Ofiara przestępstwa w języku prawniczym nosi miano pokrzywdzonego.
Pokrzywdzonym według [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=965CE785CFE6FEBAB3D2ADFFB4BBB364?id=75001]kodeksu postępowania karnego[/link] jest osoba bezpośrednio dotknięta przestępstwem: ten, czyje indywidualne dobro prawne zostało naruszone przez sprawcę lub choćby tylko zagrożone. Takim dobrem jest np. zdrowie, nietykalność cielesna, własność, cześć, dobre imię.
Jeżeli pokrzywdzonym jest dziecko, jego prawa wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, która się nim stale opiekuje. Chodzi oczywiście przede wszystkim o rodziców. Za osobę nieporadną, starszą lub schorowaną jej prawa może wykonywać opiekun. Jeśli pokrzywdzony nie żyje, prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać najbliżsi.
[srodtytul]Strona w śledztwie[/srodtytul]
Pokrzywdzony może brać udział w procesie sądowym przeciwko sprawcy przestępstwa, którego padł ofiarą. Ale może również uczestniczyć we wcześniejszym etapie sprawy, w jego poszukiwaniu. Ma prawo „pilnować” policji i prokuratury, które podczas śledztwa czy dochodzenia zbierają dowody, przesłuchują świadków, badają miejsce popełnienia przestępstwa. Ta przedsądowa faza nazywa się postępowaniem przygotowawczym. [b]W tym postępowaniu pokrzywdzony jest stroną uprawnioną do działania we własnym imieniu i zgodnie z własnym interesem, z czym wiąże się wiele ważnych uprawnień. [/b] Przede wszystkim zawiadamia się go (policja/prokuratura) o wszczęciu, odmowie lub umorzeniu śledztwa. Jeżeli złożył zawiadomienie o przestępstwie i w ciągu sześciu tygodni nie został powiadomiony o decyzji w tej sprawie, to może wnieść zażalenie do prokuratora nadrzędnego nad tym, do którego to zawiadomienie trafiło. Zażalenie może złożyć również na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa i jego umorzenie (ma przy tym prawo przejrzeć akta sprawy). Przysługuje mu też uprawnienie do składania zażaleń na czynności (inne niż postanowienia i zarządzenia), które naruszają jego prawa – do przełożonego prokuratora prowadzącego śledztwo.
