Festiwal piosenki we wspomnieniach uczestników

[srodtytul]Irena Dziedzic (wypowiedź dla „Rzeczpospolitej” z 2003 r.)[/srodtytul]

Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie wymyślił dyrektor Pagartu Szymon Zakrzewski. Pierwszą edycję prowadziły dwie pary prezenterów – jedna z laureatek konkursu „Przekroju” „Piękne dziewczęta na ekrany” Zofia Słaboszowska z Lucjanem Kydryńskim oraz Mieczysław Voit i ja.

Mieczysław był znanym i wybitnym artystą dramatycznym. Pierwszego dnia pomaszerowaliśmy na próbę przez całe miasto. Następnego dnia powiedział do mnie: „Pójdziesz sama, nie będę prowadził ulicami śledzia na wstążce”. Prawdopodobnie chodziło o to, że mijane osoby nie patrzyły wpierw na aktora, ale na telewizję. Odnotowałam już wtedy sześciolecie „Tele-Echa”, którym weszłam do telewizji.

Prowadziłam pierwszy, drugi i trzeci festiwal wspólnie z Lucjanem Kydryńskim, po czym wyjechałam do Stanów Zjednoczonych. Tak się złożyło, że do 1968 r. nie było mnie w Sopocie. W czasie mojej nieobecności występowały różne panie, wśród nich prezenterka telewizji włoskiej Renata Mauro sprowadzona z wielkim hukiem za 1,5 tysiąca dolarów za koncert. Tyle płacono nam z panem Lucjanem, ale w złotych.

Porażającą informacją, którą Włoszka zaserwowała oniemiałej z zachwytu publiczności, było to, że specjalnie na sopocki koncert zmieniła sobie fason nosa. Kiedy w 1968 r. wróciłam do Sopotu, uznałam za stosowne przedstawić się widzom. Znaleźli się tacy, którzy policzyli minuty braw: 8,5. Na wejście! W latach 1977 – 1980 cztery koncerty Interwizji prowadziłam już sama. Zdaniem Macieja Szczepańskiego Dziedzicówna miała starczyć za dwoje.

[srodtytul]Jerzy Gruza[/srodtytul]

Reżyserowałem blisko 30 edycji festiwalu, który został pomyślany jako impreza przeciwstawiająca się komercji w muzyce. Miał promować piosenkę wartościową zarówno ze Wschodu, jak i Zachodu. Zdarzały się manifestacje polityczne, jak np. protest Johna Daysa przeciw wojnie w Wietnamie.

Później próbowano uczynić z festiwalu koło zamachowe przemysłu fonograficznego. W konkursach zagraniczni wykonawcy śpiewali polskie piosenki, łamiąc sobie języki na oryginalnych refrenach bądź ściągając słowa z mankietów i wewnętrznej części dłoni.

Prezesowi Radiokomitetu Maciejowi Szczepańskiemu udało się zdobyć olbrzymie środki i impreza była realizowana z gigantycznym rozmachem. Echa docierały na Zachód. Było też o niej głośno w ZSRR. Można wręcz mówić o radzieckim kompleksie Sopotu. Dlatego Rosjanie przysyłali nam największe gwiazdy. Wśród nich była Ałła Pugaczowa. Wygrała jeden z konkursów pamiętną piosenką o królu.

Organizatorzy mieli z artystką pewien kłopot, bo choć to Rosjanka, postrzegano ją jako osobę kontestującą radziecki system, niemal opozycjonistkę. Otrzymałem polecenie, żeby zbytnio nie eksponować Pugaczowej. O bisach nie było nawet mowy. Tymczasem Ałła została znakomicie przyjęta, a po kolejnym wyjściu na bis na oczach milionów interwizyjnych telewidzów przeżegnała się.

Koncert odebrano jako manifestację, a mnie i realizatorom transmisji obcięto za karę honorarium. Mniejszy problem mieliśmy z przypadkowymi artystami radzieckimi. By nie drażnić lwa, otrzymywali różnego rodzaju nagrody pocieszenia, nawet PTTK.