r. albo tylko składek, gdy dana osoba została objęta ubezpieczeniami społecznymi po raz pierwszy po 31 grudnia 1998 r.

[srodtytul]Przeliczenie z uwagi na wiek[/srodtytul]