Umowa najmu (zarówno zwykła, jak i najmu okazjonalnego) powinna określać prawa i obowiązki obu jej stron. Można przygotować własny wzór albo skorzystać z gotowego szablonu i dostosować do swoich potrzeb. Gotowe wzory znajdują się także w różnych publikacjach oraz Internecie. Taki szablon nie jest potrzebny, jeżeli umowę zawiera się w obecności pośrednika. Wtedy on zadba o jej przygotowanie.
W pierwszej kolejności stosuje się postanowienia umowy, w drugiej przepisy ustawy lokatorskiej i kodeksu cywilnego. Dlatego im umowa będzie bardziej precyzyjna, tym lepiej dla najemcy.
Powinien on przestrzegać kilku zasad. Przede wszystkim zorientować się, jaki tytuł prawny do lokalu ma wynajmujący. Nie musi to być prawo własności, wystarczy także własnościowe prawo do lokalu lub najem. Jeżeli okaże się, że lokal należy do małżeństwa, warto się postarać o podpisanie umowy z obojgiem. Zdarza się bowiem, że jedno z małżonków wynajmuje bez wiedzy drugiego.
Umowa najmu powinna być zawarta w formie pisemnej. Ta opiewająca na czas określony zostaje rozwiązana dopiero po upływie czasu, na jaki została zawarta. Najemca ma zaś obowiązek płacić czynsz przez cały ten okres, nawet jeżeli wyprowadzi się wcześniej. W umowie najmu można jednak podać powody, z których będzie można rozwiązać ją wcześniej.
Jeżeli mieszkanie wynajmuje kilka osób, bardzo ważne jest, aby wszystkie zostały wymienione w umowie jako najemcy i wszystkie podpisały umowę. Tak na wszelki wypadek. W przyszłości może to np. uchronić współlokatorów od płacenia za szkody, które wyrządził tylko jeden z nich.